علمی و پزشکی

انواع کم خونی و درمان‌های تغذیه‌ای آن

نایب رئیس انجمن رژیم های غذایی ایران ، با اشاره به انواع کم خونی و عوارض آن. در مورد نحوه جبران و درمان آن از طریق تغذیه سالم توضیح دهید.

در مصاحبه ای با دیباروز ، دکتر ماجد حسن قمی وی گفت: کم خونی نوعی بیماری است که در آن تعداد گلبول های قرمز خون یا مقدار هموگلوبین خون کاهش می یابد و تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن بین خون و سلول های بدن مختل می شود. ناهنجاری های ناشناخته ، ژنتیکی ، بیماری های مزمن یا مسمومیت دارویی گزارش شده است.

وی با اشاره به کم خونی تغذیه ای گفت: کم خونی تغذیه ای ناشی از دریافت ناکافی مواد مغذی و از مهمترین مواد مغذی برای تشکیل خون است و کمبود آنها باعث کم خونی می شود ، می توان از آهن ، ویتامین B12 و اسید فولیک نام برد.

نارسایی کمبود آهن

وی با تأکید بر اینکه کمبود آهن یکی از شایع ترین اختلالات خوردن در کشورهای در حال توسعه است ، گفت: کمبود آهن مهمترین علت کم خونی تغذیه ای در کودکان و زنان در سنین باروری است که با تشکیل گلبول های قرمز کوچک و هموگلوبین پایین مشخص می شود.

حسن قمی با بیان اینکه میزان آهن مورد نیاز بسته به سن ، جنس و شرایط فیزیولوژیکی متفاوت است ، توضیح داد: یک خانم باردار به دلیل افزایش حجم خون و رشد جنین ، جفت و سایر بافت ها و در نتیجه بیشتر از سایرین ، به آهن بیشتری نیاز دارد. افراد در معرض خطر کم خونی هستند. در نوزادان ، اگر مادر سالم باشد ، میزان آهن شیر مادر معمولاً در طی چهار تا شش ماه اول زندگی کافی است ، اما در نوزادانی که وزن کم دارند ، ذخیره آهن کافی نیست و آهن اضافی باید از 3 سالگی به صورت خوراکی مصرف شود. ماه ها .

وی ادامه داد: البته بدن می تواند آهن مورد نیاز خود را با خوردن غذاهایی مانند گوشت گاو ، صدف ، اسفناج ، عدس ، سیب زمینی برشته شده پوست و تخمه آفتابگردان بدست آورد.

دلایل اصلی کمبود آهن

حسن قمی با اشاره به برخی از مهمترین دلایل فقر آهن موارد زیر را ذکر کرد:

کمبود مصرف آهن به دلیل رژیم غذایی نامناسب که آهن کافی را از طریق غذاها و مواد مغذی مانند برخی رژیم های گیاهی تأمین نمی کند.

جذب آهن ناکافی به دلیل اسهال ، کاهش ترشح اسید معده به دلیل افزایش سن یا برخی اقدامات پزشکی (مانند گاسترکتومی بای پس و آستین) ، مشکلات دستگاه گوارش یا تداخل دارویی و استفاده از داروهایی مانند کلستیرامین ، سایمتیدین ، ​​پانکراتین ، رینیتیدین و تتراسایکلین.

افزایش نیاز به آهن برای افزایش حجم خون در دوران شیردهی ، بلوغ ، بارداری و شیردهی.

خونریزی زیاد در دوران قاعدگی ، اختلالات قاعدگی به دلیل بیماری هایی مانند فیبروم یا تخمدان پلی کیستیک ، خونریزی مزمن به دلیل بواسیر یا بیماری های بدخیم و انگلی.

علائم کم خونی فقر آهن

متخصص تغذیه رنگ پریدگی پوست ، زبان و غشاهای مخاطی داخل لب و پلک ها ، خستگی زودرس ، سرگیجه و سردرد ، خواب آلودگی و سوزن سوزن شدن دست و پا ، حالت تهوع ، کم خونی شدید و خراش ناخن (قاشق ناخن) را توصیف می کند. من به برخی علائم کم خونی اشاره کردم.

منابع غذایی آهن

به گفته یک متخصص تغذیه ، کبد و کله پاچه ، گوشت قرمز ، ماهی ، زرده تخم مرغ ، و سبزیجات برگ سبز تیره مانند جعفری و اسفناج و حبوبات مانند عدس و لوبیا و همچنین میوه های خشک (برگ) ، به ویژه مغز زردآلو ، و دانه های روغنی سرشار از آهن هستند. .

عواملی که باعث افزایش جذب آهن و منابع غذایی می شوند

اسید اسکوربیک (ویتامین C) موجود در هلو ، خربزه ، ریواس ، انبه ، گلابی ، طالبی ، کلم بروکلی ، سبزیجات ، آب پرتقال ، لیمو شیرین ، لیموترش ، سیب و آناناس.

اسید مالیک و اسید تارتاریک در هویج ، سیب زمینی ، چغندر ، کدو تنبل ، گوجه فرنگی ، شلغم و کلم پیچ وجود دارد.

محصولات تخمیری مانند سس سویا نیز در این گروه گنجانده شده است.

این متخصص تغذیه همچنین توصیه های کلی بدن برای تأمین آهن بدن را ارائه داد:

استفاده از غذاهای غنی از آهن

استفاده از غذاهای حاوی ویتامین C برای بهبود جذب آهن (مانند پرتقال ، گریپ فروت ، گوجه فرنگی ، کلم ، توت فرنگی ، فلفل سبز و لیموترش)

انواع گوشت قرمز و مرغ مانند مرغ ، بوقلمون و ماهی را در رژیم هفتگی خود بگنجانید.

از نوشیدن چای یا قهوه همراه یا بلافاصله بعد از غذا خوردن خودداری کنید.

در صورت بروز مشکلات گوارشی و یبوست با پزشک متخصص مشورت کنید.

رژیم های غذایی نادرست (مانند مصرف مواد غیر غذایی مانند خاک و برف) که خود علائم کم خونی فقر آهن هستند را اصلاح کنید.

برای پیشگیری یا بهبود به موقع کم خونی با پزشک و متخصص تغذیه مشورت کنید.

از مغزهایی مانند توت خشک ، برگ های هرس ، انجیر خشک و کشمش استفاده کنید که منابع خوبی برای آهن هستند.

استفاده از دانه های جوانه زده (مانند ماش و جوانه گندم)

کم خونی ، کم خونی مگالوبلاستیک یا کمبود ویتامین B12

دکتر حسن قمی کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 را نوع دیگری از کم خونی دانست و ادامه داد: این نوع کم خونی در بیش از 95٪ موارد به دلیل کمبود اسیدفولیک یا ویتامین B12 یا هر دو اتفاق می افتد. علل شایع بیماری مگالوبلاستیک شامل ناهنجاری های مادرزادی در ترکیب مواد ژنتیکی ، ناهنجاری های اکتسابی در سنتز ماده ژنتیکی و بیماری مگالوبلاستیک وابسته به دارو است.

به گفته وی ، کم خونی مگالوبلاستیک متداول ترین نوع کم خونی عمده (گلبول های قرمز بزرگ شده و به شکل غیر طبیعی) است ، به این معنی که مقدار هموگلوبین در گلبول های قرمز خون کم است. هموگلوبین یک پروتئین حاوی آهن است که اکسیژن را به قسمت های مختلف بدن منتقل می کند. کمبود ویتامین B12 یا کمبود فولات اغلب باعث کم خونی سلول بزرگ می شود ، بنابراین گاهی اوقات به عنوان کم خونی کمبود ویتامین شناخته می شود.

وی گفت: “وقتی گلبول های قرمز خیلی بزرگ می شوند ، کمتر از حد مورد نیاز هستند و هموگلوبین کمتری نیز دارند.” این بدان معنی است که خون از نظر اکسیژن به اندازه کافی غنی نیست و کمبود اکسیژن در خون می تواند علائم و مشکلاتی را ایجاد کند. لازم به ذکر است که کمبود فولات به طور طبیعی عوارض عصبی ایجاد نمی کند ، اما کمبود ویتامین B12 نیز باعث عوارض عصبی می شود ، زیرا این ویتامین ها در بدن به عملکرد صحیح سیستم عصبی کمک می کنند.

یک متخصص تغذیه گفت: این نوع کم خونی ممکن است به دلیل اختلالات مادرزادی در متابولیسم (سیستم جذب و جذب مجدد) ، اسید فولیک (اسید فولیک) و ویتامین B12 و کمبود سه ویتامین ، اسید اسکوربیک (ویتامین C) باشد. E (توکوفرول) و B1 (تیامین) نیز ممکن است در کم خونی مگالوبلاستیک نقش داشته باشند.

وی گفت: قرص های مکمل حاوی اسیدفولیک و ویتامین B12 می توانند در درمان این نوع کم خونی مثر باشند. و به رنگ سبز تیره ، گوشت سفید ، صدف و جگر در آمد.

وی با بیان اینکه عدم دریافت کافی ویتامین B12 می تواند باعث بی حسی و سوزن سوزن شدن دست و پا ، مشکلات راه رفتن ، از دست دادن حافظه و مشکلات بینایی شود ، تصریح کرد: هنگام انتخاب نوع درمان ، باید توجه ویژه ای به عامل ایجاد کننده بیماری داشت ، با این حال مصرف ویتامین B12 لازم است.

کم خونی پرخطر

این متخصص تغذیه در پایان با بیان اینکه کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 نوع دیگری از کم خونی است ، افزود: علت کم خونی مخرب واکنش خود ایمنی (واکنش سیستم دفاعی بدن در برابر سلول های خود) در برابر سلول های دیواره معده است.

سلولهای دیواره معده در ترشح ماده ای به نام فاکتور داخل سلولی نقش دارند ، که برای جذب ویتامین B12 از غذا لازم است. بنابراین ، تخریب سلولهای دیواره معده منجر به کمبود فاکتور ذاتی و در نتیجه کاهش جذب ویتامین B12 می شود و این امر گاهی اوقات در بیمارانی اتفاق می افتد که تحت عمل جراحی آستین معده قرار می گیرند ، زیرا برداشتن بیشتر معده می تواند عامل داخلی و اسیدیته معده باشد. دو درگیر در جذب آهن ، دو برابر است.

انتهای پیام

دکمه بازگشت به بالا