اجزای تشکیل دهنده گیربکس خورشیدی
گیربکس خورشیدی چیست؟
به طور کلی گیربکسها قطعاتی هستند که بین تولید کننده قدرت (مثلا موتور) و مصرف کننده قدرت قرار میگیرند و وظیفه انتقال نیرو از محرک به متحرک را بر عهده دارند. با استفاده از انواع مختلف گیربکس صنعتی میتوان سرعت و گشتاور متحرک را کنترل کرد.در ایران گیربکس خورشیدی را به نامهای گیربکس ستاره ای، گیربکس سیاره ای، دنده سیاره ای و دنده ستاره ای میشناسند. دوام و استحکام گیربکس خورشیدی نسبت به سایر انواع گیربکسها مانند بیشتر است.
علت نامگذاری گیربکس خورشیدی مرتبط با نحوه قرارگیری چرخ دندهها و حرکت آن است. از گیربکس سیاره ای برای انتقال بیشترین گشتاور در کم حجم ترین ابعاد ممکن که اصطلاحا به آن چگالی گشتاور میگویند استفاده میشود. دنده گیربکس سیارهای در مقایسه با دنده استاندارد میتواند مقاوم تر باشد و گشتاورهای بیشتری را انتقال دهد.
گیربکس خورشیدی استپ موتور و سروموتور
بین انواع مختلف گیربکسهای صنعتی که در منبع بصورت دقیق در مورد آنها صحبت کرده ایم، گیربکس خورشیدی به دلیل ساختار خاصی که دارد از لقی بسیار ناچیزی برخوردار است و دقت بسیار بالایی دارد. از طرف دیگر و ، دستگاههایی با دقت بالا هستند. استپ موتور که به موتور پلهای هم شناخته میشود یک موتور dc براشلس یا بدون جاروبک است که یک دور کامل را به تعدادی استپ یا پله تقسیم میکند. سرو موتور هم یک موتور مکانیکی است که میتوان آن را طوری به کار برد که بازو یا چرخی را که متصل به شفت آن است در جهت و اندازه دلخواه با سرعتی که مد نظر است جابجا کند.
سروموتورها به دلیل داشتن اینرسی یا لختی پایین، تغییر سرعت را سریعا میپذیرند. با توجه به دقت بالایی که این الکتروموتورها دارند، گیربکس مناسب استپ موتور و سروموتور گیربکس خورشیدی است. طراحی منحصر به فرد گیربکس سیاره ای موجب شده تا به تنهایی و بدون استفاده از ابزار اتصال خاصی، قابلیت نصب بر سروو موتور و استپ موتور ها را داشته باشد.
اجزای تشکیل دهنده گیربکس خورشیدی
گیربکس خورشیدی یا سیاره ای از سه جزء اصلی تشکیل شده است: دنده خورشیدی، دنده هرزگرد و دنده رینگی. این سه قسمت توسط قفسه یا محفظه محافظت میشوند. دنده خورشیدی در مرکز گیربکس خورشیدی قرار میگیرد و دنده هرزگرد بین دنده خورشیدی و دنده رینگی جای میگیرد. به طور کلی در گیربکس خورشیدی مهمترین عضو محسوب میشود که در صورت کاهش دور میتوان طبقات گیربکس را افزایش داد تا نسبت تبدیلها بالاتر رود.
گیربکس سیاره ای یا همان خورشیدی از گیربکس های پر شمار در صنعت محسوب میشود که قادر به پشتیبانی از نسبت سرعتهای مختلفی است. علاوه بر موارد ذکر شده، یک گیربکس خورشیدی قطعات دیگری هم دارد که در ادامه به توضیح نقش هر کدام میپردازیم. یک گیربکس خورشیدی دو بلبرینگ در دو سمت ورودی و خروجی دارد. بلبرینگ قسمت خروجی موجب میشود که شرایط بیرونی و محیطی اثری روی گیربکس نداشته باشد.
یکی دیگر از قسمتهای داخلی یک گیربکس خورشیدی، محفظه چرخ دندهها است. محفظه چرخ دندههای سیارک را در قسمت بیرونی به هم متصل کرده و ثابت میکند. گیربکس خورشیدی یا دارای یک خروجی با دو ورودی و یا دو خروجی با یک ورودی است. گیربکسهای خورشیدی معمولا ضریب کاهشی 1:10 را ارئه میدهند. برای دستیابی به نسبتهای تبدیل بزرگتر میتوان از گیربکس خورشیدی ترکیبی استفاده کرد که ساختاری به مراتب پیچیده تر از گیربکس ساده دارد.
یکی دیگر از روشهای افزایش ضریب کاهشی در گیربکس خورشیدی استفاده از روشهای مرحله مرحله کردن فرایند است که متناسب با آن، گشتاور و سرعت چرخشی نیز تغییر میکند. در این روش، خروجی چرخشی هر مرحله از گیربکس خروشیدی، به عنوان ورودی مرحله بعد محسوب میشود. مجموع این مراحل موجب ایجاد یک نسبت کاهشی بالا میشود.
به طور کلی یک گیربکس خورشیدی در مقایسه با سایر گیربکس ها، برای ایجاد یک نسبت کاهشی مشخص، به چرخ دندههای کوچکتری نیاز دارد. البته تعداد چرخ دندهها در گیربکس خورشیدی بیشتر از انواع دیگر است. برای افزایش طول عمر مفید گیربکس خورشیدی باید در آن از قطعاتی استفاده کرد که توانایی انجام کار در بلند مدت را داشته باشند. با استفاده از قطعات با کیفیت، هم طول عمر مفید گیربکس افزایش مییابد و هم بازدهی خروجی کار.
مزایای گیربکس سیارهای
استفاده از گیربکس خورشیدی در مقایسه با سایر گیربکسها مزایای زیادی دارد. مثلا این گیربکسها از آنجایی که نسل جدید انواع گیربکس صنعتی هستند ساختار بهتری نسبت به انواع دیگر مثل گیربکس حلزونی دارند؛ به نحوی که سطح درگیری دندهها تا دو برابر افزایش یافته است. افزایش سطح درگیری دندهها موجب کاهش فشار ورودی به دندهها و در نتیجه افزایش عمر مفید گیربکس های سیاره ای یا خورشیدی میشود.
از طرف دیگر نحوه قرار گیری چرخ دندهها در گیربکس خورشیدی به شکلی است که کمترین حجم ممکن را اشغال میکنند. یکی از مواردی که همیشه نگرانی خریداران گیربکسهای صنعتی بوده است مسئله نگهداری گیربکس و خرابی و تعمیر آن است؛ این نگرانی از آنجا ناشی میشود که در ساختار برخی گیربکسها از قطعاتی استفاده میشود که در صورت خرابی به سختی جایگزینی برای آنها پیدا میشود.
ساختار درونی گیربکس خورشیدی به نحوی است که تعمیرات آن را بسیار راحت و سریع کرده است و به این ترتیب میتوان با خیالی راحت اقدام به خرید انواع گیربکس خورشیدی کرد. یکی دیگر از موارد مهم در بحث گیربکسها میزان راندمان آنهاست. راندمان گیربکس های خورشیدی بسیار بالاست و تا 98 درصد هم میرسد. دقت بسیار بالا در ماشین کاری چرخ دندهها موجب شده است که لقی بین آنها در کمترین حالت ممکن باشد. همچنین میتوان گیربکس خورشیدی را با بسیاری از مولدهای قدرت (الکتروموتورها) به سادگی کوپل کرد.
کاربردهای گیربکس سیاره ای
گیربکس های خورشیدی یا سیاره ای کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف دارند. یکی از کاربردهای مهم گیربکس خورشیدی در زمینه حمل و نقل و باربری است که برای ماشینهای سنگین بسیار پر مصرف بوده و سبب میشود که روند انجام پروژه سریع تر پیش برود. از دیگر کاربردهای گیربکس خورشیدی میتوان به استفاده در رباتها برای افزایش گشتاور، در ماشینهای چاپ برای کاهش سرعت غلتکها، در صنایع حساس و نیازمند پوزیشنینگ (positioning) با دقت بالا و موقعیت یابی دقیق، در دستگاههای بسته بندی، در صنایع داروسازی، در صنایع فلزی و صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و … اشاره کرد.
کاتالوگ گیربکس خورشیدی
با استفاده از کاتالوگ گیربکس خورشیدی یا سیاره ای میتوانید بهترین گیربکس خورشیدی متناسب با نیازتان را انتخاب کنید. همچنین پس از خرید یک گیربکس خورشیدی هم برای نصب صحیح و راه اندازی آن احتمالا به مطالعه گیربکس احتیاج پیدا میکنید.
فاکتورهای مهم در قیمت و خرید گیربکس خورشیدی
بهتر است قبل از خرید گیربکس خورشیدی یا سیاره ای با مهمترین فاکتورهای انتخاب یک گیربکس مناسب آشنا شوید. اول از همه باید به ویژگیهای فنی اصلی یک گیربکس خورشیدی توجه داشته باشید. این موارد شامل نسبت تبدیل، بکلش یا همان لقی چرخ دندههای گیربکس و گشتاور از جمله مهمترین مشخصات فنی هستند که هنگام خرید گیربکس سیاره ای یا خورشیدی باید متناسب با نیازتان به آنها توجه داشته باشید. پس از تعیین عوامل فنی باید میزان سر و صدای ایجاد شده توسط گیربکس و عوامل کیفی مانند مقاومت در برابر خوردگی را در نظر داشته باشید. استفاده از روان کنندهها و خنک کنندهها در گیربکس نیز نقش زیادی در افزایش طول عمر و جلوگیری از خوردگی گیربکس ایفا میکنند.