شغل های مهندسی برق کدام هستند؟
مهندسی برق یا electrical engineering یک رشته رو به رشد است که در آن مهندس برق از سیستمهای الکتریکی برای ایجاد فناوری نوآورانه و حل مشکلات اجتماعی استفاده می‌کند. از این رو، نقش‌ها و مشاغل مختلف از مفاهیم مهندسی برق برای تحقق هدف خود استفاده میکنند. بنابراین فرصت‌های استخدام مهندس برق نیز بسیار زیاد است.
اگر به مهندسی برق علاقه دارید، تحصیل در این رشته و همچنین کار کردن روی مهارت‌ها فردی این دسته از افراد به شما در انتخاب مسیر شغلی رضایت بخش و همچنین متناسب با اهداف حرفه‌ای شما کمک می‌کند. اگر به خوبی روی رشته خود تمرکز داشته باشید و مسیر شغلی خود را به درستی انتخاب کنید، می‌توانید رضایت شغلی داشته باشید و درآمد خوبی نیز از مهارت خود کسب کنید.
در این مقاله، برخی از گزینه‌های شغل های مهندسی برق را مرور خواهیم کرد.
چرا شغل مهندسی برق را انتخاب می‌کنیم؟
شغل مهندسی برق دارای مزایای شخصی و اجتماعی است. با تحصیل در مهندسی برق، می‌توانید به نیاز جامعه به ساخت زیرساخت‌های اولیه برق کمک کنید. نوآوری‌هایی که مهندسی برق ایجاد می‌کند، می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی مردم و توانایی آنها در انجام وظایف اصلی اجتماعی داشته باشد. مهندسی برق همچنین می‌تواند شغلی رضایت بخش در بُعد شخصی باشد و همچنین درآمد مهندسی برق برای فرد بسیار خوب باشد.
شغل های مهندسی برق
پس از آگاهی از مبانی مهندسی برق، می‌توانید به دنبال موقعیتی باشید که بتوانید مهارت‌ها و توانایی‌های خود را مستقیماً در آن موقعیت شغلی به کار بگیرید. در ادامه برخی از شغل های مهندسی برق را عنوان خواهیم کرد که می‌توانند برای شما بسیار مناسب باشند:
۱. تکنسین برق
تکنسین‌های برق ماشین آلات و تجهیزاتی را که برای کار کردن از برق استفاده میکنند، می‌سازند و نگهداری میکنند. آنها کار سیم کشی و تعمیر سیم کشی‌ها را نیز انجام میدهند، قطعات محصول را می‌سازند، ماشین‌ها را مونتاژ میکنند، خروجی برق را آزمایش میکنند و مشکلات عملکردی هر دستگاه و محصول را برطرف میکنند. تکنسین‌های برق قطعات الکترونیکی ماشین آلات را بررسی میکنند و نحوه نگهداری آنها، تعمیر و رسیدگی به آنها را مشخص میکنند.
۲. برقکار
برقکاران سیستمهای الکتریکی یکپارچه در ساختمان مانند خانه یا دفتر را نصب و تعمیر میکنند. آنها محل اجزای الکتریکی مانند سیم، ترانسفورماتور، قطع کننده مدار و جعبه‌های برق در ساختمان‌ها را بررسی و تعیین میکنند. برقکاران علت به وجود آمدن وقفه در روند برق رسانی را بررسی میکنند و قطعات را تعویض یا مجدداً درست میکنند تا پروسه برق رسانی دوباره به حالت اولیه خود برگردد.
۳. مهندسی کنترل
فرد در شغل مهندسی کنترل که یکی از گرایش های مهندسی برق است، بر روی کار مهندسین و همچنین کارخانه‌های تولید برق و انرژی کنترل دارد تا فرآیندهای تولید برق و انرژی سازگار، کارآمد و با کیفیت بالا انجام شود. آنها فرآیند کلی تولید برق در نیروگاه را طراحی میکنند و تنظیماتی را برای بهینه سازی خروجی انجام میدهند.
آنها با خودکارسازی فرایندهای اساسی کار، بهره‌وری را در تولید افزایش میدهند. از وظایف دیگر مهندسان در شغل مهندسی کنترل این است که استانداردهای عملیاتی را تعیین کنند و همچنین برای تعمیر، نگهداری، افزایش کیفیت و بازرسی‌های مداوم خط مشی تعیین کنند.
۴. مهندسی تست
در شغل مهندسی تست، فرآیندهای مربوط به عیب‌یابی محصول و تأیید عملکرد محصول توسط مهندسان برق انجام میشود. آنها آزمایشاتی را برای تعیین اینکه آیا محصولات با الزامات ایمنی و عملیاتی مطابقت دارند، ایجاد میکنند و محیطی به وجود می‌آورند که به آنها این امکان را می‌دهد که بازخورد تجربی را به طور دقیق اندازه‌گیری کنند.
مهندسان تست یا آزمایش، آزمایشات انجام شده را بررسی میکنند و بر اساس نتایج، فرآیند درست را انجام میدهند. آنها می‌توانند از آزمایشات خود برای توسعه محصولات جدید، تعیین میزان ماندگاری نمونه‌های اولیه یا تایید کیفیت و سازگاری محصولات استفاده کنند.
۵. مدیر پروژه برق
مدیران پروژه‌های برق مسئول نظارت بر برنامه ریزی و اجرای سیستمهای الکتریکی جدید برای پروژه‌های ساختمانی هستند. آنها نیازمندی‌های پروژه، محدودیت‌های بودجه، استخدام پیمانکاران، تهیه برنامه‌های پروژه و نظارت بر بهره‌وری کارکنان را انجام میدهند. مدیران پروژه‌های برقی لوازم مورد نیاز را سفارش میدهند، مدارک لازم را برای الزامات نظارتی پر میکنند و در پیشبرد پروژه با دیگر افراد نیز همکاری میکنند.
۶. طراح برق
طراحان برق از دانش خود در زمینه مهندسی برق برای ایجاد طرح بندی مدار که به طور مناسب انرژی الکتریکی را توزیع می‌کند، استفاده میکنند. آنها ایمن‌ترین و کارآمدترین طرح‌ها و مدارها را برای مدیریت ولتاژ مناسب در یک سیستم الکتریکی طراحی میکنند. طراحان برق فضای موجود در یک ساختمان، ماشین یا محصول را بررسی میکنند و سیستمهای مداربسته ایمنی را متناسب با آن فضاها طراحی میکنند.
۷. مهندسی برق
مهندسان برق انواع دستگاه‌های الکتریکی را طراحی، آزمایش و پیاده سازی میکنند و از سیستمهای قدرت پیچیده گرفته تا دستگاه‌های الکتریکی کوچک‌تر را، این افراد به وجود می‌آورند. آنها از دانش خود در مورد مدارها و جریان‌های الکتریکی برای تامین ایمن برق دستگاه‌های تکنولوژیکی استفاده میکنند.
مهندسان برق کارهای اولیه در تولید دستگاه‌های برقی را انجام میدهند، در ساخت نمونه اولیه نظارت میکنند، بر روی محصول تولید شده آزمایشاتی انجام میدهند و از پروژه گزارش نهایی آماده میکنند. آنها همچنین به مشتریان توصیه‌هایی برای ساخت محصول ارائه میدهند. استخدام مهندس برق یکی از پرتقاضاترین شغل‌ها و زمینه‌های شغلی این رشته است.
۸. مهندسی تجهیزات
مهندسان تجهیزات بر توسعه ماشین آلات و سایر دستگاه‌های مکانیکی تمرکز دارند که سازمان‌ها از آنها به عنوان تجهیزات عملیاتی استفاده میکنند. آنها در وهله اول ارزیابی میکنند که سازمان‌ها نیاز به چه تجهیزاتی دارند، سپس دستگاه‌هایی متناسب با نیازهای آنها طراحی میکنند.
مهندسان تجهیزات با طراحی تغییرات مکانیکی و الکتریکی و ادغام فناوری جدید، قطعات تجهیزات موجود در سازمان‌ها، شرکتها و کارخانه‌ها را به روز میکنند. آنها اطلاعات مربوط به عملکرد تجهیزات و سوء عملکردها را برای عیب‌یابی و بهینه سازی جمع آوری میکنند.
۹. مهندسی هوانوردی
کار اصلی مهندسان هوانوردی ایجاد طراحی برای ساخت و کارکرد هواپیماها، هلیکوپترها، موشک‌ها و سایر دستگاه‌های پروازی است. آنها الزامات طراحی و جزئیات پروژه را برای تعیین نیازهای مشتری بررسی میکنند و با ترکیب عناصر مکانیکی، شیمیایی و الکتریکی یک وسیله نقلیه یا دستگاه هوانوردی طراحی میکنند.
مهندسان هوانوردی آزمایشات نظری گسترده‌ای را با استفاده از نرم افزار مدل‌سازی انجام میدهند و برای اطمینان از موفقیت پروژه، کارها و فعالیت‌هایی را نیز انجام میدهند. آنها همچنین کار تعویض و تعمیر قطعات قدیمی و خراب در هواپیماها را برعهده دارند.
۱۰. مهندسی الکترونیک
مهندسان الکترونیک مسئول طراحی و تولید قطعات الکترونیکی و اجزای آنها هستند. آنها سخت افزار کامپیوتر، تجهیزات تلفن همراه، نرم افزار و انواع دیگر لوازم الکترونیکی را تولید میکنند. مهندسان الکترونیک همچنین محصول نهایی را هم از نظر کارکرد و هم از نظر ویژگی‌های ظاهری بررسی میکنند تا از درست بودن آن مطمئن شوند.
۱۱. مهندسی سخت افزار
مهندسان سخت افزار برای ساخت سخت افزار و سایر تجهیزات فیزیکی کامپیوتر، طرح ارائه میدهند. آنها قطعاتی مانند پردازنده‌های رایانه، هارد دیسک، برد، فن، روتر، کارت گرافیک و تراشه‌های حافظه را طراحی و کامپایل میکنند. مهندسان سخت افزار اطمینان حاصل میکنند که دستگاه دارای اجزای اصلی و منبع تغذیه برای تکمیل عملکردهای خود بدون گرم شدن بیش از حد هستند. آنها هنگام استفاده از اجزای سخت افزاری مختلف، جزئیات مربوط به عملکرد سیستم را ثبت میکنند و بر اساس نتایج به دست آمده بهترین کار را برای بهبود عملکرد سیستم انجام میدهند.
۱۲. مهندسی نرم افزار
مهندسان نرم افزار از کد برای نوشتن برنامه‌ها و برنامه‌های نرم افزاری جدید استفاده میکنند. آنها ابتدا نیاز مشتری را بررسی میکنند، سپس با استفاده از کد آنچه مشتری می‌خواهد را ارائه میدهند. مهندسان نرم افزار ساخت برنامه را برای سیستم عامل‌های مختلف انجام میدهند و از کد برای حذف اشکالات و پیاده سازی امنیت سایبری استفاده میکنند. مهندسان نرم افزار می‌توانند از مفاهیم مهندسی برق، به ویژه هنگامی که با مهندسین سخت افزار همکاری میکنند، به خوبی استفاده کنند.
۱۳. مدیر فناوری
مدیر فناوری یک شرکت مسئول نظارت و هماهنگی کلیه نیازهای فناوری سازمان است. این شامل برنامه ریزی زیرساخت‌های تکنولوژیکی، سفارش تجهیزات و استخدام کارمندانی میشود که دارای دانش فنی پیشرفته هستند. مدیر فناوری دستورالعمل‌هایی برای امنیت اطلاعات، به روز رسانی فناوری داخلی و پردازش داده‌ها به وجود می‌آورد. آنها میزان سرمایه گذاری برای کارهای مربوط به تکنولوژی شرکت را تعیین میکنند و به دنبال تأمین کنندگان یا شرکای تجاری برای پروژه‌های خود هستند.
۱۴. مشاور بیوتکنولوژی
مشاوران بیوتکنولوژی به شرکتها و سازمان‌ها توصیه‌هایی برای استفاده از فناوری جدید ارائه میدهند. آنها به مشتریان در مورد نوآوری‌های جدید در زمینه بیوتکنولوژی آموزش میدهند و توصیه‌هایی در مورد محصولات و خدمات که می‌توانند عملکرد شرکت را بهبود بخشند، ارائه میدهند. مشاوران بیوتکنولوژی درباره اینکه چگونه مشاغل می‌توانند از محصولات و ابزارهای بیوتکنولوژی در کار کار استفاده کنند، صحبت میکنند و درباره تاثیر بلند مدت این ابزارها در شرکتها پیش بینی‌هایی ارائه میدهند.
نکاتی برای شروع مهندسی برق
مهندسی برق یک حوزه چالش برانگیز و رقابتی است. برای به دست آوردن شغل رؤیایی خود در مهندسی برق، باید یک برنامه قوی داشته باشید و در مورد مسیر شغلی خود استراتژیک باشید. در اینجا چند نکته برای شروع کار در زمینه مهندسی برق را بیان خواهیم کرد:
- اصول اولیه را مطالعه کنید: دانش پیش زمینه از مفاهیم مهندسی برق را با شرکت در کلاس‌ها و مطالعه کتاب‌های مربوط به برق و مهندسی به دست آورید. درک نظریه‌های علمی اصلی مهندسی برق برای پیشرفت در این زمینه و افزایش مهارت شما در این حوزه، کاری ضروری است.
- به طور مستقل تمرین کنید: زمانی را صرف پروژه‌های مستقل کنید که در آن می‌توانید مهارت‌هایی مانند طراحی نقشه و مدار را تمرین کنید. این تمرین به شما این امکان را می‌دهد تا از طریق تجربه یاد بگیرید و مهارت‌های مورد نیاز در صنعت خود را افزایش دهید.
- به دنبال یک مربی یا منتور باشید: با اساتید، همکاران و دیگر مهندسین برق صحبت کنید تا مربی و یا منتوری را پیدا کنید که به شما در شناسایی بهترین فرصت‌های مهندسی برق کمک کند.
- به دنبال فرصت شغلی مناسب خود باشید: به دنبال فرصت‌های شغلی باشید که مستقیماً با اهداف شما در حرفه مهندسی برق ارتباط دارد. مشاغلی را پیدا کنید در آن تخصص دارید و همچنین امکان رشد و پیشرفت را برای شما فراهم میکنند. برای این موضوع طبیعتا نیاز به یک رزومه ساز برای نوشتن اطلاعات فردی خود خواهید داشت.
نگاهی جامع بر بازار کار مهندسی برق و مشاغل مختلف این رشته
امروزه، هر سازمانی که در ساخت و نگهداری زیرساخت‌ها فعالیت داشته باشد، نیازمند مهندسین برق است. این متخصصان، سیستمهای الکتریکی و کنترل را به خوبی می‌شناسند. مشاغل مختلفی در بازار کار مهندسی برق و در نقاط مختلف کشور وجود دارد.
مهندسین برق می‌توانند در زمینه‌های مختلفی مشغول به کار شوند. شرکت‌های فعال در ساخت‌وساز، بیشترین نیاز را به این متخصصان دارند. نیروگاهها و سازمان‌های تأمین الکتریسیته و واحدهای تحقیق و توسعه، از نظر نیاز به این متخصصان در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.
این شغل نیز همانند سایر مشاغل مهندسی، در کشورهای توسعه‌یافته رشد کندی دارد. در مقابل، در کشورهای در حال توسعه که هنوز زیرساخت‌ها کامل نشده‌اند و پروژه‌های ساخت‌وساز با سرعت قابل توجهی در حال زیاد شدن هستند، نیاز به این رشته بسیار زیاد است. انتظار می‌رود که بازار کار این شغل در دنیا، از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹ حدود سه درصد رشد داشته باشد که کمتر از میانگین رشد تمامی مشاغل است.
در این مقاله، قصد داریم در رابطه با بازار کار مهندسی برق صحبت کنیم. انواع کار برای متخصصان الکتریسته و الکترونیک و آینده‌ی این شغل، از دیگر موضوعات مورد بحث ما در این مقاله هستند. با ما همراه باشید.
مشاغل مختلف در بازار کار مهندسی برق
این گروه شغلی شامل مشاغل بسیار متنوعی میباشد. متخصصین این حوزه، مدارها و سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی را در سازه‌های بزرگ و کوچک، طراحی میکنند. به طور کلی مشاغل مختلف این حوزه را میتوان به چندین گروه تقسیم‌بندی کرد که در زیر به آنها می‌پردازیم.
مهندسی برق ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها
وقتی صحبت از مهندسی برق میشود، اولین چیزی که به ذهن بسیاری از ما می‌رسد، برق‌کشی ساختمان است. به طور کلی میتوان گفت که وظیفه‌ی یک متخصص در این حوزه، در پروژه‌های ساخت‌وساز، طراحی تأسیسات ولتاژ بالا مثل سیستمهای سیم‌کشی و سیستمهای روشنایی است. معمولا نقش یک متخصص برق در پروژهای ساخت‌وساز، بازرسی مکان پروژه و مدیریت طراحی و ساخت سیستمهای الکتریکی است. هدف از این کار، اطمینان از تطابق این سیستم‌ها با کدهای موجود است.
مشاغل مختلف در بازار کار مهندسی برق ساختمان و زیرساخت‌ها عبارتند از:
- نقشه‌کش برق: نقشه‌کش‌ها، نقشه‌های فنی سیستمهای سیم‌کشی ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها را تهیه میکنند. این نقشه‌کش‌ها، علاوه بر کار در پروژه‌های ساخت‌وساز ساختمان‌ها، در پروژه‌های ساخت خطوط انتقال نیرو و حتی در نیروگاهها نیز مشغول به کار می‌شوند. این متخصصان، با معماران و مهندسان دیگر همکاری میکنند. اکثر این مهندسین با نرم‌افزار اتوکد الکتریکال کار میکنند.
- طراح روشنایی: طراحان روشنایی، روی سیستمهای روشنایی ساختمان‌ها کار میکنند و نقشه‌های سیستمهای روشنایی را طراحی می‌نمایند. طراحان روشنایی با طراحان داخلی، مهندسین ساختمان، متخصصان برق و معماران، همکاری دارند. طراحی روشنایی در ساخت ساختمان‌های مسکونی، تجاری یا حتی صنعتی کاربرد دارد.
- مهندس برق قدرت: متخصصان شاخه‌ی قدرت معمولا توسط وزارت نیرو برای طراحی، اجرا و نگهداری از سیستمهای نیروگاهی و برق‌رسانی استخدام می‌شوند.
مشاغل مختلف در الکترونیک
مهندسی الکترونیک، یک گروه شغلی است که با سرعت بالایی رشد می‌کند. این حوزه‌ی گسترده، شامل مشاغل بسیار متنوعی میباشد. تکنسین‌های الکترونیک با مدارها و دستگاه‌های الکترونیکی سروکار دارند. الکترونیک را میتوان به شاخه‌هایی مثل الکترونیک دیجیتال، الکترونیک آنالوگ، الکترونیک سیستمهای نهفته و الکترونیک قدرت، تقسیم‌بندی کرد.
شاخه‌ی الکترونیک، شامل مطالعه و استفاده از الکترونیک، الکتریسیته و الکترومغناطیس میباشد. متخصصان الکترونیک، محاسبات دقیقی را برای ساخت و نصب قطعات الکترونیکی انجام میدهند. این مهندسین، روشهای جدیدی برای استفاده از نیروی الکتریسیته برای توسعه یا بهبود محصولات الکترونیکی پیدا میکنند، نیازهای مشتریان را تحلیل می‌نمایند و الزامات، ظرفیت و هزینه‌ی پروژه‌های ساخت دستگاه‌های الکترونیکی را ارزیابی میکنند.
یکی دیگر از کارهای تکنسین‌های الکترونیک، تست کردن قطعات و دستگاه‌های الکترونیکی است. در اینجا، مهم‌ترین مشاغل در بازار کار مهندسی برق الکترونیک را به شما معرفی می‌کنیم.
طراحی و توسعه‌ی میکروکنترلر
میکروکنترلر، یک ریز-کامپیوتر است که عملکرد سیستمهای نهان در دستگاه‌هایی مثل چیلرها، لوازم خانگی و … را کنترل می‌کند. طراحان میکروکنترلر، این ریز-کامپیوترها را طراحی کرده، می‌سازند و برنامه‌نویسی میکنند.
مهندسی پزشکی
علاوه بر متخصصان مکانیک، متخصصان الکترونیک نیز می‌توانند شغل مهندسی پزشکی را انتخاب کنند. در این شغل، از ترکیب اصول مهندسی با علوم پزشکی استفاده میشود. مهندسین پزشکی به طراحی و ساخت دستگاه‌ها، تجهیزات، سیستمهای کامپیوتری و نرم‌افزارهای مورد نیاز در پزشکی کمک میکنند. پیشبینی میشود که این رشته، از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹، حدود پنج درصد رشد داشته باشد.
مهندسی هوافضا
تمامی هواپیماها، ماهواره‌ها و موشک‌ها، دارای سیستمهای الکترونیکی پیچیده‌ای هستند. بنابراین، متخصصان الکترونیک می‌توانند به عنوان مهندس هوافضا مشغول به کار شوند. بازار کار هوافضا از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۹، حدود سه درصد رشد خواهد داشت.
مهندسی سخت‌افزار
کسانی که در زمینه‌ی الکترونیک تخصص دارند می‌توانند به طراحی و ساخت سیستمهای سخت‌افزاری کامپیوتری مشغول شوند. مهندسین سخت‌افزار، سیستم‌ها و قطعات کامپیوتری مثل مدارها، پردازنده‌ها، روترها، حافظه‌های کامپیوتری و … را طراحی کرده و توسعه میدهند. بخش زیادی از کار طراحی سخت‌افزار، به صورت تحقیق و توسعه است. رشد این شغل بسیار کند است و انتظار می‌رود که از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۹، تنها دو درصد رشد داشته باشد.
تکنسین الکترونیک
تکنسین‌های الکترونیک، به مهندسین در ساخت کامپیوترها، دستگاه‌های مخابراتی، تجهیزات پزشکی، تجهیزات ناوبری و دیگر دستگاه‌های الکترونیک، کمک میکنند. این تکنسین‌ها به ویژه در ساخت، نگهداری و آزمایش تجهیزات اتوماسیون صنعتی مشارکت دارند.
تکنسین الکترومکانیک
بسیاری از دستگاه‌های مکانیکی، به صورت الکترونیکی کنترل می‌شوند. بنابراین، یکی از مشاغلی که متخصصان الکترونیک می‌توانند در آن استخدام شوند، مهندسی الکترومکانیک است. این متخصصان، دستگاه‌های رباتیک و الکترومکانیکی را طراحی کرده و می‌سازند. آنها از ترکیب مهندسی مکانیک و الکترونیک در ساخت این دستگاه‌ها استفاده میکنند. میزان مشاغلی که تکنسین‌های الکترومکانیک می‌توانند در آنها مشغمول شوند، در بین سال های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹، تنها سه درصد رشد خواهد داشت.
مونتاژکار و تعمیرکار الکترونیک
کار مونتاژکارها و تعمیرکارهای الکترونیک، نصب و تعمیر قطعات الکترونیکی در دستگاه‌های الکترونیکی مختلف است.
مهندسین فروش
یکی از مشاغل رایج در بازار کار مهندسی برق، مهندسی فروش است. تکنسین‌های الکترونیک می‌توانند به عنوان مهندس فروش دستگاه‌های الکترونیکی پیچیده و علمی مشغول به کار شوند. این تکنسین‌ها باید دانش بالایی در رابطه با قطعات الکترونیکی و عملکردهای آنها داشته باشند و نحوه‌ی عملکرد دستگاه‌های الکترونیکی را بدانند. انتظار می‌رود که بازار کار این شغل، از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹، تا شش درصد رشد داشته باشد. در حال حاضر نیز تعداد آگهی‌های استخدام مهندس فروش خیلی زیاد است.
دیگر مشاغل در بازار کار مهندسی برق
مهندسی برق صنعتی
این گروه از مهندسین، طیف گسترده‌ای از سیستمهای الکتریکی صنعتی را به طور ایمن و مطابق با استانداردها، طراحی کرده، می‌سازند، رفع اشکال میکنند و بر عملکرد آنها، نظارت دارند.
مهندسی برق خودرو
این شغل شامل طراحی سیستمهای سیم‌کشی و ساخت یا مونتاژ قطعات الکتریکی خودروها میباشد.
مهندسی کنترل
مهندسین کنترل، از نظریه‌ی کنترل برای طراحی سیستمهای خودکار و اتوماسیون استفاده میکنند. در این حوزه، از سنسورها استفاده‌های زیادی میشود. یک متخصص کنترل باید سیستمی را طراحی کند که به داده‌های گردآوری شده از طریق سنسورها، واکنش درست نشان دهد. با وجود اینکه به نظر می‌رسد که این شغل باید رشد زیادی در آینده داشته باشد ولی پیشبینی شده است که بازار کار مهندسی برق کنترل، از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۹، تنها سه درصد رشد داشته باشد.
طراحی و توسعه‌ی شبکه
وظایف طراحان شبکه عبارتند از: نصب، توسعه و نگهداری از شبکه‌های کامپیوتری درون سازمانی یا بین سازمانی. سازمان مخابرات یا شرکت‌های ارائه دهنده‌ی خدمات شبکه، متخصص شبکه استخدام میکنند. البته هر سازمان بزرگی که دارای شبکه‌ی داخلی باشد، نیازمند مهندس شبکه است. رشد قابل انتظار برای مهندسی شبکه در حدفاصل سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹، حدود چهار درصد است.
مهندسی مخابرات
کارشناسان مخابرات با اصول کار سیستمهای مخابراتی مثل سیستمهای انتقال صوت یا داده، فیبرهای نوری و امواج، آشنایی دارند و سیستمهای مخابراتی را طراحی کرده، توسعه میدهند و از آنها نگهداری میکنند. سازمان‌هایی مثل سازمان مخابرات، صدا و سیما و ارگان‌های نظامی، نیازمند کارشناس مخابرات هستند.
برنامه‌نویسی الکترونیک و الکتریسیته
خیلی از سیستمهای الکترونیکی و سیستمهای کنترل، توسط نرم‌افزارها کار میکنند. بنابراین، آن دسته از مهندسین الکترونیک و الکتریسیته که با برنامه‌نویسی آشنایی داشته باشند، بازار کار بهتری دارند و می‌توانند به برنامه‌نویسی این سیستم‌ها روی بیاورند.
تحقیق و توسعه
یکی از انواع کار برای مهندس برق، تحقیق و توسعه است. میزان مشاغل تحقیق و توسعه در بازار کار مهندسی برق، در مقایسه با خیلی از گروه‌های شغلی، بیشتر است. فناوری به سرعت در حال رشد است و سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی نیز باید پا به پای آن رشد کنند. بنابراین، بسیاری از شرکت‌های فعال در زمینه‌ی ساخت این سیستم‌ها، دارای واحدهای تحقیق و توسعه (R&D) هستند.
بازار کار مهندسی برق برای خانم ها
خیلی از مشاغل در این گروه شغلی، نیازمند حضور در محیط‌های ساخت‌وساز یا محیط‌های صنعتی است. بنابراین، سازمان‌هایی که به دنبال جذب تکنسین الکتریسیته‌ی صنعتی، تکنسین الکترومکانیک، تعمیرکار و مونتاژکار الکترونیک، متخصص شبکه، کارشناس مخابرات و … هستند، فقط نیروی آقا قبول میکنند.
البته در بعضی مشاغل مثل مهندس فروش، نیاز به نیروی خانم بیشتر است. در بازار کار سایر مشاغل، تفاوت‌های جنسیتی دیده نمی‌شود. به طور کلی، میتوان گفت که بازار کار مهندسی برق برای خانم ها چندان پررونق نیست و اکثر سازمان‌ها، نیازمند کارشناس برق آقا هستند.
کار آزاد برای مهندس برق
اکثر فارغ‌التحصیلان برق باید برای یک سازمان کار کنند. با این حال، مشاغل آزاد در بازار کار برای مهندسی برق چندان هم کم نیست. مهندسینی که با برنامه‌نویسی آشنایی دارند، می‌توانند به صورت استخدام دورکاری یا پروژهای کار کنند. نقشه‌کش‌ها و طراحان روشنایی نیز می‌توانند به صورت پروژه‌های با شرکت‌های ساخت‌وساز همکاری داشته باشند.
به علاوه، تکنسین‌های الکترونیک نیز می‌توانند یک کسب‌وکار تعمیراتی برای خود راه بیاندازند. در مقابل، کار آزاد برای مهندس برق مخابرات، شبکه، خوردرو، کنترل، الکتریسیته‌ی صنعتی و تحقیق و توسعه، متخصص هوافضا، مهندسین پزشکی، مهندسین کنترل، طراحان میکروکنترلر، مهندسین فروش و … تقریبا وجود ندارد.
بهترین گرایش مهندسی برق چیست؟
همانطور که دیدید، بازار کار مشاغل مختلف در این گروه شغلی، تفاوت‌های زیادی با هم دیگر ندارند. بنابراین، در انتخاب بهترین گرایش مهندسی برق، می‌توانیم تنها براساس میزان دستمزد مشاغل مختلف، تصمیم بگیریم. البته گرایشهای مختلف در میزان درآمد مهندسین برق، تفاوتی ایجاد نمی‌کنند بلکه نوع صنعت، تعیین کننده‌ی درآمد شغل است. به طور کلی میتوان گفت که صنایع زیر، پردرآمدترین صنایع در این گروه شغلی هستند:
- صنعت نفت (بخشی از درآمد بالای افراد شاغل در این صنعت، به دلیل سختی شرایط کار است)
- طراحی سیستمهای کامپیوتری
- صنعت هوافضا
- صنایع مرتبط با نیمه‌رساناها
آینده‌ی رشته‌ی برق
به نظر می‌رسد که بازار کار مهندسی برق در آینده‌ای نه‌چندان دور، تغییرات زیادی خواهد داشت. توجه عمده‌ی شرکت‌های فعال در این صنعت به بخش تحقیق و توسعه، به منظور ارائه‌ی راهکارهایی بهتر برای تولید، ذخیره‌سازی و مصرف انرژی الکتریکی است. با وجود اینکه بازار کار این صنعت، رشد چندانی ندارد، ولی به نظر نمی‌رسد که سرعت رشد آن، پایین‌تر بیاید. در زیر فهرستی از موضوعات مهم در آینده‌ی این صنعت آورده شده است:
- شبکه‌های توزیع هوشمند الکتریسیته
- خودروها و ماشین آلات الکتریکی
- انتقال بی‌سیم نیروی الکتریکی
- دستگاه‌های همراه وایرلسی
- هوش مصنوعی
- محصولات پیش‌ساخته
- فناوری‌های روشنایی کم-مصرف
- اینترنت اشیاء (IoT)
- توسعه‌ی پایدار
- باتری‌های بهتر
- رباتیک
جمع‌بندی
در این مقاله، در رابطه با مشاغل مختلف در حوزه‌ی مهندسی برق و بازار کار آنها صحبت کردیم. همانطور که دیدید، بازار کار مشاغل مختلف در این حوزه، مثال بازار کار مهندسی برق کنترل، بازار کار الکترونیک، بازار کار رشته‌ی قدرت و .. تفاوت چندانی با هم دیگر ندارند.
بنابراین، در انتخاب بهترین گرایش مهندسی برق، مجبور شدیم تنها به درآمد مهندسین برق در صنایع مختلف، استناد کنیم. به علاوه، گفته شد که بهترین مشاغل در بازار کار مهندسی برق برای خانم ها، مشاغلی مثل برنامه‌نویسی و مهندسی فروش هستند که نیازی به حضور در مکان‌های صنعتی و دشوار ندارند.
همچنین، گفتیم که کار آزاد برای مهندس برق در اکثر گرایش‌ها، نسبت به کارهای سازمانی کمتر است. به طور کلی، انتظار می‌رود که بازار کار این رشته از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۹، تنها سه درصد رشد داشته باشد.
آشنایی با شغل مهندس برق
مهندسی برق یکی از مشاغل مهم و کلیدی صنعت برق و مخابرات به شمار می رود. انرژی یکی از مهم ترین سرمایه های هر کشور به حساب می آید. در میان آنها نیز انرژی برق از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا جایی که میزان تولید و مصرف آن در بخش تولید از شاخص های رشد اقتصادی کشورها محسوب می شود.
گرایشهای رشته مهندسی برق
داشتن تحصیلات دانشگاهی و آکادمیک از الزامات ورود به شغل مهندسی برق می باشد. در کشور ما گرایش های تخصصی مختلفی برای مهندسی برق تعریف شده است که اگر فارغ التحصیلان مهندسی برق متناسب با گرایش تخصصی خود مشغول به کار شوند، مطمئنا بازدهی بیشتری خواهند داشت. در ادامه توضیحی در مورد زمینه های شغلی این گرایش ها ارائه می شود :
گرایش مخابرات
گرایش مخابرات خود دارای چند زیرگرایش است.یکی از آنها گرایش سیستم می باشد که مهندس مخابرات با این گرایش در زمینه طراحی سیستم های مخابراتی جهت ارتباط اطلاعاتی (مانند شبکه های ارتباطی بانک ها)، سیستم های رادار و جنگ الکترونیک (به خصوص در زمینه های نظامی) و نصب و راه اندازی شبکه های ارتباط از راه دور (مانند موبایل) تخصص دارد.
در گرایش دیگر که میدان است، مهندس مخابرات تسلط کافی در طراحی اجزای فرستنده – گیرنده های مخابراتی مانند طراحی آنتن‌ها ، طراحی موج بر و شبیه سازی آنها دارد. گرایش آخر، رمز، تهیه پروتکل های مخابرات امن، تست و ارزیابی میزان امنیت شبکه‌های مخابراتی از تخصص های مهندس مخابرات در این حوزه است.برای مهندس برق با گرایش مخابرات فرصت های شغلی خوبی در پروژه های مخابراتی مختلف در بخش نظامی و غیر نظامی وجود دارد.
گرایش الکترونیک
در گرایش الکترونیک، زیرگرایش هایی از جمله طراحی آنالوگ، مدارهای دیجیتال، ادوات میکرو و نانو الکترونیک وجود دارد. در حوزه طراحی آنالوگ، مهندس الکترونیک در طراحی مدارهای آنالوگ برای استفاده در وسایل خانگی، سیستمهای ارتباطی و پروژه‌های عمدتا تجاری تخصص دارد.
البته با توجه به کاهش اهمیت و کاربرد سیستم های انالوگ، نیاز به مهندسان الکترونیک در حوزه طراحی آنالوگ بسیار کاهش یافته است. مهندس برق با تخصص مدارهای دیجیتال در طراحی بردهای FPGA، طراحی بردهای کنترلی با استفاده از میکرو کنترلرهای عمومی یا خاص تسلط کامل داشته و در بسیاری از پروژه ها و طرح های مخابراتی در کنار مهندس مخابرات کار می کند.
زمینه ادوات میکرو و نانوالکترونیک از حوزه های جدید در کشور بوده که هدف آن انجام تحقیقات و فعالیت در حوزه تکنولوژی نانو در بخش الکترونیک است. این بخش در کشور ما فعلا تنها جنبه تحقیقاتی دارد و خیلی کاربردی نشده است. به همین دلیل فرصت های شغلی مربوط به آن نیز فقط به کار در تعداد کمی آزمایشگاه مجهز موجود در کشور محدود می شود.
گرایش کنترل
مهندس برق با گرایش کنترل به کنترل فرآیندها و خروجی هایش با توجه به ورودی های آن می پردازد. حیطه فعالیت فارغ التحصیلان گرایش کنترل مختص به حوزه برق و الکترونیک نمی باشد و شاید بتوان گفت که در صنایع مختلف مانند سیمان، خودرو سازی، ذوب آهن، صنایع نظامی، صنایع هسته ای و … حضور مهندس برق با گرایش کنترل لازم است.
گرایش قدرت
مسایل مربوط به تولید، انتقال و توزیع برق در تخصص مهندس برق با گرایش قدرت است. در این گرایش دو زمینه تخصصی وجود دارد که عبارتند از : ماشین های الکتریکی و سیستم های قدرت. مهندس برق با تخصص ماشین های الکتریکی، در زمینه طراحی موتورهای الکتریکی مورد استفاده در صنایع مختلف، مشاوره در نصب و راه اندازی ژنراتورهای نیروگاهی، طراحی درایو (مدارهای الکترونیک قدرت مورد استفاده جهت راه اندازی و کنترل ماشین‌های الکتریکی) مهارت و تسلط لازم را دارا می باشد.
طراحی و نظارت بر شبکه قدرت، طراحی نیروگاهها و مشاوره در زمینه احداث نیروگاه‌هایی که با انرژی‌های نو کار می کنند، در تخصص مهندس برق با گرایش سیستم های قدرت است. با توجه به نیاز گسترده به انرژی و نیز نرخ رشد انرژی الکتریکی در کشورمان، باید ظرفیت تولید کشور افزایش یابد که این کار نیازمند احداث و راه اندازی نیروگاههای جدید توسط مهندسان برق با گرایش قدرت می باشد.
در مجموع افرادی که خلاق و علاقه مند به کارهای فنی بوده و در حل مساله و تصمیم گیری توانمندند، برای شغل مهندسی الکترونیک (مهندس برق) مناسب می باشند.
آیا مهندسی برق برای شما مناسب است؟
اگر افرادی که خلاق و علاقه مند به کارهای فنی بوده و در حل مساله و تصمیم گیری توانمندید، برای شغل مهندسی الکترونیک (مهندس برق) مناسب می باشید. مهندس الکترونیک (مهندس برق) بسته به محل کار خود، ساعات کاری متفاوتی می تواند داشته باشد. مثلا اگر به عنوان کارشناس در سازمان و یا شرکتی مشغول به کار باشد، ساعت کاری او به روال اداری معمول از ۸ صبح تا ۵ بعدازظهر می باشد.
ولی اگر در پروژه خاصی فعالیت کند، شاید بتوان گفت ساعات کاری مشخص و معینی ندارد و وضعیت پروژه آن را تعیین می کند. حتی مهندس برق گاهی شب ها و گاهی روزهای تعطیل مجبور می شود سر کار خود باشد. در انجام برخی پروژه ها باید یا مدتی در محل پروژه مانده و دور از خانواده زندگی کند و یا چندین بار باید سفر کرده و به محل پروژه سری بزند.
وظایف مهندس برق
کار مهندسین برق تحقیق، طراحی و توسعه ابزار و تجهیزات الکترونیکی در صنایع مختلف است، مانند :
- مخابرات و ارتباطات – موبایل، رادیو، تلویزیون و ارتباطات ماهواره ای
- ارتباطات داده ای – کامپیوتر خانگی، لب تاپ، کامپیوترهای جیبی و ماشین های خودپرداز بانک ها
- پژوهش های علمی – آکوستیک، اپتیک، فیزیک و فناوری نانو
- وسایل پزشکی – دستگاه های پزشکی و آزمایشگاهی
- نظامی – ارتباطات، ناوبری و سیستم های تسلیحاتی
- هوا و فضا – رادار، سیستم های هوانوردی و ارتباطی
- حمل و نقل – سیستم های الکترونیکی خودرو، سیستم های رد یابی و مسافت سنج
- لوازم خانگی – اعم از وسایل آشپزخانه تا اتاق پذیرایی
- ساخت و تولید – ماشین آلات صنعتی و کنترل کننده های منطقی قابل برنامه ریزی
مهندس برق معمولا با گروهی از مهندسان و تکنسین های مختلف روی پروژه کار می کند. بنابراین وظایف یک مهندس برق در یک پروژه را می توان به شرح زیر بیان کرد :
- بررسی کاربردی بودن و قابل استفاده بودن جدیدترین تکنولوژی ها و نوآوری های حوزه برق و الکترونیک برای بکارگیری در روند پروژه
- طراحی اجزا، نرم افزار، محصولات و سیستم های الکترونیکی برای کاربردهای تجاری، صنعتی، پزشکی، نظامی و علمی
- تست نمونه های آزمایشگاهی و تجزیه و تحلیل داده ها
- تهیه برنامه های فنی و عملی با استفاده از نرم افزارهای طراحی و مهندسی کامپیوتری
- تخمین هزینه ها و نیروی انسانی مورد نیاز و انجام زمانبندی پروژه
- هماهنگی فعالیت های تکنسین ها و کارگران
- اطمینان از رعایت شدن مقررات مربوطه در پروژه ها
- برنامه ریزی و نظارت بر برنامه های بازرسی، تعمیر و نگهداری
مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندسی برق
داشتن مهارت و تخصص از مهم ترین عوامل موفقیت شغلی محسوب می شود. امروزه تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی افزایش زیادی یافته ولی تعداد افرادی که در حوزه تخصصی خود مهارت و تخصص خوبی داشته باشند، بسیار کم است. به عبارتی حتی در شرایط فعلی بازارکار نامناسب کشور، مهندس برقی که با علاقه وارد این حوزه شده و مهارت و تخصص خوب و مناسبی کسب کرده است، به راحتی می تواند موقعیت های شغلی بسیار مناسب همراه با درآمدی عالی را پیدا کند.
برخی از مهارت ها و توانمندی های کلی لازم برای یک مهندس برق عبارتند از :
- استعداد خوب در ریاضیات، فیزیک و کامپیوتر – زیرا پایه اصلی شغل مهندسی برق بر این علوم بنا شده است.
- توانایی تحلیل مشکلات و ارزیابی راه حل ها – مهندس برق در پروژه های مختلف دائما در معرض اتفاقات و مشکلات مختلف قرار دارد که باید بتواند به خوبی آنها را شناسایی، تحلیل و رفع کند.
- مهارت خوب در تصمیم گیری – مهندس برق معمولا در کار خود مسئول واحد یا پروژه ای می باشد که برای بخش های مختلف آنها باید در زمان مناسب بهترین تصمیم را بگیرد تا کارها به خوبی پیش برود.
- مهارت های ارتباطی عالی – برای ارتباط مناسب و همکاری با مدیران و تکنسین های شرکت و پروژه ها
- توانایی برنامه ریزی و اولویت بندی موثر کارها – به دلیل حساس بودن و پراهمیت بودن شغل مهندسی برق، باید برای کارها و وظایف با توجه به حساسیت و اولویت آنها به درستی برنامه ریزی انجام شود.
- مهارت های کار تیمی – برای کار با کلیه افراد درگیر در یک پروژه و پیشبرد آن
- آگاهی کامل از قوانین ایمنی و سلامت در این حوزه – حوزه برق و الکترونیک با خطرات زیادی برای افراد پیش رو است. بنابراین مهندس برق برای حفظ سلامت خود و سایرین باید با کلیه قوانین و دستورالعمل های حفاظتی و ایمنی آشنا بوده و آنها را بکار گیرند.
مهارت های مربوط به نرم افزارهای تخصصی مهندسی برق
امروزه نرم افزارهای رایانه ای یکی از مهم ترین ابزارهای کمکی مهندس برق است که یاری گر او در رسیدن به اهدافش می باشد. اگر به بررسی اجمالی آگهی های استخدامی مهندس برق بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت ها و سازمان ها یکی از شرایط جذب مهندس برق را تسلط بر نرم افزارهای مربوط به حوزه مهندسی برق قرار داده اند.
بنابراین اگر می خواهید در شغل مهندسی برق موفق باشید، به راحتی و سریعا بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را در حوزه تخصصی خود یعنی مهندسی برق پیدا کنید و یا اگر شاغل در این حوزه هستید و می خواهید پله های ترقی را سریعتر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری نرم افزارهای تخصصی مهندسی برق یکی از راه های اصلی و مطمئن برای شماست.
مهم ترین نرم افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی برق
میکروکنترلر AVR – نرم افزار ETAP – نرم افزار LabVIEW – نرم افزار BASCOM – نرم افزار Desginer ۵۵۵ – نرم افزار Proteus – نرم افزار Franklin – نرم افزار CYME PSAF – نرم افزار Dialux – نرم افزار Protel – نرم افزار Pspice – نرم افزار Orcad – نرم افزار Electrical Calculation – نرم افزار IC-Databook – نرم افزار MATLAB – نرم افزار MiscEI – نرم افزار۸۰۵۱ IDE )۸۰۵۱ Integrated Development Environment )
آشنایی بیشتر با نرم افزارهای تخصصی مهندسی
میکروکنترلر AVR : میکروهای AVR دارای انعطاف پذیری غیر قابل مقایسه و بی همتایی هستند.آنها قادر به ترکیب هر نوع کدی با یک معماری کارامد از طریق زبانهای C و Assembly هستند و قادرند از طریق این برنامه ها تمام پارامترهای ممکن در یک سیکل یا چرخه ماشین را با دقت بسیار بالا هماهنگ کنند. میکرو کنترلر AVR به منظور اجرای دستورالعملهای قدرتمند در یک سیکل کلاک(ساعت) به اندازه کافی سریع است و می تواند برای شما آزادی عملی را که احتیاج دارید به منظور بهینه سازی توان مصرفی فراهم کند.
نرم افزار Desginer ۵۵۵ : نرم افزاری ساده برای طراحی و محاسبات مدارات ساخته شده با IC ۵۵۵ و IC ۵۵۶ می باشد.
نرم افزار BASCOM : نرم افزار BASCOM یکی از قوی ترین نرم افزار های کامپایلری است که برای میکرو کنترلر ها ارائه شده است این نرم افزار که در واقع از زبان برنامه نویسی BASIC استفاده می کند قابلیت های زیادی از ابتدای برنامه نویسی و کامپایل و تولید فایل HEX تا پروگرام کردن برنامه بر روی میکرو داراست.
نرم افزار Dialux : نرم افزاری جهت محاسبات روشنایی می باشد که کار طراحی روشنایی را برای کاربران و مهندسین برق بسیار ساده کرده است. این نرم افزار با قرار دادن ابزار های ویژه طراحی این امکان را به کاربر می دهد که فایل اتوکد خود را با پسوند dxp در داخل نرم افزار Dialux باز کرده و چراغهای موجو در بازار را با دانلود Plugin های رایگان دراینترنت نظیر Osram یا Philips در طراحی خود با صلیقه شخصی قرار دهد و محاسبات روشنایی را که با دست بسیار زمان گیر و خسته کننده و با خطای زیاد می باشد را در این نرم افزار انجام دهد.
همچنین این نرم افزار این قابلیت ویژه را داراست که تمامی اجزا و وسایل بکار رفته در یک خانه را(نظیر مبلمان یا میز مطالعه یا حتی گلدان) می تواند به طراحی اپراتور بیافزاید. همچنین از دیگر قابلیت های ویژه این نرم افزار محاسبه روشنایی معابر می باشد و البته تمامی این طراحی ها را به صورت سه بعدی می توان مشاهده کرد و تمامی محاسبات در قالب یک فایل PDF عرضه می شوند. در واقع با یک طراحی مناسب و بجا و استفاده از لامپهای دارای شعاع نور مناسب می توان به بهترین شیوه از روشنایی که اساس زندگی مدرن می باشد بهره برد.
نرم افزار Electrical Calculation : نرم افزاری ساده و آزمایشگاهی کاربردی جهت محاسبات سطح مقطع باس بارها، افت ولتاژ در شین ها ، محاسبات کابل و افت ولتاژ در کابلها، محاسبات ستاره مثلث (تبدیل به یکدیگر) و محاسبه فرکانس تشدید(رزنانس)، بانک داده ای مربوط به ثابت های مورد اسفاده در محاسبات الکتریکی، تغییر واحدها به یکدیگر مورد استفاده در محاسبات الکتریکی، محاسبات مربوط به ضریب توان در ساده ترین، کاربردی ترین و به صرفه ترین روش ممکن به لحاظ اقتصادی با روشهای مختلف و …
نرم افزار ETAP : نرم افزار ETAP یک برنامه آنالیز جامع جهت طراحی،شبیه سازی و عملکرد تولید و توزیع سیستمهای توان الکتریکی است.این نرم افزار در ۸۸% نیروگاههای هسته ای آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع یک شبیه سازی گرافیکی سیستمهای تولید و توزیع فشار قوی است که به صورت کاملا گرافیکی کار می کند و از ابزارهای موجود در آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- آنالیز دشارژ و تعیین اندازه باتری
- آنالیز اتصال کوتاه در حالت DC
- آنالیز پخش بار در حالتDC
- آنالیز پخش بار بهینه
- آنالیز پایداری گذرا
- آنالیز اتصال کوتاه
- آنالیز میزان هارمونیکها در درایورهای فرکانس متغیر در کنترل دور موتورهای الکتریکی و همچنین منابع تغذیه بدون وقفه
- آنالیز کابلهای زیر زمینی
نرم افزار IC-Databook : در این نرم افزار شما می توانید اطلاعات اکثر IC های معروف سری ۷۴ XXX و ۴۰XXX را که در واقع ترتیب پایه ها، جدول کارکرد و کار IC را شامل می شود ملاحظه نمایید. در کل این نرم افزار شامل ۲۳۰ IC مختلف می باشد، همچنین شما به راحتی می توانید IC جدیدی که دوست دارید به آن اضافه نمایید.
نرم افزار LABVIEW : تحولی اساسی و نوین در شیوه های زبانهای برنامه نویسی ایجاد کرده است.برنامه نویسان LABVIEW بدون نوشتن هیچ کدی برنامه های قدرت مندی را تنها با ابزارهای گرافیکی موجود در برنامه ایجاد میکنند شما با این نرم افزار میتونید با استفاده از زبان برنامه نویسی “G” به برنامه نویسی شی گرا بپردازید(درباره برنامه نویسی شی گرا توضیح مختصری در پایان همین بخش ارائه شده است ) .
روش کار بسیار ساده میباشد و به این صورت است که تنها اشیاء را از پالتهای control و functions برداشته ودر پنجره front panel قرار میدهند و سپس به وسیله سیم کشی های صحیح آنها را به یکدیگر اتصال میدهند.LABVIEW یک زبان برنامه نویسی همه منظوره بوده و با آن میتوان کارهای برنامه نویسی شبکه پایگاه داده ورودی و خروجی فایل و غیره را انجام داد.
اما اوج قدرت LABVIEW در کار با پورتهای سریال و موازی و مدارهای واسط کامپیوتری عمل کنترل و اتوماسیون و پردازش داده ها است.در LABVIEW شما یک واسط کاربری به نام front panel برای خودتان میسازید.این واسط شامل ابزارهای کنترلی (مثل کلیدها) ویا ابزارهای نمایشی (مثل درجه ها-گرافها-نمایشگرها) می باشد.
نرم افزار Orcad : نرم افزارorcad یکی از قدیمی ترین و قدرتمندترین نرم افزارهای رسم شماتیک ،طراحی مدارهای الکترونیکی،شبیه سازی طرح الکترونیکی،طرح پشت فیبر مدار چاپی وطرح layout است.
نرم افزار Protel : رم افزار Design Explorer ۹۹ SE محصول شرکت Protel است که در صنعت بیشتر به نام Protel شناخته شده است. این نرم افزار ابزاری حرفه ای برای طراحی فیبر مدار چاپی می باشد. صنعت طراحی PCB در ایران بر پایه این نرم افزار استوار است و بیش از ۹۹ درصد شرکتها و کارخانجات و کارگاهها از این نرم افزار استفاده می کنند حتی اکثریت شرکت های فعال در زمینه صنعت الکترونیک مسلط بودن به این نرم افزار را جزو شرایط استخدام نیروی کار خود قرار می دهند.
نرم افزار PROTEUS : است .شاید شما با نرم افزارهای شبیه سازی زیادی کار کرده باشید که معمولا یا پیچیده هستند و یا اینکه امکانات کمی دارند.به چند دلیل عمده این نرم افزار محبوبیت پیدا کرده است:
۱- کارکرد آسان آن که با کمترین آموزش و کمی تمرین میتوان به راحتی با آن کار کرد
۲- قابلیتهای گرافیکی: در این نرم افزار محیط گرافیکی بسیار زیبایی برای کاربر فراهم شده که حتی کوچکترین جزئیات مثل جهت جریان در مدار و شارژ و دشارژ یک خازن به صورت گرافیکی و جذاب نشان داده میشود.
۳- کارایی بالای نرم افزار: در عین سادگی ، نرم افزار کارایی زیادی دارد.
تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی برق
به دلیل اینکه شغل مهندسی برق کاملا حرفه ای و تخصصی می باشد، سازمان ها و شرکت ها فقط افراد متخصص و تحصیل کرده مرتبط را برای آن استخدام می کنند. فارغ التحصیلان رشته مهندسی برق در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می توانند وارد شغل مهندسی برق و الکترونیک شوند.
واضح است که کسب مهارت و تجربه لازم و آشنایی با نرم افزارهای مرتبط حوزه برق در کنار داشتن مدرک دانشگاهی، از مهم ترین عوامل موثر در موفقیت هر مهندس برق و یافتن شغلی مناسب می باشد.
قابل ذکر است که در مقاطع عالی، فارغ التحصیلان مهندسی برق بیشتر به سمت انجام کارهای پزوهشی و یا مدیریتی در صنعت برق و الکترونیک گرایش پیدا می کنند.
آینده شغلی، بازار کار و فرصت های استخدامی مهندس برق
مهندس برق با توجه به گرایش های تحصیلی خود می توانند در نیروگاه ها، انواع کارخانجات (سیمان، خودروسازی، ذوب آهن و…)، سازمان های حوزه مخابراتی، صنایع نظامی و دفاعی و …در بخش دولتی یا خصوصی مشغول به کار شود.
البته بنا به گفته متخصصان زمینه های زیادی برای کارآفرینی در شغل مهندسی برق و راه اندازی کسب و کار مستقل وجود دارد که یک مهندس برق توانمند و ماهر می تواند با بررسی و شناخت نیازهای کشور در حوزه صنعت برق و مخابرات، در جهت رفع آنها اقدام کند.
در خصوص میزان استخدام مهندس برق در کشور آمار و اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. اما با توجه به اهمیت زیاد و رو به رشد بودن این صنعت در کشور پیش بینی می شود روند استخدام مهندسان برق رو به افزایش بوده و به نسبت سایر مشاغل بازار کار خوبی داشته باشد. البته این به شرطی است که افراد جویای کار، افرادی توانمند و متخصص باشند.
یکی از مشکلاتی که در حال حاضر کشور در بخش مهندسی برق با آن روبرو است، مهاجرت بسیاری از مهندسان برق توانمند به سایر کشورها و کم بودن متخصصان کارآمد در این بخش می باشد. امید است با بهبود کیفیت علمی همه دانشگاه ها و انگیزه و تلاش بیشتر دانشجویان متعهد، صنعت برق و مخابرات کشور با وجود مهندسان برق توانمند، ماهر و متخصص هر روز به سمت پیشرفت و توسعه بیشتر حرکت کند.
وضعیت استخدام مهندس الکترونیک در برخی کشورهای جهان
آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام مهندس برق بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد۶ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.
استرالیا – در سال ۲۰۱۱، میزان استخدام مهندس برق ۷.۷ درصد رشد و در پنج سال گذشته نسبت به رشد متوسط همه مشاغل( ۱۰.۲ درصد)، رشد ۳۰.۶ درصد داشته است. پیش بینی می شود در سال های آینده نیز رشد خوبی را داشته باشد.
درآمد و حقوق مهندس برق
مهندس برقی که در بخش دولتی مشغول باشد، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کند. جزئیات این قانون را می توانید از لینک زیر دریافت کنید :
در بخش خصوصی میزان حقوق و درآمد مهندس برق متفاوت است. هر شرکتی با توجه به اهداف مالی، توان مالی، نوع پروژه و گستردگی آن و برخی عوامل دیگر میزان حقوق و دستمزد کارکنان خود را تعیین می کند. البته قابل ذکر است که در بخش خصوصی عواملی مانند داشتن تجربه و تحصیلات مرتبط، تخصص و مهارت بالا، آشنایی با سیستم ها و نرم افزارهای کامیپوتری در استخدام افراد و تعیین میزان حقوق و دستمزد آنها بسیار مهم و کلید می باشند.
در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد مهندس برق در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.
برخی از سمت هایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل مهندس برق، کارشناس فنی،کارشناس مخابرات، کارشناس ابزار دقیق، کارشناس پشتیبانی، سرپرست بازرسی، مسئول تاسیسات، مدیر تولید، مدیر کارخانه و … می باشند که یک مهندس برق می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.
برای مهندس برق در هر سمت و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال مهندسان برقی که در سمت سرپرست فنی در رده سرپرست کار می کنند، در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۸۰۰۰۰۰ تومان، حداکثر درآمد ۳۰۰۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهیانه ۱۵۰۰۰۰۰ تومان را داشته اند.
متوسط درآمد مهندس برق در ایران
همچنین از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر و مهم در تعیین حقوق و درآمد هر فردی از جمله مهندس برق می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش، درآمد مهندس برق از نظر سابقه کاری در رده های مختلف سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. همان طور که در تصویر زیر مشخص است در هر رده سازمانی با افزایش سابقه کاری، درآمد و حقوق مهندس برق نیز افزایش یافته است.
درآمد مهندس برق در ایران با سابقه کاری مختلف
توجه داشته باشید که تحقیق بالا روی شاغلانی که در استخدام شرکت یا سازمانی (اعم از دولتی یا خصوصی) می باشند، صورت گرفته است. در مورد افرادی که کارآفرین هستند و کار مستقلی در حوزه تخصصی شان، راه اندازی کرده اند، شرایط متفاوت است و آنها با توجه به میزان فعالیت، تخصص، تلاش و پشتکارشان، درآمدهای متفاوتی دارند.
درآمد مهندس برق در برخی کشورهای جهان
آمریکا – متوسط درآمد سالیانه مهندس برق ۸۷.۱۸۰ دلار (متوسط درآمد سالانه مهندسان۸۳.۳۴۰ دلار و برای همه مشاغل۳۳.۸۴۰ دلار) در سال۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۹۱,۸۰۰دلار بوده است.
استرالیا – متوسط درآمد سالیانه مهندس برق ۷۸.۰۰۰ دلار( قبل از کسر مالیات) می باشد.
انگلستان – متوسط درآمد سالیانه مهندس برق تازه کار ۲۷.۰۰۰ تا ۳۷.۵۰۰ دلار، مهندس برق باتجربه حدود ۶۰.۰۰۰ دلار و مهندسان برق ارشد از ۶۰.۰۰۰ تا ۸۳.۰۰۰ دلار می باشد.
شخصیت های مناسب شغل مهندسی برق
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است.
البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند.
اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.