اهداف انتخاباتی بایدن از دلسوزی ظاهری برای غزه
بیشتر از یک هفته از زمانی که «جو بایدن» طرح آتش بس سه مرحله ای خود را اعلام کرده می گذرد و «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا هشتمین بار از زمان آغاز جنگ غزه به منطقه سفر کرده است.
همزمان با این سفر، حمله به النصیرات توسط نیروهای آمریکایی و صهیونیستی نقاب از چهره بایدن برداشت. در این عملیات در معادله ناعادلانه ای بالغ بر 600 فلسطینی شهید و زخمی شدند و در ازای آن رژیم صهیونیستی توانست تنها چهار اسیر را به خانه برگرداند.
بایدن در شرایطی پیشنهاد آتش بس خود را مطرح کرد که بیش از 35 هزار فلسطینی به دلیل حمایت های آمریکا از رژیم صهیونیستی جان خود را از دست دادند و تعداد بسیاری از خانه خود آواره شده اند. با این حال پس از اینکه طرح آتش بس بایدن مطرح شد حماس بدون اینکه موافقت خودش را با طرح اعلام کند، نظر مثبتی به آن نشان داد.
دوشنبه شب قطعنامه پیشنهادی آمریکا در رابطه با توقف درگیری ها درغزه، در شورای امنیت سازمان ملل به رای گذاشته شد و با 14 رای موافق و رای ممتنع روسیه به تصویب رسید. پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت، سامی ابوزهری، یکی از رهبران جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) موافقت این جنبش با قطعنامه شورای امنیت درخصوص جنگ غزه، خروج اشغالگران و تبادل اسرا و نیز آمادگی این جنبش برای مذاکره را اعلام کرد.
علاوه بر ابوزهری، اسامه حمدان از دیگر رهبران جنبش حماس نیز ضمن اینکه بر لزوم برقراری آتش بس دائمی و قراردادی عادلانه برای تبادل اسرا تاکید کرد، به این مسئله نیز اشاره داشت که تحت فشار گذاشتن میانجی ها هرگز کمکی به تغییر موضع گیری جنبش حماس نمی کند.
منصور براتی تحلیلگر مسائل رژیم صهیونیستی گفت:حماس کاملا حسن نیت خود را نشان داده، شفاف و صریح نظر مثبت خودش را با توافق آتش بس بلند مدت و عادلانه اعلام کرده و این طرف صهیونیستی و آمریکایی است که باید با در نظر گرفتن شرایط نامطلوب داخلی و بین المللی، فشار افکار عمومی جهان، استعفا دو عضو کابینه جنگ رژیم صهیونیستی و شکاف میان تل آویو و واشنگتن تکلیفش را روشن کند. این اولین پیشنهاد آتش بسی نبوده که از ابتدای جنگ غزه ارائه شده و تاکنون پیشنهادات زیادی از سوی طرفین رد شده اما ظاهراً بایدن آخرین ابتکار خود را رو کرده تا این جنگ را به آخر کار برساند.
براتی در یک ارزیابی کلی از این طرح بیان کرد: اساسا اولین تردید راجع به طرح آتش بس آمریکا این است که چطور قرار است به مرحله اجرا گذاشته شود و چه تضمینی دارد که اسرائیلی ها آن را بپذیرند و به آن پایبند باقی بمانند. از سوی دیگر علی رغم اینکه طرح بایدن یک سری نقاط منفی دارد اما خالی از نقاط مثبت هم نیست.
این تحلیلگر مسائل رژیم صهیونیستی به تشریح نقاط تمایز طرح آتش بس آمریکایی با سایر طرح های پیشنهادی پیشینی که توسط طرف ها رد شدند پرداخت و عنوان کرد: در طرح های قبلی صحبت فقط درباره آتش بس موقت بود و درباره آتش بس دائمی و طولانی مدت بحثی در میان نبود. گفته می شد که حماس باید همکاری کند، ربوده شده های صهیونیستی را آزاد کند و در عین حال فقط برای مدت محدودی آتش بس برقرار شود. اما در این طرح بر یک آتش بس 3 مرحله ای و طولانی مدت تاکید شده است، به طوریکه اگر تحولات فاز اول به خوبی پیش برود، آتش بس می تواند وارد فازهای طولانی مدت شود. بنابراین یکی از نقاط مثبت این طرح طولانی مدت بودنش است.
این تحلیلگر مسائل رژیم صهیونیستی اضافه کرد: لزوم حفظ نقش گروه های بومی غزه در آینده این باریکه نیز نقطه مثبت دیگر این طرح است. در طرح جدید آمریکا اشاره ای به تحویل دادن قدرت توسط حماس و حذف شدن آن از معادلات قدرت در آینده نوار غزه نشده است. این نوعی عقب نشینی توسط دولت آمریکا در مورد همکاری و حضور حماس در آینده نوار غزه است. درصورتی که قبلا این موضوع جزو خطوط قرمزش بود. البته در آینده مشخص خواهد شد که آیا مسکوت گذاشتن چنین موضوعی صرفا به دلیل این بوده تا فلسطینی ها مخالفت کمتری با طرح داشته باشند یا خیر.
براتی ادامه داد: در این طرح از یک طرف بر خلع سلاح مقاومت تاکید می شود که این جنبه منفی ماجراست و بعید به نظر می آید حماس بپذیرد، اما از طرف دیگر خلع سلاح مشروط به همکاری بین گروه های مختلف فلسطینی است. یعنی اگر قرار باشد خلع سلاح و تحویل سلاح ها بین خود گروه های فلسطینی و با توافقی میان تشکیلات خودگردان به رهبری محمود عباس و گروه فتح و حماس صورت بگیرد، هم سلاح ها در دست خود فلسطینی ها باقی می ماند و هم باعث برقراری آشتی بین دو طرف می شود.
وی در خصوص اینکه چقدر احتمال دارد طرح آتش بس به پذیرش طرفین برسد، عنوان کرد: توافق یا عدم توافق طرفین در مورد آتش بس پیشنهادشده دقیقا روشن نیست. اما برخی از عوامل بر چشم انداز طرح موثر هستند. اولین عامل موضوع فشارهای داخلی در رژیم صهیونیستی است. بعد از آزاد شدن 4 نفر از اسرای صهیونیستی، بر خلاف انتظار تمایل جامعه اسرائیل به پذیرش توافق بیشتر شده و فشار زیادی بر روی نتانیاهو می آورند تا با توافق موافقت کند. از طرف دیگر با خروج بنی گانتس و آیزنکوت از کابینه جنگی با 3 احتمال در کابینه نتانیاهو مواجه می شویم.
این تحلیلگر مسائل رژیم صهیونیستی افزود: با خروج گانتس، احتمال فروپاشی کابینه بسیار کم است. افرادی که برای نتانیاهو باقی ماندند همچنان در پارلمان در اکثریت اند. 64 نماینده حامی نتانیاهو هستند و برای حفظ ائتلاف 61 نماینده کافی است. اما با خروج گانتس از کابینه اولا بر فشارهای اجتماعی و اعتراضات خیابانی افزوده می شود، دوما اختلافات ارتش و کابینه بالا می رود و سوما در حوزه بین الملل اختلافات بین رژیم صهیونیستی و متحدان غربی اش محسوس تر خواهد شد.
براتی با اشاره به عواقبی که با خروج گانتس از کابینه جنگ دامن گیر نتانیاهو می شود، ادامه داد: گانتس از کابینه جنگ نتانیاهو خارج شده، او قبلا فرمانده ارتش بوده و به همین دلیل با حضورش در کابینه، ارتش همکاری بیشتری با کابینه داشت، اما حالا با عدم حضور گانتس اختلافات بیشتر خواهد شد. از طرف دیگر بسیاری از دولت های اروپایی و بایدن به دلیل حضور گانتس و ایزنکوت که نیروهای میانه رویی هستند، همکاری خوبی با نتانیاهو داشتند، اما حالا اختلافات چند برابر می شود. در نتیجه از حالا به بعد فشارها بر کابینه نتانیاهو برای پذیرش توافق و نرمش نشان دادن در جریان مذاکرات بیشتر خواهد شد و از طرف دیگر اگر فرایند آشتی ملی و مذاکرات بین فلسطینی ها هم به خوبی پیش رود می توان چشم اندازی برای پذیرش مصالحه در نظر گرفت.
وی با اشاره به نقاط کور طرح آتش بش بایدن گفت: مذاکرات برای این طرح در حال آغاز شدن است و قرار است به زودی مشخص شود که صهیونیست ها می خواهند بر سر چه چیزی مذاکره کنند. مشخصا طرح به مواضع اسرائیلی ها نزدیک تر است. البته نسبت به طرح های قبلی دوز اسرائیلی بودن آن کمتر است. اساسا با توجه به اینکه 3 فاز در پیشنهاد آمریکا طراحی شده، کاملا سوال برانگیز است که اگر مقاومت در فاز اول به تعهدات خود پایبند بماند، چه تضمینی وجود دارد طرح آتش بس وارد فاز دوم شود و همچنان ادامه داشته باشد. پس باید برای این تضمین ها تعیین تکلیف شود تا طرف فلسطینی بتواند بیشتر اعتماد و اعتنا کند.
این تحلیلگر مسائل رژیم صهیونیستی در خصوص علت مخالفت اسرائیلی ها با طرح بایدن اظهار کرد: در آتش بس پیشنهادی بایدن اعلام شده جنگ باید در همین مرحله متوقف شود. این در شرایطی است که عملیات نظامی اسرائیلی ها هنوز تکمیل نشده، مثلاً هنوز رفح را به طور کامل تصرف نکردند و همه گردان ها، نیروها و سازمان رزم گروه های مقاومت فلسطینی را از بین نبرده اند. بنابراین در شرایط فعلی اگر جنگ به پایان برسد، رژیم صهیونیستی مجبور خواهد شد با مقاومت و حماس مذاکره کند، درحالیکه هدف رژیم این بوده که حماس را از معادلات غزه به طور کلی حذف کند.
براتی اضافه کرد: از طرف دیگر نتانیاهو از سوی متحدان داخلی خودش تحت فشار است. جناح راست افراطی به رهبری بن گویر و اسموتریچ اعلام کردند اگر با طرح موافقت شود، کابینه را ترک خواهند کرد. خروج گانتس باعث فروپاشی کابینه نمی شود، اما خروج هر یک از این دو نفر فروپاشی کابینه را در پی خواهد داشت. بنابراین اساسا به نظر می رسد که ظرفیت پذیرش این طرح در کابینه فعلی وجود ندارد، مگر اینکه به طریقی این افراد را راضی کنند. حتی اگر اسموتریچ راضی شود احتمال دارد بن گویر هم راضی به انجام این طرح شود. لذا نتانیاهو در شرایط خاصی قرار دارد و احتمال اینکه توافق را بپذیرد کم است.
وی با بیان اینکه اگر در گذشته اختلافات آمریکا و اسرائیل پشت درهای بسته بود از حالا بیشتر رسانه ای خواهد شد، عنوان کرد: تداوم جنگ و کشیده شدن آن به ماه اکتبر می تواند تاثیر منفی روی انتخابات آمریکا به ضرر بایدن داشته باشد. بنابراین اکنون زمانی است که از طرف دولت آمریکا مدیریت بیشتری برای پایان دادن جنگ در غزه صورت می گیرد. الان انگیزه هایی در دولت آمریکا وجود دارد تا جنگ را پایان دهد، اما باید دید این انگیزه ها تا چه حد و توانمندی آن چقدر است. به خصوص که بعد از خروج گانتس از کابینه جنگ، فشارهای دولت بایدن بر اسرائیلی ها بسیار محسوس تر، علنی تر و شدیدتر خواهد شد و انتظار می رود دولت بایدن، ابتکاراتی را برای کشیدن ترمز نتانیاهو ارائه بدهد.
انتهای پیام