به گزارش شفاف، تولید کوچک یا پراکنده، تامین برق با استفاده از ژنراتورهای تا ظرفیت 25 مگاوات است که قابلیت نصب در محل های مصرف یا اتصال به شبکه توزیع با امکان کار مداوم در آن را داشته باشد. به منظور صرفه جویی در مصرف برق با توجه به ویژگی های زیست محیطی آن می توان از آن در مراکز مختلف استفاده کرد.
بر اساس این تعریف، به گروهی از دستگاه ها یا تأسیسات مولد برق که قابلیت اتصال فنی به شبکه توزیع محلی را دارند و ظرفیت تولید عملی آنها در نقطه اتصال به شبکه توزیع از 25 مگاوات تجاوز نمی کند، مولدهای مقیاس کوچک نامیده می شوند.
کاهش بیش از رکورد آلودگی در مقایسه با نیروگاه های بزرگ و نیروگاه های با راندمان بالاتر از متوسط نیروگاه های حرارتی شبکه و نزدیکی به محل مصرف و همچنین تامین برق از مزایای نیروگاه های مقیاس کوچک است که باعث افزایش پذیرش سرمایه گذاران داخلی و خارجی از بخش خصوصی کشور
بر اساس اعلام شرکت توانیر، پیرو ابلاغ دستورالعمل توسعه ژنراتورهای کوچک در سال 1386، توسعه ژنراتورهای کوچک در دستور کار وزارت نیرو و شرکت توانیر قرار گرفته است و در حال حاضر 275 نیروگاه تولید می شود. در داخل کشور به بهره برداری می رسد.
در سال گذشته ظرفیت تولید نیروگاه های کوچک بیش از 2 درصد برق کشور را تامین کرد و کمک خوبی برای پیک آب و هوای تابستان و شرایط سخت زمستان در سال 1400 بود، اما با 76 مگاوات ظرفیت جدید از آن زمان تاکنون استفاده شده است. . در ابتدای سال جاری، حداکثر تولید ناهمزمان نیروگاه های حرارتی مقیاس کوچک در تابستان به بیش از 1200 مگاوات رسید.
بر این اساس، توسعه مولدهای حرارتی مقیاس کوچک با توجیه فنی و اقتصادی و به دنبال آن سازوکارهایی برای حمایت از این کارها با خرید تضمینی و امکان ترانزیت برق تولیدی از طریق قراردادهای دوجانبه برای این نیروگاه ها با صنایع شهر الطنیر. . این شرکت که در حال حاضر قرارداد خرید تضمینی 800 مگاوات با نیروگاه ها دارد، در مرحله خط لوله و در مرحله ساخت قرار دارد.
علاوه بر قانون برنامه ششم توسعه و در راستای توسعه هدفمند این ژنراتورها، اعلام عمومی نقاط اولویت به همراه ظرفیت مورد نیاز در مناطق مختلف کشور با ظرفیت کل 2700 مگاوات در کشور است. مشارکت سرمایه گذاران داخلی و خارجی در این نقاط توسط شرکت های برق منطقه ای و توزیع برق در حال انجام است.
شرکت های برق نیز آماده همکاری و حمایت از ساخت نیروگاه های خودکفا به ویژه توسط صنایع هستند تا با افزایش ظرفیت های تولید در نقاط مصرف، از مزایای این ژنراتورها بیش از پیش استفاده شود.
این گزارش حاکی از آن است که دولت سیزدهم با اختلاف نظر بر سر 20 هزار مگاوات کار خود را آغاز کرد و وزارت نیرو با تدوین و تبیین برنامه عمل 100 توانسته توانمندی های فراموش شده صنعت برق را وارد میدان کند. بر این اساس، پروژه های برق، از جمله تولید در مقیاس کوچک یا پراکنده، شتاب گرفت.