شروع کار با هک اخلاقی؛ راهنمای نهایی برای مبتدیان
اگر کسی هستید که می خواهید اقدام به آموزش هک کنید حتما تصور اینکه هک کردن بتواند جنبه‌ای اخلاقی داشته باشد دشوار است. اصطلاح «هک» در دهه ۱۹۶۰ در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) به وجود آمد و از آن زمان تاکنون به یک مسئله بزرگ امنیتی تبدیل شده است. با پیشرفت فناوری بیشتر پرداخت‌ها و خریدهای خود را به فضای آنلاین منتقل کردیم.
اما با افزایش داده‌های ذخیره‌شده در فضای اینترنت تهدید نقض حریم خصوصی نیز بیشتر شده است. شرکت‌های زیادی تا به امروز قربانی نقض امنیت شده‌اند که این موضوع منجر به از دست رفتن گسترده اطلاعات و کاهش اعتماد مشتریان شده است. پس هک اخلاقی چیست؟ چرا اهمیت دارد؟ و بهترین منابع یادگیری هک اخلاقی برای مبتدیان کدام‌اند؟ در ادامه با چند آموزش و دوره عالی هک اخلاقی برای شروع آشنا خواهید شد.
هک اخلاقی چیست؟
هک کردن به معنای یافتن ناهنجاری‌ها یا آسیب‌پذیری‌ها در یک فایروال است. هکرها از این نقاط ضعف استفاده می‌کنند تا به سیستم دسترسی پیدا کنند. پس از دسترسی ممکن است داده‌ها را سرقت کنند حساب‌ها را حذف کنند یا اطلاعات را پاک کنند. هکرها با دور زدن سیستم‌های امنیتی به اطلاعاتی دسترسی پیدا می‌کنند که معمولاً محرمانه و محدود هستند.
با وجود اینکه واژه «هک اخلاقی» ممکن است متناقض به نظر برسد اما شاخه‌ای قانونی از هک محسوب می‌شود. شرکت‌ها چنین متخصصانی را استخدام می‌کنند تا امنیت سیستم خود را آزمایش کرده و فایروال‌هایشان را بهبود بخشند. هک اخلاقی همچنین به سازمان‌های دولتی کمک می‌کند تا تهدیدهای امنیت ملی را شناسایی و مدیریت کنند.
افرادی که اجازه قانونی برای هک کردن سیستم‌ها دارند «هکرهای اخلاقی» نامیده می‌شوند و طبق دستورالعمل‌های مشتریانشان عمل می‌کنند. پس از شناسایی آسیب‌پذیری‌ها آن‌ها گزارشی با عنوان «کارت امتیاز بلوغ» ارائه می‌دهند. این فایل شامل سطح ریسک تعداد شکاف‌های امنیتی و پیشنهادهایی برای بهبود است. هک اخلاقی با نام «تست نفوذ» نیز شناخته می‌شود.
انواع هکرهای اخلاقی
هکرهای کلاه‌سفید (White Hat Hackers): این افراد هکرهای اخلاقی واقعی هستند که با رضایت و اجازه سازمان اقدام به نفوذ در سیستم می‌کنند. آن‌ها آسیب‌پذیری‌ها را شناسایی و گزارش می‌دهند تا از سوءاستفاده دیگران جلوگیری شود.
هکرهای کلاه‌خاکستری (Grey Hat Hackers): این دسته حد فاصل بین هکرهای کلاه‌سفید و کلاه‌سیاه هستند. آن‌ها بدون اجازه وارد سیستم می‌شوند تا آسیب‌پذیری‌ها را افشا کنند. در اغلب موارد نیت بدی ندارند و تنها برای افشای نقاط ضعف و دریافت پاداش اقدام می‌کنند.
هکرهای کلاه‌سیاه (Black Hat Hackers): این افراد با هدف آسیب‌رسانی به شرکت به سیستم‌ها نفوذ کرده و فایروال را دور می‌زنند. آن‌ها ممکن است اطلاعات حساس را بدزدند یا داده‌ها را پاک کنند و از نظر قانونی فعالیت‌شان غیرقانونی است.
هکرهای انتحاری (Suicide Hackers): این هکرها به پیامدهای اقداماتشان اهمیت نمی‌دهند و خسارات غیرقابل جبرانی وارد می‌کنند.
انواع هک اخلاقی
هک شبکه (Network Hacking): استفاده از ابزارهایی مانند Telnet Ping و NS Lookup برای نفوذ به سیستم‌های شبکه‌ای.
هک وب‌سایت (Website Hacking): دسترسی غیرقانونی به سرور وب پایگاه داده و رابط‌های آن.
هک رایانه (Computer Hacking): دسترسی غیرمجاز به رایانه‌های شخص ثالث.
هک رمز عبور (Password Hacking): بازیابی رمزهای عبور یک سیستم از طریق روش‌های غیرقانونی.
هک ایمیل (Email Hacking): دسترسی غیرقانونی به یک حساب ایمیل برای ارسال اسپم و تهدید.
نمونه‌های واقعی از هک اخلاقی
مارک لیچفیلد (Mark Litchfield): با یافتن باگ‌هایی برای شرکت یاهو بیش از ۱.۵ میلیون دلار درآمد کسب کرد.
- هکر Rapidspike: با کشف مشکلات امنیتی در اپلیکیشن شورای شهر یورک موجب جلوگیری از نشت اطلاعات شد.
نمونه‌هایی از هک غیراخلاقی نیز وجود دارد از جمله:
- هک سرویس دوست‌یابی Ashley Madison در سال ۲۰۱۵ توسط گروه Impact Team
- هک شرکت Marriott در سال ۲۰۱۸ که منجر به نقض اطلاعات شخصی بیش از ۵۰۰ میلیون کاربر شد
- هک شرکت British Airways در سال ۲۰۱۸ که باعث افشای اطلاعات کارت اعتباری هزاران مشتری شد
اهمیت هک اخلاقی
هک‌های تحت حمایت دولت به کشورها این امکان را می‌دهد که اطلاعات اطلاعاتی از سایر دولت‌ها جمع‌آوری کنند. همچنین به آن‌ها در تأثیرگذاری بر سیاست‌ها و دسترسی به اطلاعات عملیات ضدجاسوسی کمک می‌کند. هک اخلاقی به دولت‌ها این امکان را می‌دهد که از داده‌های خود در برابر تروریسم سایبری محافظت کنند و در بسیاری از موارد امنیت ملی را با پیشگیری از نفوذهای اطلاعاتی افزایش دهند. جاسوسی اقتصادی نیز یکی دیگر از کاربردهای مهم هک اخلاقی است. فناوری شیوه مدیریت روابط خارجی کشورها را دگرگون کرده و هکرهای اخلاقی با ایجاد دفاع‌های مؤثر جلوی سرقت اطلاعات را می‌گیرند.
علاوه بر این هک اخلاقی به شرکت‌ها در مقابله با جرایم سایبری کمک می‌کند. با شناسایی و اصلاح نقاط ضعف امنیتی می‌توان از وقوع نفوذ جلوگیری کرد. این امر به شرکت‌ها و سازمان‌ها امکان می‌دهد تا محافظت بهتری در برابر بدافزارها ویروس‌ها کرم‌ها و باج‌افزارها ایجاد کنند. همچنین از دسترسی غیرمجاز جلوگیری می‌کند و تحلیلی بی‌طرفانه از ساختار امنیتی ارائه می‌دهد. هکرهای اخلاقی می‌توانند شکاف‌های امنیتی و مسیرهای ورودی و اهداف احتمالی را شناسایی کرده و به شرکت‌ها برای مسدودسازی آن‌ها کمک کنند.
مزایای هک اخلاقی
- جلوگیری از نفوذ به داده‌های حساس
- ارتقای امنیت دیجیتال از طریق آزمایش‌های واقعی
- بهبود اقدامات امنیتی موجب افزایش اعتماد برند و وفاداری مشتریان می‌شود
- مقابله با تروریسم سایبری و تقویت امنیت ملی
- شناسایی نقاط ورودی و اهداف احتمالی حمله
- کتاب‌ها و دوره‌های هک اخلاقی برای مبتدیان به ارتقای مهارت و دستیابی به جایگاه‌های بهتر در مدیریت امنیت کمک می‌کنند
- آموزش در دوره‌های هک اخلاقی فرصت‌های شغلی هیجان‌انگیزی را فراهم می‌کند
- امکان انجام سریع آزمون‌های امنیتی و ارائه تضمین کیفیت
- محافظت در برابر بدافزار تروجان کرم‌ها و انواع باج‌افزار
مهارت‌های موردنیاز برای تبدیل شدن به هکر اخلاقی
- هکر اخلاقی باید درک خوبی از مفاهیم زیر داشته باشد:
- کرک کردن رمز عبور
- ربودن نشست‌ها (Session Hijacking) و جعل هویت (Spoofing)
- شنود ترافیک (Sniffing) و مشکلات مربوط به سرریز بافر (Buffer Overflow)
- حملات انکار سرویس (DoS) و تزریق SQL
- داشتن مدرک دانشگاهی در رشته علوم کامپیوتر برای تسلط بر مبانی سخت‌افزار و نرم‌افزار مفید است. دانشجویان باید همواره در مورد آسیب‌پذیری‌ها و روش‌های جدید به‌روز باشند.
- تسلط قوی بر برنامه‌نویسی و مهارت‌های شبکه
- چهار «P» ضروری: صبوری (Patience) – پشتکار (Persistence) – استقامت (Perseverance) – تمرین (Practice)
- مهارت بالا در حل مسئله
راهنمای تبدیل شدن به هکر اخلاقی
- تلاش کنید تا مدرک کارشناسی در علوم کامپیوتر بگیرید تا درک خوبی از نحوه عملکرد اجزای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به دست آورید.
- چند سال به عنوان برنامه‌نویس کار کنید و سپس وارد بخش پشتیبانی فنی شوید تا با شبکه‌های کامپیوتری بیشتر آشنا شوید.
- درباره گواهی‌نامه‌هایی مانند Network+ CCNA Security+ و TICSA اطلاعات کسب کرده و آن‌ها را دریافت کنید.
- به عنوان مهندس شبکه یا مدیر سیستم مشغول به کار شوید تا بینش عمیق‌تری از این سیستم‌ها پیدا کنید.
- آموزش‌ها و دوره‌های هک اخلاقی را برای آشنایی با جنبه‌های مختلف امنیت رایانه‌ای دنبال کنید.
- در دوره‌هایی ثبت‌نام کنید که بر تروجان‌ها کرم‌ها درهای پشتی (Backdoors) حملات DoS تزریق SQL و ربودن نشست تمرکز دارند.
- از طریق تمرین در خدماتی مانند تست نفوذ بررسی ردپاها (Footprinting) و مهندسی اجتماعی به مهارت بالا برسید.
- سعی کنید گواهی‌نامه «هکر اخلاقی دارای صلاحیت» (Certified Ethical Hacker – CEH) دریافت کنید.