نمونه شکواییه جعل و استفاده از سند مجعول | رایگان
نمونه شکواییه جعل و استفاده از سند مجعول
هنگامی که سندی در زندگی روزمره یک فرد، اعم از عادی یا رسمی، مورد دستکاری یا ساختگی قرار می گیرد و به قصد فریب یا اضرار به حقوق او به کار برده می شود، جرمی با عنوان جعل و استفاده از سند مجعول به وقوع پیوسته است. اشخاصی که با این شرایط ناگوار روبرو می شوند، حق دارند تا با طرح شکواییه، به پیگیری حقوقی بپردازند و از تضییع حقوق خود جلوگیری کنند. این مقاله، راهنمایی جامع و کاربردی برای تنظیم چنین شکواییه ای ارائه می دهد.
در مسیر پرچالش پیگیری حقوقی جرایمی مانند جعل و استفاده از سند مجعول، آگاهی از ابعاد قانونی و نحوه تنظیم دقیق شکواییه، نقشی حیاتی ایفا می کند. قربانیان این جرم، چه در پی جعل یک سند عادی مانند مبایعه نامه باشند و چه یک سند رسمی همچون سند مالکیت، نیازمند ابزاری قانونی برای دفاع از حقوق خود هستند. این محتوا با هدف توانمندسازی این اشخاص برای طرح شکایت موثر، مفاهیم کلیدی، مراحل گام به گام و نمونه های کاربردی از شکواییه را به تفصیل شرح می دهد. در ادامه، خوانندگان با ارکان این جرائم، مدارک مورد نیاز و چگونگی نگارش یک شکواییه کارآمد آشنا خواهند شد تا بتوانند با دیدی بازتر و اطمینان خاطر بیشتری، مسیر قضایی خود را طی کنند.
آشنایی با جرم جعل و استفاده از سند مجعول
برای آنکه یک شکواییه به درستی تنظیم و پیگیری شود، ابتدا لازم است درک عمیقی از ماهیت جرم جعل و تفاوت آن با استفاده از سند مجعول حاصل گردد. این دو جرم، هرچند اغلب مکمل یکدیگرند، اما دارای ارکان و شرایط تحقق مستقل می باشند.
جرم جعل چیست؟ (تعریف و ارکان)
جعل، در نگاه قانونی، به هرگونه دگرگونی در یک سند یا نوشته، مهر، امضا، یا هر شیء دیگری اطلاق می شود که به قصد فریب و ضرر رساندن به دیگری انجام گیرد. این عمل می تواند به شیوه های مختلفی صورت پذیرد و ماده ۵۳۲ تا ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی به تفصیل به آن پرداخته است. عنصر اساسی در جرم جعل، قصد تقلب است؛ به این معنا که جاعل باید با نیت فریب دیگران و ایجاد ضرر، اقدام به ساختن یا تغییر سند کند.
جعل را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد که هر یک مصادیق خاص خود را دارند:
- جعل مادی: این نوع جعل به معنای تغییر فیزیکی در سند یا ساختن آن است.
- خراشیدن یا تراشیدن قسمتی از سند.
- الحاق یا افزودن مطلبی به سند.
- محو کردن کلمات یا ارقام.
- ایجاد امضای تقلبی.
- ساختن سند به طور کامل (مانند جعل اسکناس یا مدارک هویتی).
- جعل مهر یا علامت ادارات دولتی و شرکت ها.
- جعل معنوی (مفادی): در این حالت، ظاهر سند بدون تغییر باقی می ماند، اما محتوای آن به گونه ای دستکاری می شود که خلاف واقعیت باشد. این امر معمولاً توسط اشخاصی اتفاق می افتد که به دلیل شغل یا موقعیت خود، مسئول تنظیم اسناد هستند.
- تغییر در موضوع سند یا گواهی از زبان طرفین.
- نوشتن سند به گونه ای که موضوع یا مفاد آن خلاف اظهارات واقعی باشد.
مصادیق رایج جعل بسیار متنوع است و از جعل امضای چک یا سفته گرفته تا جعل اسناد ملکی، گواهینامه رانندگی، مدارک تحصیلی و حتی مهر شرکت ها را در بر می گیرد. در تمامی این موارد، شرط اساسی تحقق جرم، وجود قصد تقلب و قابلیت ایجاد ضرر برای شخص دیگر است.
جرم استفاده از سند مجعول چیست؟ (تعریف و ارکان)
جرم استفاده از سند مجعول جرمی مستقل از جعل است، هرچند که در عمل اغلب به دنبال جعل سند رخ می دهد. این جرم زمانی محقق می شود که فردی با علم به جعلی بودن سند، آن را در معاملات یا محاکم یا هر جای دیگری به کار گیرد. ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی به این جرم و مجازات آن اشاره دارد.
برای تحقق این جرم، دو رکن اصلی ضروری است:
- علم به جعلی بودن: شخص استفاده کننده باید بداند که سندی که در اختیار دارد و از آن استفاده می کند، جعلی است. ناآگاهی از جعلی بودن سند، مانع تحقق این جرم است، هرچند که ممکن است به مجازات های دیگری منجر شود.
- قصد اضرار: استفاده کننده باید با قصد وارد آوردن ضرر به شخص دیگر یا برای انتفاع خود، سند مجعول را به کار ببرد. این ضرر می تواند مالی، اعتباری یا هر نوع دیگری باشد.
تفاوت ماهیتی جعل و استفاده از سند مجعول در این است که جاعل، سند را می سازد یا تغییر می دهد، اما استفاده کننده ممکن است خود جاعل نباشد و سند را از شخص دیگری دریافت کرده باشد. با این حال، اگر جاعل خود نیز از سند ساخته شده استفاده کند، مرتکب هر دو جرم شده است و معمولاً مجازات سنگین تری خواهد داشت.
تفاوت ها و ارتباط جعل و استفاده از سند مجعول
همان طور که گفته شد، جعل و استفاده از سند مجعول دو جرم مستقل هستند که می توانند به صورت جداگانه یا همراه هم ارتکاب یابند. فردی ممکن است فقط جعل کند و از سند استفاده نکند، یا فردی دیگر تنها از سند مجعول استفاده کند بدون اینکه خود در جعل آن نقشی داشته باشد.
اما در بسیاری از موارد، جاعل پس از ساختن سند، خود نیز از آن استفاده می کند. در این حالت، شخص مرتکب دو جرم شده است که دادگاه هر دو را مورد رسیدگی قرار داده و مجازات مربوط به هر یک را اعمال می کند. این ترکیب جرائم معمولاً منجر به تشدید مجازات می شود، زیرا فرد هم اقدام به ساخت سند خلاف واقع کرده و هم با به کارگیری آن، قصد اضرار را به فعل رسانده است.
مبانی قانونی جرم
قانونگذار جمهوری اسلامی ایران، در کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده)، به جرائم مربوط به جعل و استفاده از سند مجعول پرداخته است. مواد ۵۳۲ تا ۵۳۶ این قانون به طور خاص، مصادیق و مجازات های این جرائم را بیان می کنند.
- ماده ۵۳۲: جعل اسناد و اوراق رسمی توسط کارمندان و مسئولان دولتی.
- ماده ۵۳۳: جعل اسناد و اوراق رسمی توسط اشخاص غیر دولتی.
- ماده ۵۳۴: سوء استفاده از اسناد مجعول توسط کارمندان دولتی.
- ماده ۵۳۵: ساختن، خرید و فروش، نگهداری و استفاده از مهر، تمبر و علامات تجارتی مجعول.
- ماده ۵۳۶: جعل اسناد عادی (نوشته یا سندی غیر از اسناد رسمی) و استفاده از سند مجعول. این ماده یکی از پرکاربردترین مواد در شکایت های مربوط به جعل است و مجازات حبس و جزای نقدی را برای مرتکبین در نظر گرفته است.
به طور کلی، مجازات جعل و استفاده از سند مجعول بسته به نوع سند (رسمی یا عادی)، موقعیت جاعل (کارمند دولتی یا غیر دولتی) و میزان اضرار وارده، متفاوت است. حبس، جزای نقدی و در مواردی رد مال، از جمله مجازات های تعیین شده برای این جرائم هستند.
نحوه تنظیم شکواییه جعل و استفاده از سند مجعول (گام به گام)
تنظیم شکواییه، اولین گام و یکی از مهمترین مراحل در پیگیری حقوقی جرم جعل و استفاده از سند مجعول است. دقت در نگارش و ارائه اطلاعات کامل و صحیح، می تواند تأثیر بسزایی در روند رسیدگی و نتیجه پرونده داشته باشد. این بخش به تفصیل، نحوه تنظیم یک شکواییه کارآمد را شرح می دهد.
شناسایی شاکی و مشتکی عنه
شروع هر شکواییه با معرفی کامل طرفین پرونده آغاز می شود. این اطلاعات باید به دقت و بدون نقص وارد شوند تا امکان شناسایی و احضار افراد فراهم گردد.
- اطلاعات کامل هویتی شاکی:
- نام و نام خانوادگی
- نام پدر
- شماره شناسنامه و محل صدور
- کد ملی
- تاریخ تولد
- شغل
- آدرس دقیق پستی و کد پستی
- شماره تلفن همراه و ثابت
- تابعیت
توجه: اگر شاکی شخص حقوقی (مانند شرکت) باشد، نام کامل شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، آدرس دفتر مرکزی و نام و مشخصات نماینده قانونی آن (مدیر عامل یا رئیس هیئت مدیره) باید قید شود.
- اطلاعات کامل هویتی و آدرس مشتکی عنه (در صورت امکان):
- نام و نام خانوادگی
- نام پدر
- شماره شناسنامه و کد ملی (در صورت اطلاع)
- آدرس دقیق پستی و کد پستی (حتی الامکان برای سهولت ابلاغ)
- شغل و شماره تلفن (در صورت اطلاع)
در صورتی که هویت یا آدرس مشتکی عنه مشخص نباشد، باید در شکواییه ذکر شود که مشتکی عنه ناشناس است و از مرجع قضایی تقاضای تحقیق و شناسایی او شود.
- نقش وکیل در تنظیم شکواییه:
در بسیاری از موارد، به ویژه در پرونده های پیچیده، کمک گرفتن از وکیل متخصص حقوقی توصیه می شود. وکیل می تواند با تسلط بر قوانین و رویه های قضایی، شکواییه را به بهترین شکل ممکن تنظیم کند، از منافع موکل دفاع نماید و مسیر پیگیری را تسهیل بخشد. در این صورت، مشخصات وکیل نیز باید در شکواییه درج شود.
موضوع شکایت
موضوع شکایت باید به صورت صریح، روشن و دقیق بیان شود. این بخش، ماهیت جرمی که شاکی در پی آن است را مشخص می کند. به عنوان مثال:
- جعل سند عادی (مبایعه نامه) و استفاده از سند مجعول
- جعل امضا و استفاده از سند مجعول (چک)
- جعل سند رسمی (وکالتنامه) و استفاده از آن
- جعل و کلاهبرداری
این عنوان بندی دقیق، به قاضی در تعیین صلاحیت و هدایت صحیح پرونده کمک می کند.
دلایل و منضمات
دلایل و مدارک، ستون فقرات هر شکواییه را تشکیل می دهند. شاکی باید هر آنچه که می تواند به اثبات ادعایش کمک کند را به شکواییه پیوست نماید.
- مدارک هویتی شاکی:
کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی (یا نماینده قانونی شخص حقوقی).
- تصویر سند مجعول و سند اصلی (در صورت وجود):
مهمترین مدرک، ارائه تصویر سند یا نوشته ای است که مورد جعل قرار گرفته. اگر سند اصلی و معتبر نیز در دست دارید، مقایسه آن با سند مجعول، می تواند به اثبات جعل کمک شایانی کند. (بهترین حالت، ارائه اصل سند مجعول به دادسرا است تا توسط کارشناس بررسی شود.)
- شهادت شهود:
اگر شاهدانی از وقوع جعل یا استفاده از سند مجعول آگاهی دارند، ذکر نام و مشخصات آن ها و موضوع شهادتشان در شکواییه، بسیار مهم است. دادسرا می تواند این افراد را احضار کرده و از آن ها تحقیق کند.
- درخواست ارجاع به کارشناسی خط و امضا یا اسناد:
در پرونده های جعل، نظریه کارشناسی رسمی دادگستری در رشته خط و امضا یا اسناد، نقشی کلیدی دارد. شاکی می تواند در شکواییه خود، صراحتاً درخواست ارجاع امر به کارشناس را مطرح کند تا اصالت یا عدم اصالت سند مورد بررسی قرار گیرد.
- سایر دلایل:
هرگونه مدرک دیگری که می تواند به روشن شدن ابعاد جرم کمک کند، از جمله فیش واریزی، پیامک، ایمیل، اسکرین شات از مکالمات یا صفحات وب، مستندات بانکی و غیره، باید ضمیمه شکواییه شود.
شرح شکایت
بخش شرح شکایت قلب تپنده شکواییه است. در این قسمت، شاکی باید داستان وقوع جرم را با تمام جزئیات و به ترتیب زمانی روایت کند. وضوح، دقت و جامعیت در این بخش، به قاضی کمک می کند تا تصویر کاملی از ماجرا به دست آورد.
وقتی فردی متوجه می شود که سندی متعلق به او دستکاری شده یا سندی به نام او جعل گشته است، شرح دقیق وقایع می تواند به روشن شدن حقیقت کمک کند. به این ترتیب، موارد زیر باید در شرح شکایت گنجانده شود:
- ترتیب زمانی و جزئیات وقوع جرم:
از زمانی که شاکی برای اولین بار از وقوع جعل مطلع شده تا تمامی رویدادهای مرتبط، باید به ترتیب زمانی بیان شوند. زمان دقیق (تاریخ و ساعت)، مکان وقوع جرم و نحوه دقیق ارتکاب جعل (مثلاً: جناب آقای… با خراشیدن قسمت مربوط به نام خریدار در مبایعه نامه مورخ…، نام اینجانب را حذف و نام خود را جایگزین کرده اند) باید ذکر گردد.
- نحوه اضرار به شاکی:
باید به روشنی توضیح داده شود که جعل و استفاده از سند مجعول، چه ضرر و زیانی (اعم از مالی، حیثیتی، از دست دادن حقوق قانونی و غیره) به شاکی وارد کرده است. این امر به قاضی در تعیین مجازات و همچنین در مطالبه ضرر و زیان توسط شاکی کمک می کند.
- استناد به دلایل و مدارک موجود:
در متن شرح شکایت، باید به دلایلی که در بخش منضمات ذکر شده اند، اشاره شود. مثلاً: همانطور که در تصویر مبایعه نامه اصلی و مجعول (پیوست ۱) مشهود است، دستکاری در ارقام ثمن صورت گرفته است…
- درخواست رسیدگی و صدور حکم مجازات:
در پایان شرح شکایت، شاکی باید به صراحت از دادسرای محترم، تقاضای رسیدگی، انجام تحقیقات لازم، تعقیب کیفری مشتکی عنه و در نهایت، صدور حکم مجازات قانونی برای او را داشته باشد.
نمونه شکواییه جامع جعل و استفاده از سند مجعول
در پی بروز جرم جعل و استفاده از سند مجعول، شکواییه ای جامع و دقیق، کلید موفقیت در مسیر دادرسی است. نمونه ای که در ادامه آورده می شود، تمام جزئیات لازم برای پوشش هر دو جرم را شامل شده و می تواند راهنمای کاملی برای تنظیم شکایت باشد. این نمونه سعی دارد تا از پیچیدگی های حقوقی عبور کرده و به شکلی کاربردی، تمامی ابعاد مورد نیاز را به تصویر بکشد.
شاکیان باید به خاطر داشته باشند که دقت و شفافیت در شرح وقایع و پیوست مدارک، نقشی اساسی در جلب توجه مقام قضایی و پیشبرد سریع تر پرونده ایفا می کند.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکواییه جعل سند رسمی (سند مالکیت) و استفاده از سند مجعول
شاکی:
- نام و نام خانوادگی: [نام کامل شاکی]
- نام پدر: [نام پدر شاکی]
- شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه]
- کد ملی: [کد ملی شاکی]
- آدرس کامل: [آدرس دقیق پستی شامل خیابان، کوچه، پلاک، واحد، شهر و کد پستی]
- شماره تماس: [شماره تلفن ثابت و همراه]
مشتکی عنه:
- نام و نام خانوادگی: [نام کامل مشتکی عنه – در صورت اطلاع]
- نام پدر: [نام پدر مشتکی عنه – در صورت اطلاع]
- شماره شناسنامه و کد ملی: [در صورت اطلاع]
- آدرس کامل: [آدرس دقیق پستی – در صورت اطلاع و یا ذکر مجهول المکان]
- شماره تماس: [در صورت اطلاع]
دلایل و منضمات:
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی
- تصویر سند مالکیت اصلی ملک به شماره [شماره سند]
- تصویر سند مالکیت مجعول که به شماره [شماره سند مجعول] صادر گردیده (در صورت وجود)
- تصویر برابر اصل شده مبایعه نامه یا قولنامه اصلی (در صورت ارتباط با موضوع)
- تصاویر و مستندات مربوط به آگهی روزنامه یا سایت های فروش ملک با سند مجعول (در صورت وجود)
- شهادت شهود (آقای/خانم [نام شاهد ۱] به آدرس [آدرس شاهد ۱] و آقای/خانم [نام شاهد ۲] به آدرس [آدرس شاهد ۲])
- درخواست ارجاع به کارشناسی رسمی دادگستری جهت بررسی اصالت اسناد و خط و امضا
- مدارک مثبت ضرر و زیان وارده (مانند فیش های واریزی، قراردادها، هزینه های دادرسی و…)
شرح شکایت:
با سلام و احترام، به استحضار عالی می رساند اینجانب [نام شاکی]، مالک شش دانگ یک باب آپارتمان مسکونی واقع در [آدرس کامل ملک شامل خیابان، کوچه، پلاک، طبقه، واحد] با پلاک ثبتی [پلاک ثبتی اصلی] فرعی [پلاک ثبتی فرعی] به شماره سند [شماره سند مالکیت] صادره از اداره ثبت اسناد [نام اداره ثبت].
متاسفانه، در مورخ [تاریخ اطلاع از وقوع جرم]، در جریان [شرح چگونگی اطلاع از جرم، مثلاً مراجعه به بنگاه املاک، پیگیری برای فروش ملک، دریافت ابلاغیه و…] متوجه شدم که جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه]، اقدام به جعل سند مالکیت ملک فوق الذکر نموده اند. ایشان با [شرح نحوه جعل، مثلاً تغییر مشخصات مالک از اینجانب به نام خود، یا ساختن یک سند کاملاً جدید با مشخصات جعلی بر اساس پلاک ثبتی ملک اینجانب] و با استفاده از همین سند مجعول، در صدد [هدف از استفاده از سند مجعول، مثلاً فروش ملک به اشخاص ثالث، اخذ تسهیلات بانکی، طرح دعوی مالکیت در دادگاه و…] برآمده اند.
به عنوان مثال، در تاریخ [تاریخ استفاده از سند مجعول]، مشتکی عنه با سند مالکیت مجعول، یک فقره [نوع سند یا معامله انجام شده با سند مجعول، مثلاً مبایعه نامه صوری] با آقای/خانم [نام شخص ثالث، در صورت اطلاع] منعقد نموده و یا سعی در انجام آن داشته است. (در صورت اطلاع از نحوه استفاده، جزئیات بیشتری ارائه شود.)
این عمل مشتکی عنه نه تنها نقض آشکار قوانین موضوعه کشور و اخلال در امنیت معاملات است، بلکه موجب تضییع حقوق مالکانه اینجانب و ورود ضرر و زیان های مادی و معنوی گسترده به بنده شده است. دلایل و مستندات ارائه شده در بخش منضمات، خصوصاً مقایسه سند اصلی اینجانب با سند مجعول (در صورت دسترسی) و شهادت شهود، به وضوح بر صحت ادعاهای بنده دلالت دارد.
لذا با توجه به مراتب معروضه و مستنداً به مواد ۵۳۲ و ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی، از محضر محترم، تقاضای صدور دستورات مقتضی جهت:
- تحقیق و رسیدگی به جرم جعل سند رسمی و استفاده از سند مجعول.
- احضار و بازجویی مشتکی عنه.
- ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری جهت تشخیص اصالت یا عدم اصالت اسناد.
- در نهایت، صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست و تعیین مجازات قانونی برای مشتکی عنه (با توجه به ماده ۵۳۲ و ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی و مواد مرتبط)
- همچنین، اینجانب حق مطالبه ضرر و زیان مادی و معنوی وارده از این جرم را برای خود محفوظ می دارم که در مراحل بعدی دادرسی به آن خواهم پرداخت.
با احترام فراوان
[نام و نام خانوادگی شاکی/وکیل]
[تاریخ و امضا]
نمونه شکواییه های خاص و کاربردی
جرم جعل و استفاده از سند مجعول می تواند در انواع مختلف اسناد و موقعیت ها رخ دهد. از یک قولنامه ساده تا یک چک بانکی یا حتی مدارک هویتی، همگی در معرض جعل قرار دارند. در این بخش، به نمونه هایی از شکواییه هایی می پردازیم که برای موارد خاص و پرکاربرد تنظیم شده اند تا خوانندگان بتوانند با جزئیات بیشتری، فرمت مناسب شکایت خود را بیابند.
نمونه شکواییه جعل سند عادی و استفاده از آن
اسناد عادی، همانند مبایعه نامه ها، قولنامه ها، اجاره نامه ها، رسیدهای مالی یا دست نوشته ها، به دلیل سهولت در تنظیم، بیشتر در معرض جعل قرار می گیرند. در این حالت، شاکی باید با دقت، نحوه جعل و استفاده از آن را توضیح دهد.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکواییه جعل سند عادی (قولنامه) و استفاده از سند مجعول
شاکی:
[مشخصات کامل شاکی طبق نمونه جامع]
مشتکی عنه:
[مشخصات کامل مشتکی عنه طبق نمونه جامع]
دلایل و منضمات:
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی
- تصویر قولنامه اصلی ملک به شماره [شماره یا تاریخ قولنامه اصلی]
- تصویر قولنامه مجعول که در آن تغییرات اعمال شده است.
- گواهی شهود (در صورت وجود)
- درخواست ارجاع به کارشناسی خط و امضا
شرح شکایت:
با سلام و احترام، به استحضار می رساند اینجانب در مورخ [تاریخ] یک قطعه زمین به مساحت [متراژ] متر مربع واقع در [آدرس دقیق زمین] را به مبلغ [مبلغ کل] ریال به آقای/خانم [نام خریدار] (که در این پرونده شخص ثالث و فریب خورده است) فروختم و یک قولنامه عادی به تاریخ [تاریخ قولنامه] بین طرفین تنظیم شد.
اخیراً متوجه شدم که مشتکی عنه، جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه]، با [شرح نحوه جعل، مثلاً خراشیدن و الحاق، یا ساختن یک قولنامه کاملاً جدید]، اقدام به جعل امضای اینجانب در یک قولنامه صوری مورخ [تاریخ قولنامه جعلی] به مبلغ [مبلغ جعلی] نموده و با همین قولنامه مجعول، ملک بنده را به شخص ثالثی به نام آقای/خانم [نام شخص ثالث جدید] به فروش رسانده است.
این عمل مجرمانه موجب تضییع حقوق و ورود ضرر مالی [مبلغ ضرر مالی در صورت محاسبه] به بنده شده است. لذا با تقدیم مدارک موجود، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه بر اساس ماده 536 قانون مجازات اسلامی و مواد مرتبط دیگر را دارم.
نمونه شکواییه جعل سند رسمی و استفاده از آن
جعل سند رسمی، جرمی سنگین تر محسوب می شود، زیرا اسناد رسمی دارای اعتبار بیشتری هستند و جعل آن ها می تواند عواقب گسترده تری داشته باشد. مثال هایی مانند جعل سند مالکیت، وکالتنامه رسمی یا گواهی انحصار وراثت.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکواییه جعل سند رسمی (وکالتنامه) و استفاده از سند مجعول
شاکی:
[مشخصات کامل شاکی]
مشتکی عنه:
[مشخصات کامل مشتکی عنه]
دلایل و منضمات:
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی
- تصویر وکالتنامه اصلی که از سوی شاکی صادر شده است (در صورت وجود)
- تصویر وکالتنامه مجعول به شماره [شماره سند مجعول] و تاریخ [تاریخ سند مجعول].
- استعلام از دفترخانه اسناد رسمی [شماره دفترخانه] که وکالتنامه مجعول در آن به ثبت رسیده (در صورت وجود)
- گواهی شهود (در صورت وجود)
- درخواست ارجاع به کارشناسی رسمی دادگستری برای بررسی اصالت امضا و دستخط.
شرح شکایت:
با سلام و احترام، به استحضار عالی می رساند اینجانب هیچگاه وکالتنامه ای به نام یا به نفع مشتکی عنه، جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه]، صادر نکرده ام. متاسفانه، در مورخ [تاریخ اطلاع] مطلع شدم که مشتکی عنه یک فقره وکالتنامه رسمی به شماره [شماره سند مجعول] و تاریخ [تاریخ سند مجعول] در دفترخانه اسناد رسمی شماره [شماره دفترخانه] به نام خود تنظیم کرده است که در آن، امضای اینجانب به عنوان موکل جعل شده است.
این وکالتنامه مجعول، برای [شرح هدف استفاده از وکالتنامه، مثلاً فروش ملک، برداشت از حساب بانکی، یا انجام معامله ای خاص] مورد استفاده قرار گرفته است. به عنوان مثال، در تاریخ [تاریخ استفاده] با استناد به همین وکالتنامه، اقدام به [شرح دقیق اقدام انجام شده با وکالتنامه مجعول، مثلاً انتقال سند مالکیت خودروی بنده به نام خود] نموده که موجب تضییع حقوق و ورود ضرر جبران ناپذیر به اینجانب گردیده است.
لذا با تقدیم مدارک موجود، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه، بر اساس مواد 532 و 536 قانون مجازات اسلامی، را دارم.
نمونه شکواییه جعل امضا و استفاده از آن
جعل امضا یکی از شایع ترین انواع جعل است که می تواند در هر سندی، از چک و سفته گرفته تا قراردادهای کاری و بانکی، رخ دهد. تمرکز این شکواییه بر اثبات جعل امضا و عواقب آن است.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکواییه جعل امضا و استفاده از سند مجعول (چک بانکی)
شاکی:
[مشخصات کامل شاکی]
مشتکی عنه:
[مشخصات کامل مشتکی عنه]
دلایل و منضمات:
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی
- تصویر چک بانکی شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک] که امضای شاکی در آن جعل شده است.
- تصویر نمونه امضای اصلی شاکی (مانند امضای پشت کارت ملی، پاسپورت، یا نمونه امضا در بانک)
- گواهی بانک مبنی بر برگشت خوردن چک به دلیل عدم تطابق امضا یا مسدودی حساب.
- گواهی شهود (در صورت وجود)
- درخواست ارجاع به کارشناسی خط و امضا.
شرح شکایت:
با سلام و احترام، به استحضار می رساند اینجانب دارای حساب جاری شماره [شماره حساب] در بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه] هستم. متاسفانه، در مورخ [تاریخ اطلاع] مطلع شدم که چک بانکی شماره [شماره چک] به مبلغ [مبلغ چک] ریال، با جعل امضای اینجانب، صادر و در صدد نقد کردن آن برآمده اند.
بانک پس از بررسی، به دلیل عدم تطابق امضا، چک را برگشت زده و اینجانب را در جریان قرار داده است. مشتکی عنه، جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه]، با علم به جعلی بودن امضا و با هدف برداشت غیرمجاز از حساب اینجانب، اقدام به ارائه این چک به بانک نموده بود.
این عمل ایشان، علاوه بر جعل امضا، موجب اضرار به اعتبار بانکی اینجانب و ایجاد نگرانی های فراوان شده است. لذا با تقدیم مدارک لازم و درخواست ارجاع امر به کارشناس خط و امضا، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه، بر اساس ماده 536 قانون مجازات اسلامی، را دارم.
نمونه شکواییه جعل مبایعه نامه (و استفاده از آن)
مبایعه نامه به عنوان یک سند عادی در معاملات املاک، از اهمیت بالایی برخوردار است. جعل در این سند، اغلب با هدف تغییر شرایط معامله، مبلغ، مشخصات طرفین یا ملک صورت می گیرد.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکواییه جعل مبایعه نامه و استفاده از سند مجعول
شاکی:
[مشخصات کامل شاکی]
مشتکی عنه:
[مشخصات کامل مشتکی عنه]
دلایل و منضمات:
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی
- تصویر مبایعه نامه اصلی مورخ [تاریخ مبایعه نامه اصلی]
- تصویر مبایعه نامه مجعول که در آن جعل صورت گرفته است.
- مدارک مالکیت شاکی (سند مالکیت، بنچاق)
- گواهی شهود (در صورت وجود)
- درخواست ارجاع به کارشناسی خط و امضا یا اسناد.
شرح شکایت:
با سلام و احترام، به استحضار عالی می رساند اینجانب در مورخ [تاریخ] یک دستگاه آپارتمان به آدرس [آدرس ملک] را به جناب آقای/خانم [نام خریدار در مبایعه نامه اصلی] طی مبایعه نامه عادی شماره [شماره یا تاریخ مبایعه نامه اصلی] به مبلغ [مبلغ توافقی] ریال فروختم.
متاسفانه، مشتکی عنه، جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه]، با [شرح نحوه جعل، مثلاً تغییر دستی ارقام، الصاق بخشی از سند یا هر روش دیگر]، اقدام به جعل در مبایعه نامه مذکور نموده و [شرح تغییر ایجاد شده، مثلاً مبلغ ثمن معامله را از [مبلغ اصلی] به [مبلغ جعلی] ریال کاهش داده، یا نام خریدار را از [نام خریدار اصلی] به نام خود تغییر داده است] و با همین مبایعه نامه مجعول، در تاریخ [تاریخ استفاده از سند مجعول]، در [مکان استفاده، مثلاً بنگاه املاک] اقدام به [عمل انجام شده، مثلاً تلاش برای انتقال سند ملک به نام خود با استناد به مبایعه نامه مجعول] نموده است.
این عمل مجرمانه، نه تنها موجب تضییع حقوق اینجانب شده، بلکه به [شرح دقیق ضرر وارده، مثلاً خسارت مالی، حقوقی و اعتباری] نیز منجر گردیده است. لذا با تقدیم مدارک و مستندات، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی، انجام تحقیقات لازم و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه بر اساس ماده 536 قانون مجازات اسلامی را دارم.
نمونه شکواییه جعل و کلاهبرداری
گاهی اوقات، جرم جعل، مقدمه ای برای ارتکاب جرم کلاهبرداری است. در این موارد، جاعل با استفاده از سند مجعول، مانورهای متقلبانه انجام می دهد تا مال دیگری را به دست آورد. در این شکواییه، هر دو جرم جعل و کلاهبرداری باید به دقت تشریح شوند.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکواییه جعل سند (گواهی اشتغال به کار) و کلاهبرداری
شاکی:
[مشخصات کامل شاکی]
مشتکی عنه:
[مشخصات کامل مشتکی عنه]
دلایل و منضمات:
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی
- تصویر گواهی اشتغال به کار مجعول به تاریخ [تاریخ گواهی جعلی]
- تصویر گواهی بانکی یا فیش واریزی وجه به حساب مشتکی عنه.
- مدارک مربوط به مانور متقلبانه (مانند پیامک، ایمیل، اسکرین شات از آگهی های دروغین و…)
- گواهی شهود (در صورت وجود)
- درخواست ارجاع به کارشناسی خط و امضا یا اسناد.
شرح شکایت:
با سلام و احترام، به استحضار عالی می رساند اینجانب در تاریخ [تاریخ] با آگهی [موضوع آگهی، مثلاً کاریابی، سرمایه گذاری و…] مواجه شدم که توسط مشتکی عنه، جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه]، در [مکان انتشار آگهی، مثلاً سایت، روزنامه، شبکه های اجتماعی] منتشر شده بود.
مشتکی عنه با ارائه یک گواهی اشتغال به کار مجعول از شرکت [نام شرکت جعلی] که در آن مهر و امضای جعلی به کار رفته بود، خود را مدیر یا کارمند رده بالا معرفی کرد و با مانورهای متقلبانه و فریبنده [شرح مانور متقلبانه، مثلاً وعده سودهای کلان در سرمایه گذاری، یا استخدام در موقعیت شغلی عالی]، اعتماد اینجانب را جلب نمود.
بر اساس این فریب و به دنبال اصرار ایشان، اینجانب در تاریخ [تاریخ واریز وجه] مبلغ [مبلغ واریز شده] ریال را به شماره حساب [شماره حساب مشتکی عنه] واریز نمودم. پس از گذشت [مدت زمان] و عدم تحقق وعده های ایشان و متعاقب پیگیری اینجانب، متوجه شدم که شرکت مذکور وجود خارجی نداشته و گواهی اشتغال به کار نیز جعلی بوده و مشتکی عنه با توسل به این اسناد مجعول و فریبکاری، قصد بردن مال اینجانب را داشته است.
لذا با تقدیم مدارک و مستندات (از جمله تصویر گواهی جعلی، فیش واریزی و مکاتبات)، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی، انجام تحقیقات لازم و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه، به هر دو اتهام جعل و کلاهبرداری (مواد 536 و 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری)، را دارم.
نمونه شکواییه جعل چک / سفته
جعل اسناد مالی مانند چک و سفته، به دلیل قابلیت وصول مستقیم وجه، از حساسیت ویژه ای برخوردار است.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکواییه جعل چک و استفاده از سند مجعول
شاکی:
[مشخصات کامل شاکی]
مشتکی عنه:
[مشخصات کامل مشتکی عنه]
دلایل و منضمات:
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی
- تصویر چک/سفته مجعول شماره [شماره سند مالی] مورخ [تاریخ سند مالی]
- نامه عدم پرداخت از بانک/واخواست سفته.
- تصویر نمونه امضای واقعی شاکی (در صورت لزوم).
- گواهی شهود (در صورت وجود).
- درخواست ارجاع به کارشناسی خط و امضا.
شرح شکایت:
با سلام و احترام، به استحضار عالی می رساند اینجانب در مورخ [تاریخ] مطلع شدم که چک/سفته ای به شماره [شماره چک/سفته] و تاریخ [تاریخ چک/سفته] به مبلغ [مبلغ] ریال، با جعل امضای اینجانب/تغییر در مندرجات اصلی، صادر شده و مشتکی عنه، جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه]، اقدام به ارائه آن به بانک/فرد ثالث جهت وصول کرده است.
بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه]، پس از بررسی و تطبیق امضا، طی نامه [شماره نامه] مورخ [تاریخ نامه]، اصالت امضا را رد نموده و به اینجانب اطلاع داده است. مشتکی عنه با علم به جعلی بودن سند و با قصد ربودن مال اینجانب، اقدام به ارائه این سند مجعول نموده است.
این عمل مجرمانه، موجب ورود ضرر مالی مستقیم و نیز ایجاد اخلال در روابط مالی اینجانب گردیده است. لذا با تقدیم مدارک و درخواست ارجاع به کارشناسی رسمی دادگستری، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه، بر اساس مواد 536 قانون مجازات اسلامی، را دارم.
نمونه شکواییه جعل مدارک هویتی / تحصیلی
جعل مدارک هویتی (مانند شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه) یا تحصیلی (مدارک دانشگاهی، گواهینامه ها) با هدف کسب منافع غیرقانونی یا انتساب هویت جعلی صورت می گیرد.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکواییه جعل مدرک تحصیلی (مدرک کارشناسی) و استفاده از سند مجعول
شاکی:
[مشخصات کامل شاکی – مثلاً نماینده قانونی دانشگاه یا اداره ذی ربط]
مشتکی عنه:
[مشخصات کامل مشتکی عنه]
دلایل و منضمات:
- کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی شاکی
- تصویر مدرک تحصیلی کارشناسی مجعول به نام مشتکی عنه.
- گواهی از دانشگاه [نام دانشگاه] مبنی بر عدم صدور چنین مدرکی برای مشتکی عنه.
- مدارک مربوط به نحوه استفاده از مدرک مجعول (مثلاً رزومه شغلی، فرم استخدامی، مکاتبات).
- گواهی شهود (در صورت وجود).
- درخواست ارجاع به کارشناسی اسناد.
شرح شکایت:
با سلام و احترام، به استحضار عالی می رساند بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط [نام نهاد شاکی، مثلاً واحد حقوقی دانشگاه/اداره]، مشتکی عنه، جناب آقای/خانم [نام مشتکی عنه]، در تاریخ [تاریخ] با ارائه یک مدرک تحصیلی کارشناسی رشته [نام رشته] از دانشگاه [نام دانشگاه] به شماره [شماره مدرک جعلی] و تاریخ [تاریخ صدور مدرک جعلی]، که جعلی بودن آن به موجب [شرح دلیل اثبات جعلی بودن، مثلاً استعلام از دانشگاه مربوطه] محرز گردیده است، اقدام به [شرح نحوه استفاده از مدرک، مثلاً استخدام در موقعیت شغلی حساس، یا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر] نموده است.
جعل این مدرک و استفاده از آن با هدف فریب [نام نهاد یا شخص فریب خورده، مثلاً اداره استخدام، یا دانشگاه مقصد] و کسب منافع غیرقانونی صورت گرفته است. این عمل مجرمانه، علاوه بر تخلف از قوانین، موجب تضعیف نظام آموزشی/اداری کشور و ورود ضرر به اعتبار و اعتماد عمومی می گردد.
لذا با تقدیم مدارک و مستندات، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه، بر اساس مواد مربوط به جعل مدارک تحصیلی (مانند ماده 532 یا 533 و 536 قانون مجازات اسلامی)، را دارم.
مراحل پیگیری شکایت و نکات مهم
پس از تنظیم و ثبت شکواییه، مسیر قضایی پیگیری جرم جعل و استفاده از سند مجعول آغاز می شود که دارای مراحل مشخصی است. آگاهی از این فرآیند و نکات حقوقی مرتبط، به شاکی کمک می کند تا با آمادگی بیشتری این مسیر را طی کند.
مرجع صالح برای شکایت
اولین گام پس از تنظیم شکواییه، ارائه آن به مرجع صالح است.
- دادسرای عمومی و انقلاب: مرجع اصلی رسیدگی به جرائم کیفری، دادسرا است. شکایات مربوط به جعل و استفاده از سند مجعول، ابتدا در دادسرای محل وقوع جرم یا محل اقامت مشتکی عنه، طرح و مورد رسیدگی قرار می گیرد.
- نقش دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: امروزه، ثبت شکواییه و کلیه امور مربوط به پرونده های قضایی از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود. شاکی باید با در دست داشتن شکواییه تنظیم شده، مدارک هویتی و منضمات، به یکی از این دفاتر مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت نماید.
در زمان مراجعه به دفاتر، ارائه نام کاربری و رمز عبور سامانه ثنا الزامی است. در صورت نداشتن حساب ثنا، ابتدا باید نسبت به ثبت نام و احراز هویت در این سامانه اقدام شود.
فرآیند رسیدگی پس از ثبت شکواییه
پس از ثبت شکواییه، پرونده وارد مراحل تحقیقات مقدماتی و دادرسی می شود:
- ارجاع به شعبه بازپرسی/دادیاری: شکواییه پس از ثبت، به یکی از شعب بازپرسی یا دادیاری دادسرا ارجاع می شود. بازپرس یا دادیار، مقام قضایی است که مسئولیت تحقیقات مقدماتی را بر عهده دارد.
- تحقیقات مقدماتی و جمع آوری ادله: در این مرحله، بازپرس یا دادیار، به جمع آوری ادله و مدارک می پردازد. این اقدامات می تواند شامل اخذ اظهارات شاکی و شهود، استعلام از ادارات و نهادهای ذی ربط، و بررسی مستندات باشد.
- ارجاع به کارشناسی (اهمیت و نقش کارشناس رسمی دادگستری):
در پرونده های جعل، ارجاع به کارشناس رسمی دادگستری در رشته خط و امضا یا اسناد، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. کارشناس با بررسی دقیق سند مجعول و مقایسه آن با نمونه های اصیل، نظر کارشناسی خود را درباره اصالت یا عدم اصالت سند و همچنین تطبیق امضا و دستخط ارائه می دهد. نظریه کارشناسی معمولاً به عنوان یکی از مهمترین ادله در اثبات جرم جعل مورد استناد قرار می گیرد. هزینه کارشناسی معمولاً ابتدا توسط شاکی پرداخت می شود.
- احضار و بازجویی مشتکی عنه: پس از تکمیل تحقیقات اولیه و جمع آوری ادله کافی، مشتکی عنه از طریق ارسال احضاریه، برای ادای توضیحات و بازجویی احضار می شود.
- صدور قرار نهایی: پس از اتمام تحقیقات، بازپرس یا دادیار یکی از قرارهای زیر را صادر می کند:
- قرار مجرمیت: اگر دلایل کافی برای انتساب جرم به مشتکی عنه وجود داشته باشد، قرار مجرمیت صادر می شود که به معنای تأیید احتمال وقوع جرم توسط مشتکی عنه است. پس از تأیید توسط دادستان، پرونده با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری ارسال می گردد.
- قرار منع تعقیب: اگر دلایل کافی برای اثبات جرم وجود نداشته باشد یا جرم اصلاً واقع نشده باشد، قرار منع تعقیب صادر می شود. این قرار قابل اعتراض در دادگاه است.
نکات حقوقی مهم
در طول فرآیند پیگیری شکایت جعل و استفاده از سند مجعول، توجه به نکات حقوقی زیر می تواند بسیار حائز اهمیت باشد:
- لزوم اثبات قصد تقلب و اضرار: همانطور که قبلاً ذکر شد، در جرم جعل، اثبات قصد تقلب و در جرم استفاده از سند مجعول، اثبات علم به جعلی بودن و قصد اضرار، از ارکان اصلی است. شاکی باید در شرح شکایت و ارائه دلایل، به اثبات این عناصر توجه ویژه ای داشته باشد.
- اهمیت حفظ اصل سند مجعول (در صورت امکان): اگر اصل سند مجعول در دسترس شاکی قرار گیرد، حفظ آن و ارائه به دادسرا برای بررسی کارشناسی، بسیار حیاتی است. در صورت عدم دسترسی به اصل، تصویر برابر اصل و سایر قراین می تواند به روند پرونده کمک کند، اما اصالت سند با بررسی اصل آن بهتر قابل اثبات است.
- مدت زمان طرح شکایت: جرم جعل و استفاده از سند مجعول معمولاً از جرائم غیرقابل گذشت محسوب می شود و محدودیت زمانی خاصی برای طرح شکایت ندارد. با این حال، هرچه شکایت زودتر مطرح شود، جمع آوری ادله و شهود و رسیدگی به پرونده آسان تر خواهد بود.
- مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم: شاکی می تواند همزمان با طرح شکایت کیفری یا پس از اثبات جرم در دادگاه کیفری، در دادگاه حقوقی یا همان دادگاه کیفری به عنوان خواهان ضرر و زیان، مطالبه ضرر و زیان مادی و معنوی وارده از این جرم را مطرح کند.
- نحوه ابطال سند مجعول در دادگاه های حقوقی: پس از اینکه در دادگاه کیفری، جرم جعل اثبات و حکم قطعی صادر شد، شاکی می تواند با استناد به این حکم، دعوای ابطال سند مجعول را در دادگاه حقوقی مطرح کند. این امر برای بازگرداندن وضعیت به حالت پیش از وقوع جعل و رفع آثار حقوقی سند مجعول ضروری است.
نتیجه گیری
جعل و استفاده از سند مجعول، از جمله جرائم کیفری است که می تواند آسیب های مالی و اعتباری جدی به اشخاص وارد کند. در این مقاله تلاش شد تا با ارائه راهنمایی جامع و نمونه های کاربردی شکواییه، افراد درگیر با این معضل، گام های لازم برای پیگیری حقوقی خود را با اطمینان بیشتری بردارند. از شناخت دقیق ارکان جرم و تفاوت های جعل با استفاده از سند مجعول گرفته تا نحوه تنظیم دقیق شکواییه و مراحل پیگیری آن، تمامی جنبه های مهم مورد بررسی قرار گرفت.
دقت در شرح وقایع، ارائه مستندات محکم و درخواست کارشناسی، عوامل کلیدی در موفقیت یک شکایت کیفری هستند. از آنجا که هر پرونده حقوقی دارای ظرایف و پیچیدگی های خاص خود است، مشاوره با وکلای متخصص و با تجربه در امور کیفری به تمامی قربانیان این جرم توصیه می شود. وکلای متخصص می توانند با تسلط بر قوانین و رویه های قضایی، شما را در تمامی مراحل دادرسی، از تنظیم شکواییه اولیه تا پیگیری در محاکم، یاری رسانند و به شما کمک کنند تا حقوق از دست رفته خود را احیا کنید.
اگر شما یا اطرافیانتان با جرم جعل و استفاده از سند مجعول مواجه شده اید و به دنبال راهنمایی تخصصی برای تنظیم شکواییه و پیگیری قضایی هستید، با وکلای مجرب ما تماس بگیرید. کارشناسان حقوقی ما آماده اند تا با ارائه مشاوره تخصصی، شما را در این مسیر پیچیده همراهی کنند.