چرا چین و امریکا، بازندگان بزرگ جنگ غزه هستند؟
سایت ژئوپلیتیک در گزارشی با اشاره به میزان شهدای فلسطینی در غزه در طول یک هفته اخیر که بخش قابل توجهی از آنها زنان و کودکان هستند، آورده است: این فقط ژئوپلیتیک خاورمیانه نیست که تحت‌تاثیر معادلات جنگ اخیر تغییر می‌کند، بلکه محاسبات قدرت‌های بزرگ به خصوص امریکا و چین را نیز در خاورمیانه تحت‌تاثیر قرار داده است.
در طول ماه‌های اخیر شاهد بودیم که امریکا تلاش‌های زیادی را برای عادی‌سازی روابط میان عربستان سعودی و اسراییل به عمل آورد. حتی ماه گذشته بود که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کردند که عادی‌سازی روابط دوجانبه بسیار نزدیک هستند. اما حالا و با شروع جنگ در غزه نه تنها عربستان مذاکرات را متوقف کرده، بلکه حداقل در کوتاه‌مدت هیچ دورنمای مشخصی از روند عادی‌سازی میان تل آویو و ریاض مشاهده نمی‌شود.
در این راستا شاهد بودیم که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا که به اسراییل و برخی کشورهای منطقه سفر کرده و اعلام می‌کند، ممکن است انگیزه اصلی شروع چنین مناقشه‌ای مختل کردن تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط میان عربستان و اسراییل و سایر بازیگرانی باشد که علاقه‌مند عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی هستند.
همچنین در طول ماه‌های اخیر شاهد بودیم که طی توافق موقتی که میان ایران و امریکا صورت گرفته، علاوه بر مبادله زندانیان، بخشی از دارایی‌های بلوکه‌شده ایران نیز آزاد شد. اما حالا هر چند که مقامات عالی ایران تاکید دارند توفان الاقصی از سوی حماس همراستا با مبارزه جریان مقاومت علیه اشغالگری اسراییل صورت گرفته و امریکا نیز اعلام کرده شواهدی مبنی بر دخالت ایران در حمله حماس به اسراییل وجود ندارد، اما این مساله می‌تواند در روند توافق موقت و حتی توافق جامع هسته‌ای در آینده تاثیر منفی داشته باشد.
علاوه بر این درگیری کنونی بر احداث کریدور هند-خاورمیانه- اروپا که در جریان اجلاس سران گروه 20 در ماه گذشته اعلام شد نیز تاثیر مخرب خواهد داشت. این کریدور که قرار است هند را از طریق خاورمیانه به اروپا وصل کند از اسراییل عبور کرده و حتی برخی ناظران معتقدند که قرار است به عنوان رقیبی برای ابتکار یک جاده – یک کمربند چین مطرح شود. بنابراین شرایط فعلی باعث می‌شود که طرح این کریدور نیز به‌طور کلی با توجه به تحولات رقم خورده فعلا منتفی شده و از دستور کار خارج شود.
همچنین تنها هند، ایالات متحده و کشورهای منطقه نیستند که از جنگ اخیر زیان می‌بینند؛ بلکه چین هم به عنوان یک بازیگر مهم و فعال در منطقه خاورمیانه از چنین موضوعی آسیب خواهد دید. پکن اسفند ماه سال گذشته بود که با میانجی خود باعث توافق برقراری رابطه میان ایران و عربستان شد. همچنین در جریان سفر محدود عباس به پکن در ژوئن امسال، شی جین پینگ، رییس‌جمهوری چین تصریح کرد که راه‌حل اساسی در سرزمین‌های اشغالی تشکیل کشور مستقل فلسطینی با مرکزیت بیت‌المقدس شرقی است.
اما دیدیم که هفته گذشته و همزمان با اینکه گروهی از سناتورهای ارشد امریکایی برای دیدار با شی به پکن رفته بودند، اختلافاتی اساسی بر سر محکوم کردن یا عدم محکوم کردن حماس از سوی پکن میان دو طرف شکل گرفت.
در همین رابطه و در حالی که چین یکی از مهم‌ترین خریداران نفت خاورمیانه است، در صورت گسترده‌تر شدن دامنه جنگ در منطقه، بازاز جهانی نفت نیز متلاطم شده و این امر برای اقتصاد چین که با چالش‌های مهمی مواجه است بسیار پر هزینه خواهد بود.
به همین دلیل است که شواهد نشان می‌دهد بروز یک درگیری گسترده و طولانی‌مدت به هیچ عنوان به نفع هیچ‌یک از بازیگران جهانی و منطقه‌ای نبوده و ایالات متحده و چین هر دو در این روند به نوبه خود متضرر خواهند شد.
21302