ایا قانون مالیات بر مهریه تصویب شد

در ماه های اخیر، ذهن بسیاری از افراد درگیر این پرسش شده است که آیا قانون مالیات بر مهریه تصویب نهایی شده و بر مهریه مالیات تعلق می گیرد؟ در حال حاضر این قانون هنوز به تصویب نهایی نرسیده است و در حد یک طرح پیشنهادی در مجلس باقی مانده است. این موضوع نگرانی های زیادی را برای زوجین جوان، خانواده ها و حتی فعالان حقوقی به وجود آورده است. برای رفع این ابهامات، لازم است که به جزئیات این طرح، وضعیت فعلی آن در مجلس و پیامدهای احتمالی اش نگاهی دقیق تر بیندازیم تا همگی بتوانیم در مواجهه با این مسئله حساس، آگاهی کاملی داشته باشیم و با دیدی باز به تصمیم گیری بپردازیم.

۱. پیچیدگی مهریه در جامعه و چرایی مطرح شدن طرح مالیات

مهریه، آن پشتوانه مالی و گاه نمادین که در فرهنگ ما ریشه ای عمیق دارد، در لحظه عقد ازدواج، با امضای پای سند، به مالکیت زن درمی آید. این نه فقط یک تعهد مالی، بلکه در بسیاری از مواقع، تجسمی از جایگاه زن در خانواده و جامعه و پشتوانه ای برای آینده ای نامعلوم است. در قانون مدنی ایران، مهریه حق مسلم زن محسوب می شود و او هر زمان که بخواهد می تواند آن را مطالبه کند، خواه به صورت سکه باشد، خواه ملک یا وجه نقد. این حق، از همان لحظه جاری شدن صیغه عقد، برای زن برقرار می شود و می تواند در آن هر دخل و تصرفی را که بخواهد، داشته باشد.

با این حال، در سال های اخیر، مهریه های سنگین و گاه غیرواقعی، به دغدغه ای جدی در جامعه تبدیل شده است. کافی است به راهروهای دادگاه های خانواده سری بزنیم تا انبوهی از پرونده های مهریه را ببینیم که سال هاست در جریان اند. این پرونده ها نه تنها بار سنگینی بر دوش سیستم قضایی می گذارند، بلکه زندگی افراد زیادی، به ویژه مردان را تحت الشعاع قرار داده و حتی به زندانی شدن بسیاری از آن ها منجر شده است. از سوی دیگر، گاهی شنیده می شود که برخی طلاق ها تنها به نیت دریافت مهریه های کلان و سوءاستفاده از این حق قانونی صورت می گیرد که این خود، به بی اعتمادی و ناامنی در نهاد خانواده دامن می زند.

در مواجهه با این چالش ها، ایده طرح مالیات بر مهریه قوت گرفت. پیشنهاددهندگان این طرح بر این باورند که با وضع مالیات بر مهریه های بالا، می توان از تعیین مبالغ غیرمنطقی و نمایشی جلوگیری کرد. هدف اصلی از این طرح، آنطور که مطرح شده، ایجاد تعادل و شفافیت بیشتر در روابط زناشویی، کاهش پرونده های قضایی مرتبط با مهریه و در نهایت، حمایت از نهاد خانواده و پیشگیری از بروز مشکلات حقوقی و مالی پیچیده است. به نظر می رسد این طرح، تلاشی برای تغییر نگاه به مهریه از یک ابزار فشار به یک پشتوانه منطقی و قابل پرداخت است تا شاید از این طریق، مسیر ازدواج برای جوانان هموارتر شود و زندگی مشترک، با آرامش و اطمینان بیشتری آغاز گردد.

۲. وضعیت فعلی: آیا مهر تأیید بر مالیات مهریه خورده است؟

در این روزگار که اخبار با سرعت نور منتشر می شوند و هر روز شایعات و اطلاعات ضد و نقیض فراوانی به گوش می رسد، طبیعی است که بسیاری از افراد در مورد وضعیت تصویب مالیات مهریه دچار سردرگمی شوند. پرسش اصلی اینجاست: آیا قانون مالیات بر مهریه تصویب شد و در حال حاضر لازم الاجراست؟ برای پاسخ به این سوال، باید به مسیر قانونی طی شده توسط هر طرح یا لایحه در کشورمان نگاهی بیندازیم.

یک طرح یا لایحه برای اینکه به یک قانون لازم الاجرا تبدیل شود، باید مراحل متعددی را پشت سر بگذارد. ابتدا در کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی بررسی و اصلاح می شود، سپس برای تصویب نهایی به صحن علنی مجلس می آید. پس از تصویب در مجلس، نوبت به شورای نگهبان می رسد تا از منظر شرع و قانون اساسی آن را بررسی و تأیید کند. در نهایت، پس از تأیید شورای نگهبان، قانون برای اجرا ابلاغ شده و وارد سامانه قوانین کشور می شود. تنها در این مرحله است که یک طرح، تبدیل به قانون شده و آثار حقوقی آن بر زندگی مردم اعمال می گردد.

با توجه به این روند، باید به صراحت گفت که تا زمان نگارش این مقاله، طرح مالیات مهریه یا قانون جدید مالیات مهریه هنوز مراحل نهایی تصویب خود را طی نکرده است. آنچه در حال حاضر مطرح است، تنها یک «پیش نویس» یا «طرح پیشنهادی» است که در کمیسیون های مربوطه مجلس در حال بررسی و رایزنی قرار دارد. تا کنون هیچ ابلاغ رسمی از سوی نهادهای قانون گذار صورت نگرفته و به همین دلیل، هیچ گونه مالیاتی بر مهریه، در حال حاضر، تعلق نمی گیرد و لازم الاجرا نیست. این بدان معناست که تمامی مهریه هایی که تا به امروز تعیین شده اند یا در آینده نزدیک تعیین خواهند شد (تا زمانی که قانون جدید به تصویب و ابلاغ نهایی نرسد)، مشمول هیچ گونه مالیات تحت عنوان «مالیات بر مهریه» نخواهند بود.

درک تفاوت میان «طرح» و «قانون ابلاغ شده» اهمیت زیادی دارد. یک طرح، تنها یک ایده یا پیشنهاد است که پتانسیل تبدیل شدن به قانون را دارد، اما هنوز قدرت اجرایی ندارد و می تواند در هر مرحله ای تغییر کند یا حتی به طور کامل مسکوت بماند. اما یک قانون ابلاغ شده، پس از طی تمام مراحل، اعتبار حقوقی پیدا کرده و تمامی افراد جامعه ملزم به رعایت آن هستند. بنابراین، تا زمانی که خبری رسمی از تصویب و ابلاغ این طرح از منابع معتبر و رسمی اعلام نشده، نباید نگران پرداخت مالیات مهریه ۱۴۰۴ یا سال های آتی بود.

۳. نگاهی به جزئیات پیش نویس قانون مالیات مهریه: آنچه ممکن است اتفاق بیفتد

با وجود اینکه طرح مالیات بر مهریه هنوز به تصویب نهایی نرسیده است، اما نگاهی به جزئیات پیش نویس های مطرح شده در محافل حقوقی و خبری، می تواند به ما تصویری از آینده احتمالی بدهد. این اطلاعات می تواند برای زوج های جوان که در آستانه ازدواج هستند و همچنین برای افرادی که مهریه های بالا دارند، راهنمای خوبی باشد تا با آگاهی بیشتری تصمیم گیری کنند.

بر اساس پیش نویس های موجود، هدف اصلی این طرح، مهریه هایی است که تعدادشان از یک سقف مشخص بالاتر می رود. به نظر می رسد برای مهریه هایی تا سقف ۱۴ سکه بهار آزادی (یا معادل ریالی آن)، معافیت کامل از مالیات در نظر گرفته شده است. این موضوع می تواند برای بسیاری از زوجین که مهریه های متعارف و منطقی تعیین می کنند، آرامش بخش باشد، چرا که بخش عمده ای از مهریه ها در جامعه ما در همین بازه قرار می گیرند و تجربه نشان داده است که این تعداد سکه، اغلب به عنوان یک پشتوانه معنوی و حداقلی در نظر گرفته می شود. همچنین، پیش نویس ها به وضعیت مهریه های عندالمطالبه و عندالاستطاعه نیز توجه کرده اند تا نحوه شمول مالیات بر آن ها نیز مشخص شود.

برای مهریه هایی که از سقف معافیت بیشتر باشند، طرح پلکانی محاسبه مالیات پیشنهاد شده است. این شیوه به این معناست که هرچه تعداد سکه های مهریه بیشتر باشد، نرخ مالیاتی مربوط به آن بخش نیز افزایش می یابد. این شبیه به سیستمی است که در بسیاری از مالیات های بر درآمد نیز شاهد آن هستیم. در جدول زیر، خلاصه ای از نرخ های مالیاتی پیشنهادی در پیش نویس را مشاهده می کنید. البته تاکید می شود که این ارقام تنها پیشنهادی هستند و ممکن است در فرآیند تصویب نهایی دستخوش تغییرات جدی شوند:

تعداد سکه (بر اساس پیش نویس)	نرخ مالیاتی پیشنهادی	توضیحات
تا ۱۴ سکه	معاف از مالیات	مهریه های متعارف، بار مالیاتی نخواهند داشت.
از ۱۵ تا ۱۰۰ سکه	۱.۱ درصد از ارزش مازاد بر ۱۴ سکه	بخشی از مهریه های متوسط، مشمول نرخ پایین تر.
از ۱۰۱ تا ۲۰۰ سکه	۲ درصد از ارزش مازاد بر ۱۰۰ سکه	برای بازه بعدی از سکه ها، نرخ کمی افزایش می یابد.
بیش از ۲۰۰ سکه	۱۵ درصد از ارزش مازاد بر ۲۰۰ سکه	مهریه های سنگین، مشمول بالاترین نرخ مالیاتی.

برای اینکه بهتر درک کنیم این ارقام چگونه بر زندگی ها تأثیر می گذارند، می توانیم چند مثال کاربردی را با هم مرور کنیم. تصور کنید قیمت هر سکه را در زمان ثبت عقد، مبلغ ۴۰ میلیون تومان در نظر می گیریم:

مثال ۱: مهریه ۵۰ سکه

یک زوج تصمیم می گیرند ۵۰ سکه مهریه تعیین کنند. در این حالت، ۱۴ سکه اول معاف از مالیات هستند. بخش مازاد بر ۱۴ سکه، یعنی ۳۶ سکه (۵۰ منهای ۱۴)، مشمول نرخ ۱.۱ درصد مالیات می شود.
ارزش ۳۶ سکه = ۳۶ * ۴۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۱,۴۴۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان
مالیات متعلق به این بخش = ۱.۱% * ۱,۴۴۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۱۵,۸۴۰,۰۰۰ تومان.
این مبلغ، هزینه ای است که زوجین باید علاوه بر سایر هزینه های ازدواج، پرداخت کنند.

مثال ۲: مهریه ۲۵۰ سکه

زوج دیگری تصمیم می گیرند مهریه ۲۵۰ سکه باشد.
۱. ۱۴ سکه اول: معاف از مالیات.
۲. از ۱۵ تا ۱۰۰ سکه: ۸۶ سکه (۱۰۰ منهای ۱۴) مشمول نرخ ۱.۱ درصد.
ارزش ۸۶ سکه = ۸۶ * ۴۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۳,۴۴۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان
مالیات این بخش = ۱.۱% * ۳,۴۴۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۳۷,۸۴۰,۰۰۰ تومان.
۳. از ۱۰۱ تا ۲۰۰ سکه: ۱۰۰ سکه (۲۰۰ منهای ۱۰۰) مشمول نرخ ۲ درصد.
ارزش ۱۰۰ سکه = ۱۰۰ * ۴۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۴,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان
مالیات این بخش = ۲% * ۴,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۸۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان.
۴. بیش از ۲۰۰ سکه: ۵۰ سکه (۲۵۰ منهای ۲۰۰) مشمول نرخ ۱۵ درصد.
ارزش ۵۰ سکه = ۵۰ * ۴۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان
مالیات این بخش = ۱۵% * ۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۳۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان.

مالیات کل = ۳۷,۸۴۰,۰۰۰ + ۸۰,۰۰۰,۰۰۰ + ۳۰۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۴۱۷,۸۴۰,۰۰۰ تومان.
این رقم بسیار بالاست و می تواند بار مالی سنگینی را بر دوش زوجین بگذارد. تجربه نشان می دهد که چنین مبالغی می تواند در تصمیم گیری افراد برای تعیین مهریه و حتی خود ازدواج، تأثیر چشمگیری داشته باشد.

با وجود اینکه طرح مالیات بر مهریه هنوز به تصویب نهایی نرسیده است، اما آگاهی از جزئیات پیش نویس های موجود می تواند به زوجین و خانواده ها کمک کند تا با نگاهی واقع بینانه تر، درباره میزان مهریه توافق کنند و از پیامدهای احتمالی در آینده آگاه باشند.

۴. مالیات مهریه را چه کسی پرداخت می کند و چه زمانی؟

یکی دیگر از سوالات پرتکرار و مهمی که در مورد طرح مالیات مهریه مطرح می شود، این است که در صورت تصویب نهایی، مسئولیت پرداخت این مالیات بر عهده چه کسی خواهد بود و مهم تر از آن، چه زمانی باید این مبلغ پرداخت شود؟ این ها جزئیاتی هستند که می توانند به طور مستقیم بر برنامه ریزی های مالی زوجین و خانواده ها تأثیر بگذارند.

بر اساس پیش نویس های موجود و آنچه در محافل حقوقی بحث می شود، مسئولیت پرداخت مالیات ثبت مهریه بر عهده زوجین به صورت مشترک خواهد بود. این یعنی هر دو نفر، چه زن و چه مرد، از نظر قانونی ملزم به پرداخت این مالیات هستند. اما در عمل، با توجه به اینکه مهریه تعهد مالی مرد است و برای ثبت ازدواج و دریافت سند رسمی، مرد معمولاً پرداخت کننده اصلی هزینه هاست، احتمالا بار اصلی این مالیات نیز بر دوش مرد قرار خواهد گرفت. این موضوع ممکن است نگرانی هایی را برای مردان ایجاد کند، زیرا علاوه بر هزینه های جاری ازدواج، بار مالی جدیدی به آن ها تحمیل می شود.

اما زمان پرداخت مالیات مهریه، طبق آنچه در پیش نویس مطرح شده، در لحظه ثبت رسمی ازدواج در دفاتر اسناد رسمی و ازدواج خواهد بود. یعنی زوجین پیش از آنکه بتوانند سند ازدواج خود را دریافت کنند، باید نسبت به تسویه این مالیات اقدام کنند. تصور کنید در محضر هستید و پس از امضای عقدنامه، برای دریافت سند ازدواج، متوجه می شوید که باید مبلغ قابل توجهی را به عنوان مالیات مهریه پرداخت کنید. این می تواند تجربه ای متفاوت و حتی غافلگیرکننده برای بسیاری از زوجین باشد. این روند تضمین می کند که مالیات مورد نظر پیش از رسمیت یافتن کامل ازدواج، دریافت شود.

طبیعتاً، هر قانونی که بار مالی جدیدی را تحمیل کند، باید برای عدم پرداخت آن نیز تدابیری داشته باشد. در پیش نویس طرح مالیات مهریه، به نظر می رسد که عدم پرداخت این مالیات می تواند پیامدهای حقوقی مهمی داشته باشد. اصلی ترین پیامد، عدم امکان ثبت رسمی ازدواج و دریافت سند ازدواج است. این موضوع می تواند در آینده مشکلات زیادی را برای زوجین ایجاد کند، از جمله عدم توانایی در اثبات رسمی رابطه زوجیت، که در بسیاری از دعاوی حقوقی (مانند طلاق، نفقه، ارث و …) ضروری است. به عبارت دیگر، عدم پرداخت مالیات مهریه می تواند مانعی جدی بر سر راه رسمیت بخشیدن به زندگی مشترک و بهره مندی از حقوق و مزایای قانونی مربوط به آن باشد. این تجربه می تواند برای زوجین بسیار ناخوشایند باشد و آن ها را درگیر چالش های حقوقی پیش بینی نشده ای کند.

۵. مهریه و مالیات: تفاوت ها با دیگر بار های مالی

گاهی اوقات، به دلیل شباهت های ظاهری، مالیات مهریه با دیگر هزینه ها و مالیات های مرتبط با ازدواج یا دارایی ها اشتباه گرفته می شود. درک تفاوت های اساسی بین این مفاهیم می تواند به روشن شدن ذهنیت ها و کاهش سردرگمی ها کمک کند و به افراد این امکان را بدهد که با دیدی دقیق تر به مسائل مالی و حقوقی خود بپردازند.

۵.۱. مالیات مهریه در مقابل مالیات بر سکه

یکی از مهم ترین تفاوت ها، میان مالیات مهریه (در صورت تصویب) و مالیات بر سکه است. مالیات بر سکه، که در سال های اخیر برای خریداران و فروشندگان سکه مطرح شده است، در واقع بر فعالیت های اقتصادی خرید و فروش سکه اعمال می شود. یعنی اگر فردی اقدام به خرید و فروش سکه در بازار کند و میزان آن از حد مشخصی بیشتر باشد، باید مالیات آن را بپردازد. اما مالیات مهریه (طبق پیش نویس) در زمان ثبت رسمی ازدواج و بر اساس تعداد سکه های تعیین شده به عنوان مهریه اعمال خواهد شد. این دو ماهیت و زمان تعلق کاملاً متفاوتی دارند. یکی مربوط به تراکنش های مالی در بازار است و دیگری مربوط به یک تعهد مالی در چارچوب عقد نکاح.

۵.۲. مقایسه با هزینه های ثبت ازدواج و طلاق

هزینه هایی که زوجین برای ثبت رسمی ازدواج یا در صورت جدایی برای ثبت طلاق می پردازند، ماهیت مالیاتی ندارند. این مبالغ در واقع هزینه های خدماتی هستند که برای انجام امور اداری و قانونی در دفاتر رسمی دریافت می شوند. این هزینه ها شامل حق التحریر دفتر، هزینه های مربوط به آزمایش ها و مدارک و غیره است. این هزینه ها صرفاً بابت ارائه خدمات ثبتی و اداری دریافت می شوند و هدفشان کسب درآمد مالیاتی برای دولت نیست. در حالی که مالیات مهریه، در صورت تصویب، مستقیماً به حساب دولت واریز شده و با هدف تنظیم گری مالی و اجتماعی وضع خواهد شد.

۵.۳. مالیات نقل و انتقال املاک و مهریه ملکی

گاهی اوقات، مهریه به جای سکه یا وجه نقد، به صورت ملک یا دارایی های غیرمنقول تعیین می شود. در این موارد، قصه کمی پیچیده تر می شود. اگر مهریه ملکی باشد و بخواهد به نام زن منتقل شود، این انتقال مالکیت، ممکن است مشمول مالیات نقل و انتقال املاک گردد. این مالیات، بر اساس ارزش ملک و نرخ های مصوب، در زمان انتقال سند از مرد به زن دریافت می شود. بنابراین، در این حالت، یک مهریه ملکی می تواند همزمان با دو نوع بار مالی مواجه شود: یکی مالیات مهریه (در صورت تصویب و اگر شامل سقف معافیت نشود) و دیگری مالیات نقل و انتقال املاک. این تفاوت ها نشان می دهد که مسئله مالیات در مورد مهریه، ابعاد مختلفی دارد و نباید آن را با سایر پرداخت های مالی مرتبط با ازدواج یا دارایی ها، یکسان پنداشت. درک این تمایزات برای هر فردی که درگیر مسائل حقوقی و مالی خانواده است، ضروری به نظر می رسد.

۶. روایتی از موافقان و مخالفان: نگاهی به مزایا و معایب احتمالی طرح مالیات بر مهریه

طرح مالیات بر مهریه، مانند هر ایده و پیشنهاد جدیدی، با طیفی از موافقان و مخالفان روبرو است که هر یک از دیدگاه خود به آن می نگرند. این تنوع دیدگاه ها، نشان دهنده پیچیدگی موضوع و تأثیرات گسترده ای است که می تواند بر ساختار اجتماعی و خانوادگی ما بگذارد. شنیدن این روایت های مختلف، به ما کمک می کند تا تصویری جامع تر از این طرح در ذهن داشته باشیم.

۶.۱. مزایا از دیدگاه موافقان

موافقان این طرح، امیدهای زیادی به آن بسته اند. آن ها بر این باورند که این قانون، می تواند به کاهش مهریه های کاغذی و غیرواقعی کمک کند. مهریه هایی که فقط روی کاغذ وجود دارند و هیچ گاه قصد پرداخت آن ها نیست، نه تنها پشتوانه ای برای زن محسوب نمی شوند بلکه به ابزاری برای منازعات طولانی تبدیل می شوند. با وضع مالیات، زوجین تشویق می شوند مهریه هایی منطقی تر و قابل پرداخت تر تعیین کنند. این اقدام، می تواند به شفافیت مالی بیشتر در ازدواج منجر شود و از همان ابتدا، نگاه واقع بینانه تری به تعهدات مالی شکل بگیرد. همچنین، موافقان معتقدند که این طرح می تواند آمار طلاق های صوری را که با هدف دریافت مهریه سنگین صورت می گیرد، کاهش دهد. از نظر آن ها، این قانون به کاهش بار سیستم قضایی که مملو از پرونده های مهریه است، کمک خواهد کرد و در نهایت، به ثبات و آرامش بیشتر در نهاد خانواده منجر می شود.

۶.۲. معایب از دیدگاه مخالفان

در مقابل، مخالفان طرح مالیات مهریه نگرانی های جدی را مطرح می کنند. شاید مهم ترین دغدغه آن ها، تحمیل بار مالی جدید بر زوجین در آستانه ازدواج باشد. آغاز زندگی مشترک خود با هزینه های بالایی همراه است و اضافه شدن مالیات سنگین بر مهریه، می تواند فشار اقتصادی را افزایش داده و حتی مانعی بر سر راه ازدواج جوانان باشد. برخی نگران افزایش مهریه های پنهانی و غیررسمی هستند. این نگرانی وجود دارد که برای فرار از پرداخت مالیات، زوجین مهریه رسمی را پایین تر از واقعیت توافق کنند و مهریه واقعی را به صورت غیررسمی و پنهانی تعیین کنند که این امر می تواند در آینده، مشکلات حقوقی و اثباتی بیشتری را به دنبال داشته باشد. همچنین، مخالفان معتقدند که این قانون می تواند پیچیدگی فرآیند ازدواج را بیشتر کند و به جای ساده سازی، بوروکراسی جدیدی را به این مسیر مقدس اضافه کند. اما شاید مهم تر از همه، دغدغه تضییع حقوق زنان مطرح است. در جامعه ای که زنان ابزارهای کمتری برای تضمین حقوق خود در زندگی مشترک دارند، مهریه گاهی تنها پشتوانه مالی و اهرم فشار آن ها برای دستیابی به حقوق خود محسوب می شود و کاهش قدرت آن یا تحمیل مالیات بر آن، می تواند به نظر برخی، نادیده گرفتن حقوق زنان باشد. این نگرانی ها، نشان می دهد که این طرح، نیازمند بررسی های دقیق و همه جانبه است تا بتواند به اهداف مثبت خود دست یابد و از پیامدهای منفی احتمالی جلوگیری کند.

۷. جمع بندی نهایی و توصیه هایی برای مسیر پیش رو

در پایان این بررسی جامع و تحلیلی درباره پرسش پرتکرار ایا قانون مالیات بر مهریه تصویب شد، لازم است چند نکته کلیدی را به عنوان جمع بندی نهایی مرور کنیم. این اطلاعات می تواند چراغ راهی باشد برای کسانی که در مسیر پر پیچ و خم زندگی، با این دغدغه روبرو هستند و به دنبال پاسخی روشن و موثق می گردند.

1. در حال حاضر، باید با قاطعیت گفت که قانون مالیات بر مهریه هنوز به تصویب نهایی نرسیده است. آنچه در مورد آن صحبت می شود، تنها یک پیش نویس است که در کمیسیون های مجلس در حال بررسی و رایزنی قرار دارد و تا تبدیل شدن به یک قانون لازم الاجرا، راه درازی در پیش دارد. بنابراین، هیچ گونه مالیاتی تحت این عنوان، در حال حاضر از مهریه ها دریافت نمی شود.
2. پیش نویس موجود، برای مهریه های تا ۱۴ سکه بهار آزادی، معافیت کامل از مالیات در نظر گرفته است. این موضوع نشان می دهد که هدف اصلی طرح، مهریه های متعارف نیست، بلکه مهریه هایی با تعداد بالا را نشانه گرفته است.
3. برای مهریه های بیش از ۱۴ سکه، نرخ های مالیاتی پلکانی از حدود ۱.۱ درصد تا ۱۵ درصد (بر اساس پیش نویس) پیشنهاد شده است که با افزایش تعداد سکه ها، نرخ مالیاتی نیز بالاتر می رود.
4. در صورت تصویب، مسئولیت پرداخت این مالیات بر عهده زوجین به صورت مشترک خواهد بود و زمان پرداخت آن نیز در هنگام ثبت رسمی ازدواج در دفاتر اسناد رسمی تعیین شده است. عدم پرداخت احتمالی آن، می تواند مانع از ثبت رسمی ازدواج و دریافت سند آن شود.
5. این طرح، مانند هر قانون جدیدی، مزایا و معایب خاص خود را دارد. موافقان به کاهش مهریه های غیرواقعی و شفافیت بیشتر امیدوارند، در حالی که مخالفان نگران تحمیل بار مالی جدید، افزایش مهریه های پنهانی و تضییع حقوق زنان هستند.

با توجه به تمامی این توضیحات، می توانیم نتیجه بگیریم که فعلاً جای نگرانی بابت پرداخت مالیات مهریه نیست. اما اهمیت دارد که همواره اخبار مربوط به این حوزه را از منابع رسمی و معتبر دنبال کنیم و از شایعات و اطلاعات نادرست دوری کنیم. زندگی، داستان تجربه و یادگیری است و در مسیر ساختن یک زندگی مشترک، آگاهی و مشورت می تواند بهترین راهنما باشد. اگر شما یا اطرافیانتان در حال تصمیم گیری های مهم مرتبط با مهریه هستید، بهترین توصیه این است که با وکلای متخصص در امور خانواده یا مشاوران مالیاتی مشورت کنید. آن ها با دانش و تجربه خود، می توانند به شما کمک کنند تا با اطمینان و آرامش خاطر بیشتری در این مسیر گام بردارید و از بروز هرگونه چالش حقوقی یا مالی در آینده جلوگیری کنید. این نه تنها به نفع زوجین است، بلکه به استحکام بنیان خانواده و جامعه نیز کمک شایانی خواهد کرد.

---

سوالات متداول

آیا در حال حاضر به مهریه مالیات تعلق می گیرد؟

خیر، در حال حاضر هیچ گونه مالیاتی بر مهریه تعلق نمی گیرد و قانون مربوط به مالیات بر مهریه هنوز به تصویب نهایی نرسیده و لازم الاجرا نشده است. این موضوع در حد یک طرح پیشنهادی در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است.

چه زمانی این قانون ممکن است اجرایی شود؟

زمان دقیقی برای اجرایی شدن این قانون مشخص نیست. پس از تصویب در مجلس و تأیید شورای نگهبان، باید ابلاغ رسمی شود تا به مرحله اجرا برسد. این فرآیند ممکن است زمان بر باشد و حتی احتمال تغییرات در متن پیش نویس یا مسکوت ماندن طرح نیز وجود دارد.

آیا مهریه هایی که قبل از تصویب این قانون تعیین شده اند نیز مشمول مالیات می شوند؟

معمولاً قوانین عطف به ماسبق نمی شوند، به این معنی که قوانین جدید بر وقایع گذشته تأثیر نمی گذارند. بنابراین، به احتمال زیاد مهریه هایی که پیش از تصویب و اجرایی شدن این قانون تعیین شده اند، مشمول آن نخواهند شد. اما برای اطمینان کامل باید منتظر متن نهایی قانون بود.

آیا مهریه های غیر سکه ای (نقدی، ملک، طلا) هم مشمول مالیات می شوند؟

بر اساس پیش نویس ها، بله. طرح مالیات بر مهریه، انواع مختلف مهریه اعم از نقدی، ملکی، طلا یا هر دارایی قابل ارزش گذاری دیگر را در بر می گیرد و بر اساس ارزش روز آن ها، مالیات محاسبه خواهد شد. البته مهریه های ملکی ممکن است علاوه بر این، مشمول مالیات نقل و انتقال املاک نیز بشوند.

چرا در مورد این قانون اینقدر ابهام و اخبار متناقض وجود دارد؟

ابهامات و اخبار متناقض در مورد مالیات مهریه به این دلیل است که این طرح هنوز در مراحل بررسی قرار دارد و نهایی نشده است. هرگونه بحث و تغییر در پیش نویس می تواند به انتشار اخبار مختلف منجر شود. تا زمانی که قانون به تصویب نهایی نرسد و به طور رسمی ابلاغ نگردد، اطلاعات موجود صرفاً در حد پیشنهادات و گمانه زنی ها خواهند بود.