ادامه تنش پس از ترامپ
اگرچه این خطر خیلی دور از ذهن نیست ، اما فشار روانی مرتبط با احتمال آن را کاهش داده است. آرامش خاطر حاصل شده است ، اما این به معنای فشار کمتر بر ایران در سه سال گذشته به دلیل تحریم ها نیست.
سیاست تهران “صبر استراتژیک” در طول سالهایی که دولت ترامپ سعی در تنش زدایی سیستم عصبی ایران داشته است ، مشخص می شود. شاید بتوان یکی از محصولات این سیاست استراتژیک را فرسایش قدرت ترامپ دانست که گسترش آن در ایالات متحده قابل پیش بینی است. با این حال ، شرایط منجر به نادیده گرفتن سایه ترامپ در مورد آینده رویکرد کاخ سفید به تهران نمی شود.
بایدن آنچه ترامپ در خاورمیانه و به ویژه در منطقه خلیج فارس از خود به جای می گذارد ، به ارث می برد. سیاست آینده ایالات متحده ، علیرغم حضور چهره های اصلی در دولت او از بالا به پایین ، ادامه تیم باراک اوباما نخواهد بود. بایدن گفت اگر ایران به تعهدات خود در توافق هسته ای عمل کند ، برنامه هسته ای این کشور وظیفه خود را پس از محدودیت و کنترل انجام می دهد ، ما به توافق باز خواهیم گشت. وی افزود: “اما چنین اقدامی باید مبنای مذاکرات بعدی باشد … برنامه موشک بالستیک ایران باید در هر مذاکره ای پس از بازگشت واشنگتن و تهران به توافق هسته ای روی میز باشد.”
از این رو نمی توان میل بایدن برای بازگشت به برگام را پیش شرط دانست. همانطور که اروپایی ها در ماه های اخیر استدلال کرده اند ، علیرغم انتقاداتی که از ترامپ دارند ، آنها می خواهند نتایج “سیاست فشار حداکثر” وی یک معامله با تهران باشد. البته مهمترین ایراد تیم بایدن و دولتهای اروپایی به سیاستهای ترامپ عدم توانایی وی در تحویل تهران به خواسته های واشنگتن بود. بنابراین انتظار می رود که دولت آینده آمریکا که اکنون مجلس نمایندگان و سنا را با حمایت شرکای اروپایی کنترل می کند ، شرایط دشوارتری را برای تهران ایجاد کند. این وضعیت با این واقعیت بدتر می شود که با افزودن اختلافات با تهران ، از جمله برنامه موشکی ، نفوذ منطقه ای و حقوق بشر ، اهمیت توافق هسته ای در بعضی مواقع کمتر از اختلافات دیگر است. علاوه بر آرایش ژئوپلیتیک جدید ، منطقه احتمال افزایش فشار بر تهران را افزایش می دهد. در همین حال ، با پیچیدگی شرایط ، تهران قوانینی را در پارلمان تصویب کرده است که بازگشت به برگام را مشروط می داند. این قوانین حاوی مهلت هایی است که دولت را ملزم می کند به ادامه تحریم ها پاسخ دهد.
چیدمان اوضاع به گونه ای تنظیم شده است که در آینده نزدیک نمی توان هیچ راهی برای خروج داشت ، مگر اینکه بستری ایجاد شود که بتواند زمینه توافق برای گفتگوهای آینده را فراهم کند. اشغال ساختمان پایتخت ایالات متحده و سقوط اعتبار ترامپ اگرچه تهدید فوری برای جنگ یا تشدید تنش های غیرقابل کنترل ، منطقه را از بین برد ، اما تنش زدایی در روابط ایران با ایالات متحده و در نتیجه ، اروپا همچنان دست نیافتنی است.