آیا جو بازار آهن آلات و روند قیمت اهن در ایران قابل پیش بینی است؟
پیش بینی قیمت آهن در روزهای آینده
قیمت آهن کیلویی مانند دیگر کالاهای مصرفی در ایران به پدیده‌ای غیرقابل پیش‌بینی تبدیل شده است. مهندسان و پیمان کاران همواره در دوراهی شروع ساخت و ساز یا انتظار برای تثبیت قیمتها سرگردان هستند. قیمت آهن آلات مانند تیرآهن و به ویژه میلگرد تأثیر زیادی در هزینه‌های ساخت و ساز دارد. در چنین بازار پر نوسانی اگر قیمت آهن خریداری شده در پیک قیمتی باشد ممکن است خسارت‌های اقتصادی جبران‌ناپذیری به پروژه وارد آید. در این مقاله به روند احتمالی قیمت آهن آلات در سال 1402 می‌پردازیم و سعی می‌کنیم دوره‌های تناوبی آن را پیش‌بینی کنیم.
احتمال روند افزایشی قیمت آهن در سال 1402
در چند سال اخیر قیمت آهن آلات در بازار ایران بیشترین وابستگی را به قیمت ارز و دلار داشته است. علاوه بر نوسانات ارزی که مهم‌ترین عامل در افزایش قیمت آهن آلات است می‌توان به میزان عرضه و تقاضا اشاره کرد. میزان تولید چه به دلیل اخلال د ر زنجیره تأمین و چه به دلیل قطع برق و گاز طبیعی در این سال‌ها با اشکال روبرو بوده است.
هرچند در هنگام عرضه حتی این میزان تولید به دلایل صادرات یا کنترل قیمت به‌طور کام وارد بورس کالا نمی‌شود. عرضه قطره‌چکانی در برخی محصولات انحصاری در شرکت‌های خصولتی مانند ورق فولادی بیشتر نمایان بوده و همواره در طول سال میزان تقاضا بیشتر از میزان عرضه بوده است. این عدم تعادل در میزان عرضه و تقاضا یکی از دلایل نوسانات قیمت آهن آلات به شمار می‌رود.
هم‌چنین قیمت جهانی آهن اسفنجی باعث افزایش قیمت آهن و شمش فولادی شده و این افزایش قیمت باعث افزایش قیمت شمش صادراتی ایران میشود. این افزایش قیمت تمایل تولیدکنندگان را به صادرات بیشتر کرده و کاهش شمش تولیدکنندگان مقاطع باعث کاهش تولید و افزایش قیمت در داخل میشود. علاوه بر نوسانات ارز، میزان عرضه و تقاضا و قیمت جهانی آهن می‌توان به قیمت حامل‌های انرژی، میزان رشد یا رکود اقتصاد و مناسبات سیاسی اشاره کرد.
پیش بینی قیمت آهن
تقریباً مقاطع فولادی در کنار یکدیگر دچار افزایش یا کاهش قیمتی می‌شوند. سایر مقاطع مانند ورق فولادی و ناودانی و نبشی هم در سال 1401 پس از یک دوره رکود به مانند تیرآهن و میلگرد دچار افزایش قیمت شدند. با توجه به پیش بینی قیمت آهن در سال 1402 این مقاطع فولادی در تبعیت از اقتصاد تورمی کشور وارد افزایش قیمت خواهند شد. در این بین ورق فولادی و به ویژه ورق گالوانیزه به دلیل تقاضای بالا در برابر عرضه قطره‌چکانی افزایش قیمت بیشتری را تجربه کرده و خواهد کرد.
پیش بینی قیمت تیرآهن
هرچند تیرآهن نسبت به میلگرد حجم کمتری از بازار آهن را در اختیار دارد. درحالی‌که صنعت فولاد ایران در تولید میلگرد به مازاد نیاز داخلی رسیده ولی در میزان تولید تیرآهن داخلی به مازاد تولید نرسیده است. از این‌رو در برخی انواع مانند تیرآهن هاش و برخی سایزها مانند سایزهای بالا به واردات نیاز دارد. این عدم تعادل در بخش عرضه و تقاضا باعث شده قیمت تیرآهن در چندساله اخیر اصلاح یا کاهشی را تجربه نکند. به همین دلیل در دوره‌ای رکودی از سال 1402 که میلگرد در بورس کالا به زیر قیمت بازار آزاد معامله می‌شد تیرآهن به روند ملایم افزایشی خود ادامه می‌داد.
بدیهی است که با افزایش قیمت دلار قیمت تیرآهن هم افزایش زیادی به خود دید. البته دلایل دیگری مانند کاهش تولید به دلیل قطع گاز و افزایش قیمت جهانی آهن در این امر تأثیرگذار بودند. با توجه به پیش بینی قیمت تیرآهن در سال 1402 ، قیمت تیرآهن پس‌از اندکی کاهش احتمالاً درگیر بازار رکودی بعد از افزایش قیمتها میشود و سپس دوباره به اندازه میزان تورم و افزایش قیمت دلار دچار افزایش خواهد شد.
پیش بینی قیمت میلگرد
میلگرد در سال 1401 شگفتی‌ساز بازار آهن لقب گرفت. درحالی‌که سال 1401 را افزایشی شروع کرد در تابستان دچار رکود و کاهش قیمت شد. نکته شگفت‌انگیز این مرحله آنجا است که این کاهش قیمت به‌گونه‌ای بود که گاها میلگرد در بورس کالا با قیمتی برابر یا کمتر از بازار آزاد معامله می‌شد. یکی از دلایل این کاهش قیمت را می‌توان میزان تولید مازاد بر مصرف میلگرد در ایران دانست.
قیمت میلگرد پس از این دوره رکود کاهشی و با تصمیم آزادسازی صادرات افزایشی شد تا اینکه افزایش قیمت دلار، در کنار و کاهش تولید به دلیل کمبود گاز و مواد اولیه مورد نیاز تولید، افزایش قیمت آهن اسفنجی و شمش صادراتی باعث انفجار قیمتی میلگرد در دی و بهمن 1401 شود. قیمت میلگرد در سال 1402 با کاهش قیمت دلار روند اصلاحی به خود گرفته و در صورت ادامه تورم احتمالاً وارد یک دوره رکود شود و پس از آن شاهد افزایش قیمت باشیم.
پیش بینی قیمت ورق فولادی
ورق فولادی هم مانند سایر مقاطع فولادی تابع عوامل مؤثر بر قیمت آهن به ویژه ارز است. علاوه بر آن به دلیل عرضه قطره‌چکانی تولیدکنندگان و کنترل میزان عرضه نسبت به تقاضا همواره در بازار شاهد حجم تقاضای بیشتری نسبت به عرضه هستیم که همین مورد قیمت ورق‌های فولادی را به ویژه قیمت ورق گالوانیزه را در یک روند افزایش مداوم نگه داشته و خواهد داشت. بنابراین قیمت ورق فولادی در سال 1402 پس از یک دوره کوتاه اصلاحی قیمت دوباره به روند افزایشی باز خواهد گشت.
خرید هیجانی در هنگام افزایش قیمتها
یکی دیگر از عوامل افزایش افسار گسیخته قیمتها را می‌توان التهاب افرایشی حجم تقاضا در هنگام افزایش نوسانات ارزی دانست. البته این هیجان از احساس عدم امنیت در بازار سرچشمه می‌گیرد و تا حدودی قابل درک است اما باید گفت همین خرید هیجانی در زمان افزایش قیمتها باعث افزایش تقاضا در بازار شده و خود یک عامل در افزایش قیمت آهن آلات به شمار می‌رود. متأسفانه اقتصاد بی سرومان کشور باعث شده کسی به بازار ایران اعتماد نداشته و باید گفت حق با مردم است.
تحلیل و گزارش هفتگی بازار آهن در هفته چهارم آبان ماه سال ۱۴۰۲
با تحلیل بازار فولاد در هفته‌ی چهارم آبان‌ماه در خدمتتان هستیم. لطفاً حمایت کنید و با ما همراه باشید.
انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، گزارش هفت‌ماهه‌ای از عملکرد صنعت فولاد منتشر کرد که بر اساس آن، ۱۳میلیون تُن محصولات فولادی تولید شده است. این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۲درصد رُشد را نشان می‌دهد.
این هفته، یک هیئت اقتصادی از طالبان به کشورمان آمد و از ذوب آهن اصفهان هم بازدید کرد که به معنای تسهیل و افزایش صادرات به این کشور است و به دلیل هم‌مرزبودن ایران و افغانستان، برای هر دو کشور مزیت محسوب میشود. این اتفاق، تقاضای زیادی برای تیرآهن و میلگرد ایجاد خواهد کرد. روز یکشنبه و پیرو این دیدار، قیمت تیرآهن شاخه‌ای برخلاف باقی مقاطع، یک نوسان افزایشی را تجربه کرد. البته سیگنال های افزایشی، مدت‌هاست خریداران این بازار را تحریک نمی‌کند. روز دوشنبه و سه‌شنبه نیز مجدداً قیمتها روند کاهشی داشتند.
بازار آهن در هفته‌‌ای که گذشت، جو آرام و بی‌رونقی را تجربه کرد. خریداران نیز همواره در انتظار کاهش بیشتر قیمتها هستند. امسال، وضعیت اقتصاد ما بیش از سال های گذشته تحت تأثیر رویدادهای سیاسی است. جنگ حماس و اسرائیل که روی اقتصاد منطقه تأثیرگذار است و آخر سال هم بحث انتخابات مجلس را خواهیم داشت. طبیعتاً بازار فولاد نیز نسبت به این عوامل، واکنش نشان می‌دهد. برای هفته آینده، ما همواره تداوم وضعیت فعلی را دور از انتظار نمی‌دانیم.
سخن پایانی پیش بینی قیمت آهن در سال 1402
در خوش‌بینانه‌ترین حالت اقتصاد کشور دچار تورم 50 درصدی است و باید گفت کمی ساده‌لوحانه است که انتظار داشته باشیم قیمت آهن آلات در چنین اقتصاد تورمی و بدون برنامه‌ای کاهش یابد. البته افزایش تورمی قیمت آهن آلات پس از مدتی با کاهش تقاضا و رکود در بازار آهن همراه خواهد بود؛ بنابراین انتظار دوره‌های رکودی پس از هر افزایش تورمی وجود دارد ولی این رکودها هم زمینه‌سازی برای جهش قیمتی آهن در آینده به شمار می‌روند.