ادویه ضد حساسیت کدام است؟
حساسیت به ادویه جات
حساسیت پیدا کردن به ادویه ها یا داشتن آلرژی نسبت به مصرف آنها با توجه به مصرف بالایی که از ادویه جات در ایران و برخی از کشورهای دنیا می شود، یکی از بیماریهای آلرژیک شایع در بسیاری از مناطق است. پرورش و تکثیر بسیاری از گیاهان مورد استفاده در تهیه ادویه ها در بسیاری از کشورهای جهان بویژه کشورهای آسیای جنوب شرقی از زمانهای بسیار دور رایج بوده است. هندوستان به عنوان یکی از بزرگترین کشورهای تولید کننده و فروش ادویه در جهان شناخته می شود. برخی از این ادویه ها از ارزش بسیار بالایی برخوردار بوده و گران قیمت هستند و همچون اشیایی ارزشمند نگهداری می شوند. تجارت ادویه از زمانهای بسیار دور به عنوان یکی از تجارت های مهم و پر سود در جهان به شمار می آمده است.
ادویه ها چه نقشی در رژیم غذایی ایرانیان دارند؟
استفاده از ادویه ها در رژیم غذایی در بسیاری از نقاط ایران بخصوص استان های جنوبی بسیار رواج دارد و میزان مصرف برخی از ادویه ها بسیار بالاست. در تهیه بسیاری از غذاها حداقل از یک یا دو نوع ادویه استفاده می شود و ادویه ها باعث طعم دهی به غذاها می شوند. بنابراین حساسیت و آلرژی به ادویه ها بستگی زیادی به میزان مصرف، رژیم غذایی و ذائقه مردم هر منطقه دارد.
اصلا ادویه چیست و چگونه تهیه می شود؟
در کل ادویه به حالت پودر شده و یا عصاره ای که از اندام های مختلف برخی از گیاهان مانند ریشه، پوست، ساقه و یا دانه حاصل می شود اطلاق می گردد. ادویه ها دارای انواع مختلفی هستند که به منظور ایجاد تغییر در طعم و مزه غذاها و به بیانی ساده تر برای خوشمزه تر کردن غذاها بکار می روند. برخی از این ادویه به دلایل مختلف باعث ایجاد واکنش های آلرژیک می شوند.
به برخی از ادویه هایی که مصرف آنها در مناطق مختلف ایران رواج دارد و استفاده از آنها ممکن است منجر به ایجاد حساسیت یا آلرژی شود در زیر اشاره خواهیم کرد: فلفل قرمز، فلفل سیاه، زردچوبه، دارچین، زیره سبز و زیره سیاه، رازیانه ، آویشن، هل، زعفران، زنجبیل، خردل، تخم گشنیز، تخم شنبلیله، گلپر، سماق، سیاه دانه، برگ بو، پاپریکا و تمبرهندی.
چگونه ادویه ها منجر به حساسیت می شوند؟
مطالعات انجام گرفته درباره شیوع و نحوه ایجاد حساسیت به ادویه ها در ایران و سایر کشورها بسیار محدود می باشد. اما در کل آلرژی به ادویه ها در مقایسه با آلرژی های ایجاد شده نسبت به سایر مواد غذایی و خوراکی سهم نسبتا اندکی دارد که در این میان مناطقی هم در ایران و جهان وجود دارند که به دلیل میزان بالای مصرف برخی از ادویه ها شیوع حساسیت به برخی از آنها درصد بالایی را به خود اختصاص میدهد.
همچنین با توجه به این امر که برخی از ادویه های معطر و خاص در تولید لوازم آرایشی کاربرد زیادی دارند بنابراین میزان شیوع و بروز حساسیت نسبت به ادویه ها در میان بانوان بیشتر از آقایان است. این نوع از آلرژی ناشی از ادویه ها که در نتیجه مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی بروز می کند از نوع درماتیت تماسی آلرژیک می باشد.
نکته ای که می تواند نقش مهمی در بروز و میزان شدت واکنش های آلرژیک به ادویه ها داشته باشد، میزان و مدت زمان تماس با این ادویه هاست. لازم به ذکر است که افرادی که در مراکز تولید و بسته بندی انواع مختلف ادویه ها مشغول به کار هستند بسیار بیشتر از افراد عادی در معرض حساسیت به این مواد خوراکی قرار دارند. این نوع از حساسیت با نام حساسیت شغلی شناخته می شود.
علائم حساسیت به ادویه ها:
علائمی که در نتیجه حساسیت به ادویه ها ممکن است بروز کند بسته به راه ورود آنها به بدن متفاوت هستند. در صورت تماس مکرر با ادویه ها، پوست تحریک شده و احتمالا شخص دچار نوعی درماتیت مزمن خواهد شد. اما اگر راه ورود ادویه ها از طریق تنفس باشد علائم بروز حساسیت خود را به صورت عطسه، آبریزش بینی، خارش و آبریزش چشم ها، قرمزی و التهاب چشم و یا سرفه نشان خواهد داد.
در صورتی که حساسیت به ادویه ها از طریق مصرف خوراکی باشد ممکن است واکنش هایی مانند کهیر، آنژیو ادم، شوک آنافیلاکسی و مشکلات گوارشی بروز کنند. بهترین راه پیشگیری و کنترل حساسیت به ادویه ها همانند سایر بیماریهای آلرژیک، اجتناب از مصرف و یا ایجاد تماس با این مواد است.
خوراکی های ضد آلرژی را بشناسیم
صل تابستان وقت آلرژی برای کسانی است که با خوردن مواد حساسیت زا و قرار گرفتن در محیط بیرون دچار آلرژی می گردند. یکی از بهترین راه ها برای جلوگیری از بروز حساسیت، دوری از مواردی است که تحریک کننده و حساسیت زا می باشند.همچنین مصرف تغذیه مناسب و متعادل در روند بهبود حساسیت و کنترل آن بسیار موثر است. به طور مثال مصرف میوه و سبزی بیشتر در رژیم غذایی به دلیل اثرات ضدالتهابی طبیعی شان می توانند مشکلات حساسیتی را بهبود بخشند.در ادامه، یکسری از خوراکی هایی که به جنگ آلرژی می روند، معرفی شده است.
غذاهای مدیترانه ای
تحقیقات نشان داده است که غذاهای مدیترانه ای مانند دانه ها، انگور، سیب و گوجه فرنگی های تازه علاوه بر اینکه برای سلامت قلب مفیدند، می توانند واکنش های حساسیتی را کاهش دهند.
پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها به علت داشتن خاصیت های ضد التهاب و حساسیت می توانند در کنترل آلرژی بسیار موثر باشند.بنابر تحقیقات صورت گرفته، نوزادان مادرانی که در دوران بارداری و حتی بعد از آن از محصولات پروبیوتیک مانند شیر مصرف کرده اند، کمتر به واکنش های حساسیتی مانند اگزما مبتلا می شوند.
ادویه های پاک کننده سینوس ها
خوراکی های ادویه دار و کمی تند، ضد احتقان هستند. بادیان رومی، رازیانه، ریشه و خود خردل از جمله خوراکی هایی هستند که می توانند به طور طبیعی اخلاط را از بدن خارج کنند. غذاهای تند، ضدآلرژی های بسیار خوبی هستند.
میوه های سرشار از ویتامین C
احساس خارش و کهیر از جمله علائمی است که بدن در واکنش به هیستامین از خود نشان می دهد.ویتامین C با رها کردن سلول های ملتهب از هیستامین، به طور غیر مستقیم به بهبود این علائم کمک می کند.در ضمن، ویتامین C یک آنتی اکسیدان قوی است و در دور کردن بدن از اثرات التهاب آور رادیکال های آزاد نقش بسیار مهمی ایفاء می کند.
بیوفلاونوئیدها
برخی از تحقیقات نشان می دهد که بیوفلاونوئیدها می توانند تعداد و کارکرد ماست سل ها را کنترل کرده و به این صورت، بدن را از شر حساسیت برهانند.ماست سل ها نوعی سلول طبیعی مغز استخوان هستند که مسئول آزاد سازی هیستامین در بدن می باشند.یکی از موثر ترین بیوفلاونوئیدها برای مقابله با آلرژی، ماده ای به نام کوارستین می باشد که در سیب، پیاز و چای موجود است.
خوراکی های حاوی منیزیم
منیزیم ضد هیستامین بوده و از تنگی نفس جلوگیری می کند. منیزیم همچنین اثر آرام کنندگی روی ماهیچه های لوله های نایژه و کل بدن دارد.کمبود منیزیم موجب بالا رفتن سطح هیستامین در بدن شده و واکنش های حساسیتی به وجود آید.مواد غذایی سرشار از منیزیم عبارتند از: مغز بادام، بلارد، سبوس گندم و غیره.
ویتامین E
نوع گاما-توکوفرول ویتامین E در کاهش التهابات ناشی از حساسیت موثر است وفرد مبتلا به حساسیت را تا حدی آرام می کند.
میوه و سبزی های تازه
هر قدر در رژیم غذایی مان میوه و سبزی بیشتری بگنجانیم، مقابله با حساسیت راحت تر می شود.زیرا این مواد غذایی، آنتی اکسیدان، ضد التهاب و قلیایی کننده بدن هستند و به پاکسازی سلول ها و بافت های درونی بدن کمک می کنند.
آشنایی با گیاهان ضد آلرژی
آلرژی فصلی را می توان یکی از شایع ترین انواع آلرژی ها دانست که معمولا همراه با التهاب در مخاط بینی است. علیرغم اینکه آلرژی یک بیماری یا مشکل خطرناک محسوب نمی شود، اما بسیار دردساز بوده و می تواند آرامش را از فرد مبتلا سلب کند. این مشکل روز به روز شایع تر شده و می تواند از کودکان گرفته تا بزرگسالان را درگیر نماید.
از جمله مهم ترین واکنش های آلرژیک می توان به خارش بینی، التهابات پوست، تهوع، استفراغ، اسهال، تب بالا، کهیر، تنگی نفس، فشار خون، ضعف غیرطبیعی، بیش فعالی و یبوست اشاره کرد.
طب سنتی و درمان آلرژی:
با وجود درمان های متعدد پزشکی که برای آلرژی وجود دارد، امروزه طب سنتی نیز با استفاده از گیاهان دارویی توانسته در درمان بسیاری از بیماری ها بالاخص آلرژی حرفی برای گفتن داشته باشد. طب سنتی، انسان ها را براساس خصوصیات روحی و جسمی در چهار گروه با مزاج سرد و گرم، سرد و تر، گرم و خشک و گرم و تر طبقه بندی کرده است. افراد با طبیعت خشک، نسبت به دیگران بیشتر در معرض ابتلا به حساسیت های فصلی قرار می گیرند.
این افراد بایستی برای جلوگیری از تشدید حساسیت فصلی خود از خوردن ادویه جات، غذاهایی با طبع گرم و قرار گرفتن در معرض هوای آلوده پرهیز کنند و از انواع سبزیجات، سبوس گندم، نان های سبوس دار، انواع آش و خاکشیر در سبد غذایی خود بیشتر استفاده کنند. در ادامه به گیاهانی که از نظر طب سنتی می توانند در درمان حساسیت موثر باشند، اشاره خواهیم کرد.
گیاهان ضد آلرژی:
در ادامه گیاهانی که ضد الرژی هستند را در ادامه معرفی و بیان می کنیم.
چای سبز:
چای سبز با خواص فوق العاده خود، به عنوان یکی از گیاهان ضد آلرژی نیز شناخته می شود. وجود ویتامین c در ترکیبات این گیاه، منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و مقاومت بدن را تا حد زیادی در مقابل بیماری های مختلف از جمله بیماری های فصلی بالاخص حساسیت های فصلی بالا می برد. همچنین چای سبز حاوی ترکیباتی است که دارای خاصیتی آرامبخشی بوده و در از بین بردن حالت های تنشی ناشی از آلرژی مانند افسردگی، استرس و هیجان موثر است.
بادرنجبویه:
بادرنجبویه یکی دیگر از گیاهان ضد آلرژی است. در اندام سبز این گیاه از نظر ترکیبات شیمیایی، موادی مانند اسید اورئیک، سیترال، ژرانیول و رزماری اسید وجود دارد. همچنین این گیاه حاوی اسانس تند و لیمویی به نام سیترال است که از آن در صنعت عطرسازی به وفور استفاده می شود. بادرنجبویه مانند یک داروی مسکن روی دستگاه عصبی مرکزی عمل کرده و همین باعث ویژگی آرامبخش بودن آن شده و در نتیجه سبب کاهش تحریکات آلرژی زا می شود.
پرتقال:
پرتقال به دلیل سرشار بودن از ویتامین c یک آنتی هیستامین طبیعی به شمار می رود، بنابراین مصرف یک عدد از این میوه پرخاصیت در هنگام صبح، می تواند تا حد زیادی مقاومت بدن را در مقابل آلرژی افزایش دهد. بررسی های انجام شده حاکی از آن است که موارد شبه آسم در افرادی که میزان مصرف گوشت قرمز آنها زیاد است، بیشتر گزارش شده، زیرا مقدار اسید الایدیک دریافتی آنها که نوعی چربی ترانس می باشد، بیشتر بوده، بنابراین بهتر است مصرف گوشت قرمز را محدود کنید.
عسل:
عسل به عنوان یک ماده بسیار پرخاصیت، در درمان حساسیت نیز موثر شناخته شده است. استفاده از عسل به عنوان داروی ضد آلرژی را از مقدار کم شروع کرده و به مرور مصرف آن را بیشتر کنید. علیرغم اینکه ممکن است عسل برای برخی افراد آلرژی زا باشد، اما اگر بعد از استفاده نشانه ای از حساسیت در خود ندیدید، مصرف آن را ادامه دهید. می توانید پروسه درمان با عسل را پیش از شروع فصل حساسیت آغاز کنید. برای رفع خارش ناشی از حساسیت، می توانید یک حبه سیر را رنده کرده، آب آن را گرفته و با دو قاشق غذاخوری عسل و یک قاشق چای خوری زنجبیل ترکیب کرده و آن را به عنوان ضماد طبیعی روی محل خارش بمالید. بعد از گذشت 3 ساعت ضماد را با آب ولرم شست و شو دهید.
زنجبیل، پیاز، سیر، فلفل سیاه و فلفل قرمز از جمله گیاهان ضدآلرژی دیگری هستند که تاثیر آنها در پیشگیری از حساسیت مورد تایید قرار گرفته است. این مواد با تحریک ترشح آنتی بادی “ایمونوگلوبولین” از بروز واکنش های حساسیت زا در افراد جلوگیری می کنند.
نارنج، انگور، شاهتره و سیاهدانه از دیگر موادی هستند که می توانند در درمان واکنش های آلرژیک موثر واقع شوند.
دارچین و زردچوبه:
دارچین و زردچوبه در زمره گیاهان معروف و پرکاربرد قرار دارند که علاوه بر برخورداری از خواص فوق العاده دیگر، خاصیت ضد حساسیت بودن در آنها به اثبات رسیده است. در روز افراد بزرگسال می توانند تا 3 گرم زردچوبه و 5 گرم دارچین مصرف کنند.
بابونه:
بابونه از جمله سبزیجات مفیدی است که دارای یکی از ترکیبات موثر در درمان آلرژی است. از این گیاه برای درمان دل درد، نفخ شکم و سیستم گوارشی نیز استفاده می شود. به اعتقاد طب سنتی، بابونه دارای طبع گرم و خشک بوده و در ترکیبات خود حاوی ماده ضدحساسیت طبیعی است و نقش موثری در نوسازی گلبول های سفید خون داشته و دوستدار کبد است.