صندوق تامین خسارات بدنی؛ جبرانگر خسارات شما در مواقع اضطراری تصادف
همانطور که در مقالههای پیشین اشاره کردیم، وقتی که تصادفی اتفاق میافتد و خودرو یا افراد در آن حادثه آسیب میبینند، جبران خسارت افراد ثالث آسیبدیده بر عهده بیمه شخص ثالث راننده مقصر است؛ اما گاهی پیش میآید که مثلاً راننده مقصر شناسایی نمیشود. در این شرایط صندوق تامین خسارت های بدنی به کمک افراد زیاندیده میآید؛ اما آیا میدانید صندوق تامین خسارت های بدنی چیست و چگونه خسارت شما را جبران میکند؟
صندوق تامین خسارت های بدنیصندوق تامین خسارات بدنی چیست؟
صندوق تأمین خسارت های بدنی، نهاد بیمهای عمومی، غیر دولتی و مستقل است که برای حمایت از کسانی که در حوادث رانندگی دچار زیان شدهاند و امکان دریافت خسارت از مقصر یا شرکت بیمه را ندارند، ایجاد شده است. بر اساس ماده ۱۰ قانون بیمه اجباری شخص ثالث، در صورتی که بنا به یکی از دلایل زیر افراد زیاندیده در حادثه رانندگی نتوانند از مقصر خسارت دریافت کنند، صندوق تمین خسارت های بدنی این خسارت را جبران خواهد کرد:
- بیمهنامه نداشتن مقصر یا انقضای بیمهنامه وی
- شناسایی نشدن مقصر حادثه
- عدم کفایت پوشش مالی بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه
- تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه
- صدور حکم توقف یا ورشکستگی شرکت بیمه
- خسارتهای بدنی خارج از تعهدات شرکت بیمهگر
خوب است بدانید که مدیر صندوق از طرف رئیس کل بیمه مرکزی ایران پیشنهاد میشود و پس از تصویب مجمع عمومی و با حکم رئیس مجمع این شخص به سمت مدیریت منصوب میشود. مجمع عمومی حداقل یکبار در سال برگزار میشود که در آن وزرای امور اقتصادی و دارایی، بازرگانی، کار و امور اجتماعی و دادگستری و نیز رئیس کل بیمه مرکزی ایران حضور دارند. در این مجمع، بودجه، ترازنامه و خط مشی صندوق مشخص میشود.
موارد خارج شمول صندوق تامین خسارت های بدنی
باید بدانید که صندوق تامین خسارت های بدنی فقط خساراتی را که شامل موارد ذکر شده در بالاست، پوشش میدهد و خسارات زیر را بر جبران نمیکند:
- خساراتی که به وسیله نقلیه مقصر حادثه و محمولههای آن وارد شده است.
- خساراتی که مستقیم یا غیر مستقیم ناشی از تشعشعات اتمی و رادیواکتیو باشد.
- خساراتی که ناشی از محکومیت جزایی و یا پرداخت جریمه باشد.
ثابت شدن این مسئله که افراد آسیبدیده به قصد به خود صدمه وارد کردهاند یا اینکه هر نوع خدعه و تبانی در مراجع قضایی ثابت شود.
منبع درآمد صندوق تامین خسارت های بدنی
تا اینجا فهمیدیم که تحت چه شرایطی جبران خسارت را صندوق تامین خسارات بدنی بر عهده میگیرد؛ اما منابع مالی این صندوق از کجا تأمین میشود؟
این صندوق منابع مالی خود را از منابع زیر تأمین میکند:
- ۸% حق بیمه شخص ثالث که توسط شرکتهای بیمهای صادر میشود
- جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالثوسایل نقلیه به مدت یکسال دریافت خواهد شد؛
- مبالغی که از مسببین حادثه بازیافت میشود؛
- درآمدی که از سرمایهگذاری وجوه صندوق حاصل میشود؛
- ۲۰% درآمد راهنمایی و رانندگی که از جریمهها وصول میشود؛
- ۲۰% کل هزینههای دادرسی و جزای نقدی که توسط قوه قضاییه و تعزیرات حکومتی وصول میشود؛
- کمکهای مالی از طرف اشخاص حقیقی و حقوقی دریافت میشود؛
- جریمههای نقدی مربوط که از شرکتهای بیمه دریافت میشود؛
چگونگی پرداخت خسارت بدنی توسط صندوق تامین خسارت های بدنی
برای دریافت خسارت از صندوق تأمین خسارت های بدنی از دو طریق میتوان اقدام کرد:
- به صورت مستقیم و با مراجعه به صندوق تأمین
- به صورت غیرمستقیم و پیگیری از طریق دادگاه
طبق مادهی ۳۰ قانون بیمه اجباری، کسانی که در حادثه رانندگی دچار زیان شدهاند، میتوانند برای دریافت خسارت خود به صورت مستقیم به صندوق یا شرکت بیمه مراجعه کرده و با ارائه مدارک مورد نیاز، خواهان جبران خسارت شوند. بر اساس مادهی ۳۱ همین قانون نیز، صندوق و بیمهگر بر حسب مورد باید حداکثر تا ۱۵ روز بعد از دریافت مدارک، خسارت را پرداخت کنند.
افراد باید به شعبهای مراجعه کنند که حادثه در آن محل اتفاق افتاده یا رسیدگی به پرونده در آن محل انجام شده باشد. پس از تشکیل پرونده و ارائه کردن مدارک مورد نیاز به شعبه، بررسیهای لازم توسط شعبه انجام شده و پرونده به شعبه اصلی در تهران ارسال میشود. شعبه اصلی پرونده را بررسی کرده و در صورتی که مورد پذیرش باشد، دیه را تا سقف مجاز به شخص مقصر پرداخت میکند. این شخص نیز وثیقه معتبری برای دریافت مبلغ مذکور باید ارائه دهد.
نکته: مبلغ پرداختی از سوی صندوق به مسبب حادثه، بلاعزل نیست و به صورت وام بدون بهره است که اقساط آن تا سقف بیست سال باید پرداخت شود. در صورتی که دریافتکننده این تسهیلات، اقساط وام را در موعد مقرر پرداخت نکند، صندوق دادخواستی علیه وی به دادگاه ارائه میکند.
نکته: فقط افرادی میتوانند برای خسارتهای بدنی به این شعب و به صندوق مراجعه کنند که در بند ۱۰ قانون بیمه اجباری شخص ثالث ذکر شده است.
نکته: در صورتی که مقصر، در حوادثی که مشمول این ماده قانونی است، شناسایی نشده باشد یا مکان او از نظر دادگاه معلوم نباشد، دیات بدون وثیقه و تضامین لازم در وجه زیاندیدگان پرداخت خواهد شد.
نکته: در صورتی که شخص ثالثی که در حادثه رانندگی بوده است، فوت کند، وراث او میتوانند برای مطالبهی دیه به صندوق مراجعه کنند.
مدارک مورد نیاز جهت ارائه برای جبران خسارت از طرف صندوق
کسانی که شامل بند ۱۰ قانون بیمه شخص ثالث میشوند، میتوانند با ارائه مدارک زیر به صندوق اعلام خسارت کنند تا پرونده برایشان تشکیل شود. پس از بررسیهای لازم، خسارت آنها توسط صندوق پرداخت خواهد شد. این مدارک شامل موارد زیر است:
- پر کردن فرم اعلام خسارت
- گزارش پلیس درباره حادثه و علت آن و ارائه کروکی تصادفپلیس
- نظریه کارشناس دادگستری در مورد علت حادثه (در صورت وجود)
- ارائه برگههای بازجویی طرفین حادثه و شاهدان
- گزارش پزشکی قانونی در رابطه با مصدومین
- ارائه رأی دادگاه
- جواز دفن فرد یا افراد فوتشده
- کپی کارت ملی و صفحات شناسنامه مصدومین یا افراد فوتشده (در صورتی که مصدوم زیر ۱۸ سال سن دارد، کپی صفحات شناسنامه ولی یا قیم وی لازم است.)
- کپی کارت ملی و صفحات شناسنامه مسبب حادثه (در صورتی که مسبب حادثه شناسایی شده باشد.)
- کپی کارت یا سند وسیله نقلیه فرد مقصر
جبران خسارات بدنی با خرید بیمه شخص ثالث
تصادفات و حوادث رانندگی روزانه افراد زیادی را دچار خسارات مالی و جانی میکنند؛ به همین دلیل داشتن بیمه ضرورتی غیر قابل انکار است. در صورتی که در حادثهای مقصر شناسایی نشده باشد و یا جبران هزینه بنا به دلایل مختلف امکانپذیر نباشد، صندوق تامین خسارت های بدنی در کنار زیاندیدگان خواهد بود و از حقوق آنها دفاع خواهد کرد.
برگرفته از سایت بیمه دات کام (https://bimeh.com/)