شهر باستانی هیراپولیس

کاوش در ویرانه های شهری باستانی که روزگاری مرکز درمانی و فرهنگی مهمی بوده تجربه ای بی نظیر است. شهر باستانی هیراپولیس در ترکیه نه تنها گنجینه ای از تاریخ و معماری دوران هلنیستی و روم باستان است بلکه به دلیل همجواری با چشمه های آب گرم پاموکاله ترکیبی شگفت انگیز از زیبایی های طبیعی و دستاوردهای بشری را به نمایش می گذارد. این شهر که در ادبیات باستان شناسی به «شهر مقدس» شهرت یافته داستانی پرفراز و نشیب از شکوفایی تخریب و بازسازی را در طول قرون روایت می کند و بازدید از آن درکی عمیق از تمدن های گذشته و نقش آب های درمانی در زندگی روزمره آن ها به شما می دهد.

شهر باستانی هیراپولیس در منطقه ای استثنایی در جنوب غربی ترکیه در نزدیکی شهر دنیزلی کنونی و بالای تپه های سفیدرنگ پاموکاله قرار گرفته است. این موقعیت مکانی دسترسی به چشمه های آب گرم معدنی را فراهم می کرده که نقش حیاتی در شکل گیری و رونق شهر در طول تاریخ داشته است. قرارگیری آن در منطقه فریگیه باستان بر اهمیت جغرافیایی و استراتژیک آن در دوران مختلف افزوده است.

هیراپولیس در اوایل قرن دوم پیش از میلاد توسط اومنس دوم پادشاه پرگامون تأسیس شد. نام این شهر که به معنای «شهر مقدس» است احتمالاً به دلیل وجود معابد فراوان یا چشمه های آب گرم آن انتخاب شده است. پس از پیوستن به امپراتوری روم در سال 133 پیش از میلاد هیراپولیس به سرعت رشد کرد و به یک مرکز درمانی و فرهنگی مهم تبدیل شد.

این شهر در طول تاریخ خود بارها تحت تأثیر زلزله های ویرانگر قرار گرفت از جمله زلزله های بزرگ در سال های 17 و 60 پس از میلاد که منجر به بازسازی های گسترده به سبک رومی شد. دوران طلایی هیراپولیس در قرون دوم و سوم پس از میلاد و به ویژه در زمان امپراتور سپتیمیوس سوروس بود که شهر به اوج شکوفایی خود رسید و هزاران نفر برای بهره مندی از خواص درمانی چشمه ها به آنجا می آمدند. حضور ادیان مختلف از جمله مسیحیت و یهودیت نیز در این شهر مشهود بوده است. با گذشت زمان و تغییر قدرت ها هیراپولیس در قرن چهاردهم میلادی به تدریج متروک شد و بقایای آن زیر لایه های رسوب آهک پاموکاله پنهان ماند.

آمفی تئاتر هیراپولیس

یکی از چشمگیرترین سازه های باقی مانده در هیراپولیس آمفی تئاتر بزرگ آن است. این تئاتر با ظرفیت تقریبی 9000 نفر نمونه ای برجسته از معماری رومی است و در زمان امپراتور هادریان ساخته و در زمان سپتیمیوس سوروس بازسازی شد. طراحی آن شامل صحنه (اسکنه) با تزئینات غنی و ردیف های صندلی سنگی است که به صورت پلکانی چیده شده اند و نمای زیبایی از شهر و دشت اطراف را ارائه می دهند. این آمفی تئاتر محل برگزاری نمایش ها جشن ها و رویدادهای عمومی در دوران باستان بوده است.

معبد آپولون

معبد آپولون یکی از مهمترین مراکز مذهبی در هیراپولیس بود. آپولون ایزد اصلی شهر در این معبد پرستش می شد و گفته می شود این مکان محل اصلی چشمه های آب گرم مقدس و دروازه پلوتون بوده است. بقایای معبد کنونی که عمدتاً به دوره رومی بازمی گردد بر روی پایه های معابد قدیمی تر هلنیستی ساخته شده است. این معبد نقش محوری در زندگی مذهبی و فرهنگی شهر ایفا می کرد و محل مراجعه کسانی بود که به دنبال درمان یا ارتباط با عالم غیب بودند.

گورستان هیراپولیس

گورستان باستانی هیراپولیس که در خارج از دیوارهای شهر قرار دارد یکی از بزرگترین و متنوع ترین گورستان های آناتولی است. این گورستان شامل انواع مختلفی از مقبره ها از جمله سارکوفاگ ها مقبره های خانوادگی بزرگ و گورهای ساده است که نشان دهنده تنوع اجتماعی و فرهنگی ساکنان شهر در طول قرون است. مطالعه این گورستان اطلاعات ارزشمندی درباره جمعیت آداب و رسوم تدفین و تاریخچه شهر فراهم می کند. هزاران مقبره در این محوطه وسیع پراکنده شده اند.

دروازه شیطان پلوتون

دروازه پلوتون یا پلوتونیوم یک مکان مقدس باستانی بود که به ایزد عالم اموات پلوتون اختصاص داشت. این مکان شامل غاری کوچک بود که از آن گازهای سمی متصاعد می شد و به باور مردم باستان دروازه ای به عالم زیرین محسوب می شد. کاهنان این مکان با دانش خود از نحوه عملکرد گازها می توانستند بدون آسیب وارد غار شوند و این امر به قدرت مذهبی آنها می افزود. در دوران مسیحیت این دروازه بسته شد که نمادی از غلبه دین جدید بر باورهای پیشین بود.

حمام بازیلیکا

مجموعه حمام های رومی در هیراپولیس بخش مهمی از زندگی اجتماعی و درمانی شهر را تشکیل می دادند. حمام بازیلیکا یکی از بزرگترین این مجموعه ها بود که نه تنها برای استحمام بلکه به عنوان مکانی برای ورزش ملاقات و گفتگو نیز استفاده می شد. این سازه عظیم با معماری باشکوه خود نشان دهنده اهمیت بهداشت و تفریحات عمومی در دوران روم است. بخش هایی از این حمام بزرگ امروزه به موزه باستان شناسی هیراپولیس تبدیل شده است.

استخر باستانی هیراپولیس

استخر باستانی که به «استخر کلئوپاترا» نیز شهرت دارد یکی از جذاب ترین بخش های هیراپولیس برای بازدیدکنندگان امروزی است. این استخر در محل چشمه های آب گرم طبیعی قرار گرفته و ستون ها و قطعات معماری فروریخته از یک معبد یا ساختمان عمومی که احتمالاً در اثر زلزله به داخل آن افتاده اند منظره ای منحصر به فرد ایجاد کرده اند. شنا در این آب های گرم معدنی در میان بقایای باستانی تجربه ای فراموش نشدنی است و خواص درمانی آن هنوز مورد توجه قرار دارد.

بخش های موزه ی هیراپولیس

موزه باستان شناسی هیراپولیس در داخل مجموعه حمام های رومی قرار دارد و آثار کشف شده در محوطه هیراپولیس و همچنین شهرهای باستانی اطراف مانند لائودیسه کولوس تریپولیس و آتودا را به نمایش می گذارد. این آثار شامل مجسمه ها تابوت های سنگی تزئین شده سنگ قبرها سفال ها سکه ها و اشیاء کوچک روزمره هستند که بینش عمیقی از زندگی ساکنان این منطقه در دوره های هلنیستی رومی و بیزانسی ارائه می دهند. بخش هایی نیز به یافته های عصر برنز از تپه بیسسلتان اختصاص یافته است.

ساعت بازدید از هیراپولیس

ساعت بازدید از محوطه باستانی هیراپولیس و پاموکاله بسته به فصل متفاوت است. معمولاً در فصل های بهار و تابستان از ساعات اولیه صبح تا غروب آفتاب و در فصل های پاییز و زمستان تا ساعات میانی بعدازظهر امکان بازدید وجود دارد. توصیه می شود پیش از بازدید ساعت دقیق را از منابع معتبر محلی یا وب سایت های رسمی بررسی کنید تا برنامه ریزی دقیق تری داشته باشید.

هزینه بازدید از هیراپولیس

برای ورود به محوطه باستانی هیراپولیس و منطقه پاموکاله نیاز به تهیه بلیط ورودی است. هزینه بلیط شامل دسترسی به محوطه باستانی تراس های تراورتن و موزه هیراپولیس (در صورت تمایل به بازدید از موزه) می شود. هزینه بازدید از استخر باستانی (استخر کلئوپاترا) معمولاً جداگانه محاسبه می شود. نرخ بلیط ها ممکن است تغییر کند بنابراین بهتر است آخرین اطلاعات را از گیشه های ورودی یا وب سایت های مربوطه استعلام نمایید.

تراس های سفید تراورتن

تراس های سفید تراورتن پاموکاله یک پدیده طبیعی خیره کننده هستند که در نتیجه رسوب مواد معدنی کربنات کلسیم از چشمه های آب گرم ایجاد شده اند. این تراس ها که شکلی پلکانی دارند منظره ای شبیه به آبشار یخ زده یا قلعه ای از پنبه را ایجاد می کنند و به همین دلیل این منطقه به زبان ترکی «پاموکاله» به معنای «قلعه پنبه ای» نامیده می شود. این تراس ها در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند و بخشی جدایی ناپذیر از تجربه بازدید از هیراپولیس محسوب می شوند.

چشمه های آب گرم پاموکاله

چشمه های آب گرم پاموکاله منبع اصلی آب های معدنی هستند که هم تراس های تراورتن را شکل داده اند و هم نقش حیاتی در شهر باستانی هیراپولیس به عنوان یک مرکز درمانی ایفا کرده اند. آب این چشمه ها دمایی حدود 35 تا 36 درجه سانتی گراد دارد و سرشار از مواد معدنی است که از هزاران سال پیش مورد توجه بوده است. این آب ها به استخر باستانی هیراپولیس نیز هدایت می شوند و امکان شنا در آن ها وجود دارد.

پارک طبیعی پاموکاله

منطقه پاموکاله و هیراپولیس در مجموع یک پارک طبیعی و باستانی بزرگ را تشکیل می دهند. این پارک شامل محوطه وسیع باستانی هیراپولیس با تمام ویرانه های آن تراس های سفید تراورتن چشمه های آب گرم و استخر باستانی است. این منطقه به دلیل اهمیت همزمان طبیعی و فرهنگی به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. بازدیدکنندگان می توانند در این پارک گسترده به پیاده روی کاوش در ویرانه ها و لذت بردن از مناظر طبیعی بپردازند.

هیراپولیس کجاست؟

هیراپولیس در جنوب غربی ترکیه در نزدیکی شهر دنیزلی و بر فراز تپه های سفیدرنگ پاموکاله قرار دارد.

معنی نام هیراپولیس چیست؟

نام هیراپولیس از زبان یونانی باستان گرفته شده و به معنای «شهر مقدس» است.

راز دروازه مرگ هیراپولیس چه بود؟

راز دروازه مرگ (پلوتونیوم) به دلیل متصاعد شدن گازهای سمی از غاری کوچک بود که در باور باستان دروازه عالم اموات محسوب می شد.

آیا می توان در استخر باستانی هیراپولیس شنا کرد؟

بله امکان شنا در آب های گرم و معدنی استخر باستانی هیراپولیس در میان بقایای ستون ها و سنگ ها وجود دارد.

زلزله چه بر سر هیراپولیس آورد؟

زلزله های متعدد در طول تاریخ هیراپولیس باعث ویرانی بخش های زیادی از شهر شد اما هر بار با حمایت امپراتوری روم بازسازی شد.

آیا هیراپولیس و پاموکاله یکی هستند؟

خیر هیراپولیس شهر باستانی است که در بالای تپه های طبیعی پاموکاله قرار دارد؛ پاموکاله به پدیده زمین شناسی تراس های سفید و چشمه های آب گرم اشاره دارد.

چگونه به هیراپولیس برویم؟

برای رفتن به هیراپولیس ابتدا باید به شهر دنیزلی در ترکیه سفر کنید و سپس با استفاده از تاکسی یا مینی بوس های محلی به پاموکاله و محوطه باستانی هیراپولیس بروید.