عبدالمحمد آیتی و ترجمه برای خواص
اولین برخورد من با نام عبدالمحمد عیتی به نزدیک به سی و یک سال پیش برمی گردد. وقتی هفت ساله بودم، دست پدرم را می گرفتم و به جدیدترین مسجد شهر می رفتم تا با رایج ترین شعائر اسلامی آشنا شوم. وقتی نماز جماعت تمام شد، چند نفر مسئول پخش قرآن های قطور بین نمازگزاران شدند تا پس از نماز جماعت، مردم خدا نیز یک صفحه از کلام خدا را بخوانند. من تازه خواندن و نوشتن یاد گرفتم، به سختی و با کمک پدر توانستم کلمات روی جلد قرآن را بخوانم: «قرآن کریم؛ ترجمه عبد محمد آیتی». در آن روزها و در اواسط دهه هفتاد، قرآن ترجمه آیتی در قفسه های اکثر مساجد و مدارس جای داشت. چه اینکه ترجمه او با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و همین کافی بود تا در اکثر مساجد، مساجد، مدارس، ادارات و اماکن عمومی قرآن موسوم به «قرآن جادویی» قرار گیرد. الف» ترجمه عبد. محمد آیتی. برای من که شاگرد اصول آداب در مدرسه بودم و دائماً با یک معلم تربیتی در ارتباط بودم، ترجمه آیات قرآن، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه به عنوان بخشی از تاریخ تأسیس شد. حافظه و حافظه فرهنگی در مراسم صبحگاهی و در مناسبت های مذهبی، فرازهایی از ترجمه عبد محمد اتی بعد از قرآن و نماز خوانده می شود. بعدها که وارد دبیرستان شدم متوجه شدم که اتی تنها مترجم متون دینی نیست و وقتی وارد دانشگاه شدم «در باب فلسفه اسلامی: سبک و کاربرد آن»، «تاریخ ابن خلدون» را ترجمه کردم. -ابر)» و «تاریخ دولت اسلامی در اندلس» را با کم فهمی دیدم و خواندم، اساساً آیتی را باید مترجم کتابهای خاص و کمیابی دانست که دانشگاهیان و روشنفکران از ترجمه آنها به فارسی استقبال نکردند. یک جنبه از اهمیت عبد محمد آیتی شاید به دلیل تلاش او در ترجمه کتاب های مهم اما مغفول، علاوه بر ترجمه های مختلف در زمینه های فلسفه، کلام و ادبیات، ریاست شورای علمی دایره المعارف تحقیقات ادبی فرهنگستان و همچنین ادامه عضویت فرهنگستان زبان و ادب فارسی در دفتر فرهنگی وی ثبت شده است.
عبدالمحمد العیتی متولد شهرستان بروجرد و از فرزندان عبدالحسین زرین کوب و سید جعفر شهیدی است. وی در زادگاه خود به تحصیل در رشته الهیات پرداخت و مدتی نیز در شهرهای مختلف لرستان به تبلیغ پرداخت. در سال 1324 سفر وی به پایتخت افتتاح شد و تحصیلات دانشگاهی خود را در تهران و مدرسه معقول و تحرک و پس از تدریس در مدارس راهنمایی در بابل، خرم آباد، صفه، گرمسار و تهران ادامه داد. او در دوران دانشجویی با جریان های فکری کشور ارتباط برقرار می کرد و در مجلات بامشهد و آشنا برای احمد شاملو مقاله می نوشت. وی با مهدی اخوان تهالی و هوشنگ ابتهاج در ارتباط است و این تماس ها در دوران تحصیل ادامه دارد. همزمان به تدریس می پردازد و به دلیل توانایی هایی که دارد سردبیر ماهانه آموزش و پرورش است. او در کلاس هایش مورد انتقاد قرار می گیرد و چندین روز از تدریس محروم می شود. به گفته مهدی محقق، در آن روزها مجبور به فروش بلیت اتوبوس های همین شرکت در حومه میدان فوزیه شد، اما با جسارت و سرعت به تحصیل و تحقیق ادامه داد. آنقدر که روحش با معارف اسلامی آشنا می شود و با معارف و مشاهیر غرب آشنا می شود. او به ادبیات کهن تسلط دارد و ادبیات و شعر نو فارسی را می شناسد. مدتی پیش در ترجمه حروف عربی به فارسی قوی شد و از قرآن کریم و نهج البلاغه به کتابهای دشواری چون شاهنامه بندری و احدات الجامعه ترجمه کرد. آیتی از فلسفه اسلامی نیز غافل نمی شود و کتاب هایی مانند «تاریخ فلسفه در جهان اسلام» اثر حنا الخوری و خلیل الجار و نیز کتاب «درباره فلسفه اسلامی» ابراهیم مدکور را به فارسی ترجمه کرده است. او روزهای زیادی را در مؤسسه انتشارات فرانکلین به ترجمه و تحقیق می گذراند و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز همین تلاش را در نشریات علمی و فرهنگی به کار می برد.
6565